Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)
Zwolnienie lekarskie jest dla pracownika usprawiedliwieniem nieobecności w pracy spowodowanej chorobą. Aby usprawiedliwienie to było ważne, pracownik zobowiązany jest w ciągu dwóch dni od jego wystawienia poinformować pracodawcę o posiadaniu zwolnienia oraz przewidywanym czasie jego trwania. W dalszej kolejności powinien dostarczyć pracodawcy dokument potwierdzający ten fakt.
Błędne zwolnienie lekarskie a wypłata zasiłku chorobowego
Sposobów dostarczenia L4 jest kilka, nie ma bowiem obowiązku dostarczania go osobiście. Zwolnienie może zanieść osoba trzecia, na przykład członek rodziny lub można je wysłać pocztą. Ważne, aby pamiętać o obowiązujących terminach, ponieważ niezachowanie 7-dniowego terminu dostarczenia skutkuje obniżeniem zasiłku chorobowego o 25 proc. od 8. dnia niezdolności do pracy. Usprawiedliwieniem niedotrzymania terminu może być jedynie przyczyna niezależna od pracownika, na przykład ciężka choroba uniemożliwiająca poruszanie się i brak domowników.
Zasady przeprowadzania kontroli zwolnień lekarskich
Po co L4?
Lekarz stwierdzając, iż stan zdrowia pacjenta nie pozwala na wykonywanie pracy, wystawia mu zwolnienie po to, aby ten mógł odzyskać zdolność do wykonywania pracy. W związku z czym pracownik na zwolnieniu lekarskim powinien stosować się do zaleceń lekarza i powstrzymywać się od wykonywania wszelkich czynności, które mogłyby opóźnić jego powrót do zdrowia. Nie może więc pojawiać się w pracy, nawet na krótkie spotkania, wyjeżdżać w delegacje, a nawet pracować zdalnie w domu. Otrzymane zwolnienie zobowiązuje go do przerwania wykonywania pracy nie tylko u pracodawcy, ale również świadczenia usług na podstawie umów cywilnoprawnych. Jeśli więc pracownik ma kilka źródeł dochodu, zobowiązany jest uzyskać więcej niż jedno zwolnienie, aby móc przedstawić je każdemu z pracodawców.
Wyjątkiem jest, zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego, uzyskanie wpisu od lekarza, że wykonywanie określonej pracy (czynności) nie jest przeciwwskazane, nie spowoduje przedłużenia okresu niezdolności do pracy i nie jest niezgodne z celem tego zwolnienia.
E-zwolnienia lekarskie zamiast papierowych
Najczęstsze nadużycia
Najczęstszymi formami nadużyć zwolnienia lekarskiego jest świadczenie pracy u innego pracodawcy bądź zleceniodawcy, wszelkiego rodzaju prace wykonywane w domu, na podwórku lub w ogródku: porządki, remonty, szkolenia, zakupy w centrach handlowych. Zdarza się, że chory pracownik wybiera się na wyjazd wypoczynkowy, nawet w ciepłe kraje, co oczywiście wpływa bardzo pozytywnie na stan zdrowia, ale niestety jest niezgodne z celem wystawionego dokumentu. Pracownik, który na zwolnieniu lekarskim posiada adnotację o tym, iż może chodzić, błędnie rozumuje, iż uprawnia go to do spacerów po parku lub sklepie. Oznaczenie to dotyczy wyłącznie czynności koniecznych do szybkiego wyzdrowienia, takich jak: wizyta w aptece, zabieg lub kontrola lekarska. W przypadku, kiedy lekarz zaleca leżenie w łóżku, chory powinien powstrzymać się od wychodzenia z domu w jakimkolwiek celu.
Pracodawca, który podejrzewa, że pracownik wykorzystuje zwolnienie niezgodnie z jego przeznaczeniem, może zwrócić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z prośbą o przeprowadzenie kontroli lub, jeśli zatrudnia powyżej 20 osób, przeprowadzić kontrolę samodzielnie. W razie potwierdzenia przypuszczeń pracodawcy, pracownik traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres trwania zwolnienia.