Jak obliczyć wynagrodzenie za zwolnienie na poszukiwanie pracy

Jak ustalać wynagrodzenie za zwolnienie na poszukiwanie pracy

W okresie co najmniej 2-tygodniowego wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę ma on obowiązek udzielić pracownikowi dni na poszukiwanie nowej pracy. W tym celu, na wniosek pracownika, udziela mu 2 lub 3 dni wolnych (w przypadku 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia). W tym czasie zatrudniony zachowuje prawo do normalnego wynagrodzenia. Jednak za niewykorzystane dni zwolnienia nie przysługuje mu ekwiwalent pieniężny.

Zwolnienie na poszukiwanie pracy nie jest urlopem i pracownik nie ma prawa domagać się finansowej rekompensaty, jeśli nie wykorzystał go w naturze. Podobnie jest w przypadku innych zwolnień od pracy, np. z tytułu opieki nad dzieckiem czy zdarzeń okolicznościowych – ślubu, śmierci albo urodzenia się dziecka. Nie ma przy tym znaczenia, czy niewykorzystanie dni wolnych w okresie wypowiedzenia wynikało z przyczyn dotyczących pracownika (w tym od niego niezależnych), np. przebywania na urlopie wypoczynkowym lub na zwolnieniu lekarskim, albo pracodawcy, który odmówił udzielenia zwolnienia, naruszając w tym zakresie obowiązujące przepisy. W żadnym z tych przypadków pracownik nie ma prawa do ekwiwalentu z tego tytułu.

Polecamy produkt: Jak zaoszczędzić na składkach ZUS (PDF)

Kiedy przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy

Prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy powstaje wyłącznie w sytuacji, gdy stosunek pracy zostaje rozwiązany za wypowiedzeniem, ale tylko przez pracodawcę. Zatem nie mają do niego prawa pracownicy, którzy sami wypowiedzieli umowę bądź odchodzą z pracy za porozumieniem stron. W związku z takim określeniem celu zwolnienia nie będzie ono przysługiwało również pracownikom, którzy rezygnują z poszukiwania pracy lub wiadomo, że nie będą poszukiwać pracy np. w związku z przejściem na emeryturę. Dni wolnych pracodawca nie musi udzielać z własnej inicjatywy, dlatego wymagane jest złożenie wniosku przez pracownika.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Dni wolne od pracy na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia

Dla udzielenia zwolnienia bez znaczenia jest podstawa nawiązania stosunku pracy oraz wymiar czasu pracy. Ponieważ minimalny okres wypowiedzenia, który umożliwia pracownikowi skorzystanie ze zwolnienia, wynosi 2 tygodnie, więc takiego prawa nie mają pracownicy zatrudnieni na podstawie umów na okres próbny zawartych na czas krótszy niż 3 miesiące. Od 22 lutego 2016 r. w wyniku zrównania okresów wypowiedzenia umów na czas określony z okresami wypowiedzenia umów na czas nieokreślony prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy uzyskali też pracownicy zatrudnieni na umowy na czas określony w celu zastępstwa.

Obowiązujący ich okres wypowiedzenia będzie bowiem wynosił minimum 2 tygodnie. Przed wskazaną datą takich pracowników obowiązywał 3-dniowy okres wypowiedzenia, bez względu na czas trwania umowy. Zatem dla pracodawcy zatrudniającego na zastępstwo, który będzie chciał wypowiedzieć taką umowę i pracownik zawnioskuje o zwolnienie na poszukiwanie pracy, oznacza to dodatkowe koszty. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku umów na czas określony, dla których właściwy będzie okres wypowiedzenia wynoszący 3 miesiące. Tacy pracownicy zyskają dodatkowy dzień zwolnienia na poszukiwanie pracy.

Wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy

Jak obliczyć wynagrodzenie za czas zwolnienia na poszukiwanie pracy

Wynagrodzenie za czas zwolnienia na poszukiwanie pracy oblicza się stosując zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, jednak z pewnym wyjątkiem. Kalkulując podstawę wymiaru wynagrodzenia za czas tego zwolnienia:

● stałe składniki uwzględnia się w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu, w którym miało miejsce zwolnienie,

● składniki zmienne oblicza się wyłącznie z miesiąca, w którym przypadało zwolnienie.

Obliczając wynagrodzenie za dni zwolnienia od pracy, w pierwszej kolejności należy ustalić wysokość stawki za godzinę tego zwolnienia, tj.:

● krok 1 – podstawę wymiaru wynagrodzenia, o którym mowa wyżej, podzielić przez liczbę godzin pracy wykonywanej przez pracownika w okresie, z którego ta podstawa została ustalona, czyli miesiąc, w którym doszło do wykorzystania przez pracownika dnia wolnego;

● krok 2 – wynagrodzenie otrzymane powyżej trzeba pomnożyć przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w dniu lub dniach zwolnienia od pracy (jeśli pracownik wykorzystuje je w pełnym wymiarze), zgodnie z obowiązującym pracownika harmonogramem czasu pracy.

