Zwolnienie grupowe
O zwolnieniach grupowych traktuje ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zgodnie z art. 1 ustawy zwolnieniem grupowym jest rozwiązanie stosunków pracy w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników z przyczyn niedotyczących pracowników. Pojęcie zwolnienia grupowego obejmuje swym zakresem również rozwiązanie stosunków pracy na mocy porozumienia stron. Zwolnienie musi w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmować co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Należy podkreślić, że o tym, czy zwolnienie ma charakter grupowy, decyduje liczba pracowników zwalnianych u danego pracodawcy w stosunku do liczby pracowników u niego zatrudnionych, nie można natomiast brać pod uwagę liczby pracowników zwalnianych w innych zakładach pracy prowadzonych przez tę samą osobę prawną (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r. sygn. I PK 125/04).
Zobacz: Odszkodowanie i odprawa dla pracownika
Odprawa pieniężna
Pracownikowi zwalnianemu w ramach zwolnienia grupowego należy wypłacić odprawę pieniężną. Odprawa nie ma charakteru odszkodowawczego. Potwierdza to możliwość dochodzenia odszkodowań niezależnie od wypłaconej odprawy ze zwolnień grupowych. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2012 r. (II PK 102/11) odprawa z tytułu zwolnień grupowych należy się nawet wówczas, gdy sąd kwestionuje konieczność rozwiązania umowy.
WAŻNE!
Obowiązek wypłaty odprawy dotyczy zarówno zwolnienia w trybie grupowym, jak i indywidualnym.
Wysokość odprawy
Wysokość odprawy uzależniona jest od wysokości wynagrodzenia i stażu pracy danego pracownika. Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Zobacz również: Czy pracodawca może zażądać zwrotu wypłaconej odprawy?
Co istotne, w układach zbiorowych pracy, w innych porozumieniach zbiorowych i w indywidualnych umowach o pracę dopuszczalne jest ustalenie wyższej wysokości odprawy niż określona ustawowo. W przypadku takiego ustalenia należy stosować korzystniejsze dla pracownika postanowienia układu, porozumienia czy umowy.
Przy ustalaniu okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła poprzez przejście zakładu pracy na innego pracodawcę, a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.
WAŻNE!
Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Należy ją wypłacić w dniu następującym po dniu rozwiązania umowy o pracę i w miejscu przeznaczonym do wypłaty wynagrodzenia.
Maksymalna wysokość odprawy
Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Obecnie minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1.600 zł, w związku z czym maksymalna wysokość odprawy może przedstawiać wartość 24.000 zł.
Polecamy: Forum Kadry – Wynagrodzenie minimalne 2014
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 Nr 90, poz. 844 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)