Kto ma obowiązek tworzyć ZFŚS
Pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych tworzą fundusz bez względu na liczbę pracowników zatrudnianych na dzień 1 stycznia 2020 r.
Natomiast dla pozostałych pracodawców zasady tworzenia Funduszu zależą od liczby zatrudnionych osób.
Zatem w 2020 r. obowiązek tworzenia funduszu socjalnego mają pracodawcy, którzy na dzień 1 stycznia 2020 r. zatrudniają co najmniej:
- 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty,
- 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, jeżeli z wnioskiem o utworzenie funduszu wystąpiła zakładowa organizacja związkowa.
Pracodawcy zatrudniający mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą podjąć decyzję o nietworzeniu Funduszu i niewypłacaniu świadczenia urlopowego.
Pobierz bezpłatny ebook „WYNAGRODZENIA W CZASIE KRYZYSU”
Wysokość odpisów na ZFŚS w 2020 roku – podstawowe i dobrowolne
W ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wskazane są odpisy na pracowników zatrudnionych w normalnych warunkach, pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz na pracowników młodocianych.
Wszystko wskazuje na to, że podstawa naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w 2020 r. zostanie odmrożony.
W przypadku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podstawą naliczania będzie w 2020 r. wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2018 r. w wysokości 4 134,02 zł (w 2019 r. podstawą było przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej za II półrocze 2013 r.). Wysokości odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w 2020 r. są obliczane od tej podstawy.
W związku z tym, wysokość odpisu podstawowego w 2020 r. na:
- pracownika zatrudnionego w warunkach normalnych wyniesie 1550,26 zł (4 134,02 zł x 37,5% = 1 550,26 zł),
- pracownika zatrudnionego w warunkach szczególnie uciążliwych lub o szczególnym charakterze wyniesie 2 067,01 zł (4 134,02 zł x 50% = 2 067,01 zł),
- pracownika młodocianego w I roku nauki wyniesie 206,70 zł (4 134,02 zł x 5% = 206,70 zł),
- pracownika młodocianego w II roku nauki wyniesie 248,04 zł (4 134,02 zł x 6% = 248,04 zł),
- pracownika młodocianego w III roku nauki wyniesie 289,38 zł (4 134,02 zł x 7% = 289,38 zł).
Pracodawcy mają prawo do zwiększenia kwoty odpisu podstawowego o:
- 6,25 % na każdą zatrudniona osobę w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowanym stopień niepełnosprawności – wysokość odpisu 258,38 zł,
- 6,25 na każdego emeryta i rencistę nad którym pracodawca sprawuje opiekę socjalną – w tym także ze zlikwidowanych zakładów pracy – wysokość odpisu 258,38 zł,
- 7,5% na każdą zatrudnioną osobę w przypadku pracodawców, którzy utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy i przeznaczają na ten cel z odpisu podstawowego kwotę odpowiadającą 7,5 % tego odpisu – wysokość odpisu 310,05 zł.
Należy podkreślić, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie. Dlatego też pracodawcy mogą również dokonać zmian w regulaminie w taki sposób, aby jeszcze bardziej wesprzeć osoby w najtrudniejszej sytuacji w ramach środków naliczonych w 2020 r. na fundusz.
Pracodawcy, którzy mają obowiązek utworzyć ZFŚS mogą obniżyć odpis na ten fundusz. Jednak taka decyzja wymaga uzgodnienia ze związkami lub przedstawicielem pracowników.
Stan legislacyjny: Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2020 – podpisana 19 lutego 2020 r.
Decyzja do 31 stycznia 2020 r.
Część pracodawców nie decyduje się na tworzenie funduszu w danym roku. W takim przypadku pracodawcy najpóźniej do końca stycznia muszą podjąć decyzję w sprawie niewypłacania świadczenia urlopowego lub nietworzenia funduszu świadczeń socjalnych.
Decyzja o wypłacaniu świadczenia urlopowego
Świadczenie urlopowe wypłacane jest raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Wypłata świadczenia urlopowego następuje nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego.
Pracodawcy decydujący się na wypłacanie świadczenia urlopowego mogą ustalić jego wysokość na poziomie nie wyższym, niż kwota odpisu podstawowego na Fundusz, tj. kwota 1550,26 zł w 2020 r.
Odpis na ZFŚS nauczycieli
W 2020 roku ma wzrosnąć odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli. Odmrożona będzie też stawka dla pracowników niepedagogicznych.
Podstawą będzie więc kwota 2 752,92 zł.
Zgodnie z Kartą nauczyciela odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli dokonuje się, przyjmując do wyliczeń 110 proc. kwoty bazowej - w 2020 r. będzie to więc 3028,21 zł (wzrost z 2 989,35 zł w 2019 r.).
Wzrośnie także odpis na ZFŚS pracowników niepedagogicznych. Podstawą naliczania będzie w 2020 r. wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2018 r. w wysokości 4 134,02 zł (w 2019 r. podstawą było przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej za II półrocze 2013 r.).
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2020.
- Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.