Według Kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 lub 26 dni – w zależności od stażu pracy pracownika. Urlop może być podzielony na części, z których co najmniej jedna powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Czy 14-dniowy urlop jest obowiązkowy?
- Jak długi urlop dla pracownika?
- Czy 14-dniowy urlop jest obowiązkowy?
- Kiedy pracodawca może wysłać pracownika na urlop
Jak długi urlop dla pracownika?
Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego. Wymiar tego urlopu, w przypadku pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z Kodeksu pracy pracodawca może udzielić urlopu wypoczynkowego jedynie na dni pracy pracownika. Wyjątkiem od tej zasady jest długość obowiązkowej części urlopu, która została określona na 14 dni kalendarzowych, a więc może zawierać zarówno dni pracy pracownika, jak i dni wolne od pracy, takie jak święta czy niedziele. W tej sytuacji należy zwrócić uwagę, że pracownik nie wykorzystuje 14 dni roboczych z przysługującej mu puli urlopu.
Czy 14-dniowy urlop jest obowiązkowy?
Na wniosek pracownika urlop wypoczynkowy może być podzielony na okresy krótsze niż 14 dni. Pracodawca może jedynie zachęcać pracownika do wykorzystania 14-dniowego urlopu. Nie może jednak zaplanować pracownikowi tego urlopu i skierować go na urlop wbrew jego woli. Pracodawca nie może bez wniosku pracownika udzielić mu urlopu.
O tym, w jaki sposób zostanie wykorzystany należny urlop wypoczynkowy decyduje pracownik. Nieprzerwany urlop obejmujący 14 kolejnych dni kalendarzowych nie jest obowiązkowy. To tylko prawo pracownika, z którego pracownik może skorzystać, ale nie musi.
Kiedy pracodawca może wysłać pracownika na urlop
Tak więc pracodawca nie może zmusić pracownika do złożenia wniosku o urlop wypoczynkowy. Istnieją jednak dwa przypadki, w których pracodawca może zażądać od pracownika wykorzystania urlopu i wyznaczyć mu termin tego urlopu. Chodzi tu o wykorzystanie urlopu w okresie wypowiedzenia oraz o urlop zaległy.
W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop wypoczynkowy, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu. W takim przypadku wymiar udzielonego urlopu, z wyłączeniem urlopu zaległego, nie może przekraczać wymiaru proporcjonalnego do okresu przepracowanego u pracodawcy.
Także w przypadku urlopu zaległego pracodawca ma prawo przymusowo wysłać pracownika na wypoczynek. Pracodawca powinien udzielić zaległego urlopu najpóźniej do końca września następnego roku kalendarzowego. Dlatego też udzielenie urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata nie wymaga zgody pracownika. Pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi mu udzielić urlopu do końca trzeciego kwartału następnego roku.
Podstawa prawna:
- art. 152, art. 154, art. 1551, art. 162, art. 168 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)