Polecamy serwis: Czas pracy

PRZYKŁAD

Pracownik w marcu 2016 r. korzystał z 3 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy. Osoba ta jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy od poniedziałku do piątku. Jej wynagrodzenie stanowi pensja zasadnicza 5000 zł i premia regulaminowa w zmiennej wysokości, która w marcu 2016 r. wyniosła 300 zł. Wynagrodzenie za dni wolne od pracy obliczone ze zmiennych składników przysługuje pracownikowi w wysokości 47,28 zł, zgodnie z wyliczeniem:

● liczba przepracowanych godzin: 176 godz. – (3 dni zwolnienia x 8 godz.) = 152 godz.,

● wynagrodzenie ze składników zmiennych za 1 godzinę: 300 zł : 152 godz. (przepracowane w marcu) = 1,97 zł,

● wynagrodzenie za zwolnienie od pracy: 1,97 zł x 24 godz. = 47,28 zł.

Od 22 lutego 2016 r. Kodeks pracy zawiera nowy przepis, który usankcjonował istniejącą już wcześniej, ale niemającą oparcia w przepisach praktykę zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia (art. 36² Kodeksu pracy). W tym przepisie wprost przesądzono, że w okresie zwolnienia ze świadczenia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalanego jak za urlop wypoczynkowy (§ 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy).

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy nie musi dotyczyć całego okresu wypowiedzenia. Nawet jeśli początkowo tak je określono, pracownik może zostać z niego odwołany, gdy wyrazi na to zgodę. Zatem w takim przypadku nie jest wykluczone skorzystanie przez pracownika w okresie wypowiedzenia ze zwolnienia na poszukiwanie pracy. W praktyce przy ustalaniu wynagrodzenia w okresie wypowiedzenia może się zdarzyć, że trzeba je będzie policzyć dla różnych sytuacji, tj. za: czas przepracowany, okres zwolnienia ze świadczenia pracy, okres zwolnienia na poszukiwanie pracy i okres wykorzystanego w trakcie wypowiedzenia urlopu wypoczynkowego.

PRZYKŁAD

Załóżmy, że pracownik z poprzedniego przykładu w ostatnim miesiącu zatrudnienia, tj. w marcu 2016 r., przez 7 dni wykonywał pracę, korzystał z 3 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy, przez 2 dni przebywał na urlopie wypoczynkowym i przez 10 dni był zwolniony z obowiązku pracy w okresie wypowiedzenia. Premia regulaminowa wypłacona w ostatnich 3 miesiącach wyniosła: w grudniu 2015 r. – 600 zł (168 godz. przepracowanych), w styczniu 2016 r. – 500 zł (152 godz. przepracowane), w lutym 2016 r. – 550 zł (168 godz. przepracowanych). Premia za marzec 2016 r. wynosi 300 zł. We wskazanych miesiącach pracownik był obecny w pracy. Wynagrodzenie za te okresy należy obliczyć odrębnie, tj.:

1) wynagrodzenie za pracę:

● 5000 zł : 176 godz. = 28,41 zł (wynagrodzenie za 1 godz. pracy),

● 28,41 zł x 56 godz. (7 dni pracy) = 1590,96 zł;

2) wynagrodzenie za zwolnienie na poszukiwanie pracy:

● ze składników stałych za 1 godz.: 5000 zł : 176 godz. = 28,41 zł,

● ze składników zmiennych za 1 godz.: 1,97 zł (obliczone w poprzednim przykładzie),

● 24 godz. x 30,38 zł (28,41 zł + 1,97 zł) = 729,12 zł (wynagrodzenie ze składników stałych i zmiennych);

3) wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy:

● ze składników stałych za 1 godz.: 5000 zł : 176 godz. = 28,41 zł,

● ze składników zmiennych za 1 godz.: 1650 zł : 488 godz. (168 godz. + 152 godz. + + 168 godz.) = 3,38 zł,

● 16 godz. (2 dni) x 31,79 zł (28,41 zł + 3,38 zł) = 508,64 zł (wynagrodzenie ze składników stałych i zmiennych);

4) wynagrodzenie za zwolnienie z obowiązku pracy w okresie wypowiedzenia:

● 80 godz. (10 dni) x 31,79 zł (stawka za 1 godzinę jest taka sama jak w przypadku wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy) = 2543,20 zł.

Pracownik powinien otrzymać za marzec 2016 r. wynagrodzenie w łącznej wysokości 5671,92 zł (1590,96 zł + 300 zł + 729,12 zł + 508,64 zł + 2543,20 zł).

Pracodawca nie musi udzielać dni wolnych na poszukiwanie pracy z własnej inicjatywy.

Dołącz do nas na Facebooku!

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 34, art. 36, art. 36², art. 37 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy – Dz.U. Nr 62, poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 2000

● § 6–9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – Dz.U. Nr 2, poz. 4; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353.

Zadaj pytanie na FORUM Kadry!