Samotną matką w prawie polskim jest panna, rozwódka lub kobieta pozostająca w sądowo stwierdzonej separacji a także wdowa. Podstawowym świadczeniem dla samotnych matek jest zasiłek rodzinny.
Może się o niego ubiegać jednak tylko matka, której dochód miesięczny nie przekracza 674 zł na jednego członka rodziny. Nie przysługuj on jednak kobiecie w ogóle, jeśli ojciec dziecka nie został zobowiązany do wypłaty alimentów na dziecko. Wyjątkiem są sytuacje kiedy ojciec jest nieznany, nie żyje lub rodzic jest zobowiązany do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka.
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka
Jest to dodatek do zasiłku rodzinnego, który przysługuje samotnie wychowującej matce w przypadku jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
- drugi z rodziców dziecka nie żyje;
- ojciec dziecka jest nieznany;
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.
Wysokość dodatku to 193 zł na dziecko, jednak nie może ona przekroczyć 386 zł na wszystkie dzieci. Jeżeli dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności, dodatek może być zwiększony o 80 zł, nie wyżej jednak niż do 160 zł na wszystkie dzieci.
Polecamy: Dokumentacja kadrowa. Nowe zasady prowadzenia i przechowywania.
Rozliczenie podatku wspólnie z dzieckiem
Polski system podatkowy dopuszcza możliwość rozliczenia PIT samotnej matki wspólnie z dzieckiem, nie musi ono przy tym zarabiać. W ten sposób matka skorzysta z niższej stawki podatku, oraz odliczy kwotę wolną od podatku dwukrotnie.
Fundusz alimentacyjny
W przypadku, gdy ojciec dziecka uchyla się od obowiązku wypłacania alimentów, nie można również przeprowadzić skutecznej egzekucji alimentów, samotnej matce może przysługiwać wypłata świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Przysługują one dzieciom do 18 roku życia lub do ukończenia nauki, jednak nie dłużej niż do 25 roku życia.
Wysokość świadczeń alimentacyjnych jest taka sama, jak alimentów zasądzonych na dzieci przez sąd. Nie może ona jednak przekroczyć 500 zł. Warunkiem otrzymania świadczeń jest nieprzekroczenie dochodów w wysokości 725 zł na jedną osobę. Wliczają się w to dochody wszystkich członków gospodarstwa domowego, w tym nowych partnerów matki.
Refundacja kosztów opieki
O refundację kosztów opieki na dzieckiem może ubiegać się bezrobotna, samotna matka wychowująca co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno niepełnosprawne dziecko do 18 roku życia, jeżeli: podjęła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, została skierowana przez Urząd Pracy na staż, przygotowanie zawodowe dorosłych lub szkolenie oraz osiąga z tego tytułu miesięcznie przychody nieprzekraczające minimalnego wynagrodzenia za pracę. Można je otrzymywać przez okres do 6 miesięcy.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,
- Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2016r., poz. 645 z późn. zm.).
Sprawdź: Wskaźniki i stawki