SN: Pensja netto 5000 zł za 10 lat stażu. Pensja 4000 zł netto za 5 lat stażu. Kiedy tak nie można?

Sąd sięgnie do wyroku SN z 14 marca 2019 r. (sygn. akt II PK 310/17) i potraktuje go jako punkt odniesienia, a wyrok zależy od tego, czy pracownik z dłuższym stażem (na takim samym stanowisku) ma wyższą produktywność od pracownika z niższym stażem. Kombinacja tych dwóch elementów:

1. wyższa produktywność
2. dłuższy staż pracy

- uzasadnia zróżnicowanie wynagrodzeń. 

Jeżeli jednak pracownik z dłuższym stażem nie ma wyższej efektywności w pracy, lepszych wyników, to wynika z tego domniemanie, że dłuższy staż nie ma znaczenia praktycznego dla świadczenia pracy.

W przypadku korzystnego dla pracownika wyroku, który nakaże pracodawcy wypłacić odszkodowanie będzie także uwzględnione wynagrodzenie urlopowe

Poniżej przykład, kiedy takiego zróżnicowania nie ma i dlatego należy podnieść pracownikowi pensję z 2060 zł (to stawki z 2014 r.) do 2900 zł. Pracownik z 2060 zł robi to samo co pracownicy z 2090 zł. Więc powinni zarabiać tyle samo

SN: 8 lat stażu pracy więcej od koleżanki albo kolegi nie uzasadnia, że masz zarabiać 1000 zł więcej. Chyba, że wytwarzasz więcej

Dlaczego tak? Bo SN przyznał, że doświadczenie zawodowe stanowiące efekt długotrwałego wykonywania określonych obowiązków pracowniczych może wpływać na wysokość wynagrodzenia konkretnych pracowników. Ale tylko wtedy, gdy przekłada się na różny sposób wykonywania przez nich pracy. W przykładzie pracownicy z trochę większym stażem pracy mieli 2900 zł (pamiętajmy, że to stawki sprzed przeszło 10 lat), a pracownik dyskryminowany 2060 zł.

SN wskazał:

1) Należy sprawdzić, czy dłuższy staż pracy przekłada się na ilość i jakość pracy świadczonej przez pracowników z takim stażem. I w przykładzie się nie przekłada więc pensja 2060 zł nie jest sprawiedliwa wobec pensji 2900 zł.

2) Zakres zadań wszystkich pracowników ochrony, bez względu na to, czy w poprzednim okresie wykonywali oni pracę na stanowisku konwojenta, czy też konwojenta-wartownika, był identyczny. Wszyscy ci pracownicy wykonywali też takie same obowiązki. 

3) Posiadane  dłuższe doświadczenie zawodowe – stanowiące wyłącznie efekt dłuższego stażu pracy w ochronie i nieprzekładające się na ilość i jakość świadczonej pracy – nie miało znaczenia jako okoliczność uzasadniająca dozwolone zróżnicowanie w zakresie wysokości wynagrodzenia. 

Należało więc podnieść pensję 2060 do przedziału 2500-2900 zł

SN: Przykład dla sytuacji różnicy w stażu pracy i doświadczeniu pracowników

SN wyróżnił dwie sytuacje:

Sytuacja 1) Zgodna z prawem różnica pensji dwóch pracowników z uwagi na różnice w stażu między nimi (np. 10 lat różnicy stażu i różnica 1000 zł pensji netto).

SN: Usprawiedliwiona różnica pensji w zakresie ich wysokości (która nie narusza ustanowionej w art. 11² k.p. zasady równych praw w zatrudnieniu), będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy konkretni pracownicy w związku z posiadaniem większego doświadczenia zawodowego niejednakowo wypełniają takie same obowiązki, co przekłada się na większą ilość oraz lepszą jakość wykonywanej przez nich pracy.

Sytuacja 2) Niezgodna z prawem różnica pensji dwóch pracowników z uwagi na różnice w stażu między nimi (np. 10 lat różnicy stażu i różnica 1000 zł pensji netto).

SN: Jeśli natomiast efekt wykonywania takiej samej pracy przez porównywanych pracowników, mimo posiadania przez część z nich większego doświadczenia zawodowego, jest taki sam, to występujące pomiędzy nimi różnice w wynagrodzeniu naruszają zasadę równych praw w zatrudnieniu.