Rezygnacja uczestnika PPK z nowych wpłat - konsekwencje
Złożenie przez uczestnika PPK deklaracji o rezygnacji z wpłat do PPK powoduje, że pracodawca nie dokonuje już za niego nowych wpłat do tego programu. Jeżeli jednak uczestnik PPK chce wycofać zgromadzone wcześniej środki, musi zwrócić się z tą dyspozycją do instytucji finansowej.
Oszczędzanie w PPK jest dla pracownika dobrowolne. W przypadku, gdy uczestnik PPK, dotychczas gromadzący środki w tym programie, uzna, że nie chce już dłużej finansować wpłat do PPK, może zrezygnować z ich finansowania. Spowoduje to, że również pracodawca zaprzestanie finansowania wpłat do PPK za tę osobę.
Deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK obowiązuje od momentu jej złożenia. Gdyby później uczestnik PPK zmienił zdanie, może – w każdej chwili - wrócić do oszczędzania w tym programie. Wystarczy, że złoży pracodawcy wniosek o dokonywanie wpłat do PPK, który również będzie obowiązywać od momentu jego złożenia.
Złożenie deklaracji o rezygnacji z wpłat do PPK nie wpływa jednak ani na uczestnictwo w PPK, ani na środki uczestnika zgromadzone już na jego rachunku PPK. Jeśli uczestnik PPK zechce skorzystać z tych środków, będzie musiał zawiadomić o tym instytucję finansową, a nie swojego pracodawcę. W takim przypadku ważne będzie ile ma lat. Przepisy ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342), dalej „ustawa o PPK”, rozróżniają bowiem wypłatę środków po ukończeniu przez uczestnika PPK 60 lat oraz wycofanie środków przed osiągnięciem tego wieku (tzw. zwrot).
Wypłata z PPK po 60. roku życia
Środki w PPK są prywatną własnością uczestnika, który może z nich skorzystać w każdym czasie. Głównym celem PPK jest jednak gromadzenie środków na okres po zakończeniu aktywności zawodowej, w związku z czym dla uczestnika PPK korzystniejsze jest wstrzymanie się z wypłatą do ukończenia 60 lat.
Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o PPK, uczestnik PPK, który osiągnął 60. rok życia oraz wypłaca 25 proc. środków zgromadzonych na swoim rachunku PPK jednorazowo, a 75 proc. środków w co najmniej 120 miesięcznych ratach, otrzymuje te środki bez żadnych pomniejszeń, w tym bez konieczności uiszczenia 19% zryczałtowanego podatku dochodowego (tzw. podatku od zysków kapitałowych). Obowiązek uiszczenia podatku, w odniesieniu do 75 proc. środków, istniałby w razie ich wypłaty w mniejszej liczbie rat.
W przypadku rozpoczęcia wypłat środków zgromadzonych na rachunku PPK uczestnika PPK po osiągnięciu przez niego 60. roku życia wpłaty na PPK nie są już dokonywane ani dopłaty roczne nie są przekazywane (art. 97 ust. 3 ustawy o PPK). Nawet w sytuacji, gdy uczestnik PPK, który ukończył 60 lat, ma kilka rachunków PPK i rozpoczął wypłaty tylko z jednego z nich, nowe wpłaty i dopłaty od państwa nie wpłyną już na żaden rachunek PPK tej osoby.
PPK - zwrot z pomniejszeniami
Skutki wycofania środków przed 60. rokiem życia, czyli zwrotu, określa art. 105 ustawy o PPK. W przypadku zwrotu, środki zgromadzone na rachunku PPK przed ich przekazaniem uczestnikowi zostają pomniejszone o 30 proc. środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez podmiot zatrudniający (informacja o tej kwocie zostaje zaewidencjonowana na koncie uczestnika PPK w ZUS jako składka na ubezpieczenie emerytalne), a także środki pochodzące z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych od państwa. Wynika to z tego, że wpłaty do PPK sfinansowane przez podmiot zatrudniający nie stanowiły podstawy wymiaru składek ZUS. Natomiast wpłata powitalna i dopłaty roczne od państwa to zasadniczo zachęta do długoterminowego oszczędzania.
W razie zwrotu, czyli wycofania środków z rachunku PPK przed ukończeniem 60 lat, uczestnik PPK otrzymuje 70 proc. środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez podmiot zatrudniający oraz środki z wpłat sfinansowanych przez tego uczestnika PPK, po pomniejszeniu o zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19 proc., pobrany przez instytucję finansową. Dochodem podlegającym opodatkowaniu jest kwota zwrotu z dokonanego odkupienia jednostek uczestnictwa lub umorzenia jednostek rozrachunkowych, pomniejszona o wydatki na nabycie odkupionych jednostek uczestnictwa lub wpłaty na umorzone jednostki rozrachunkowe, z których dokonano zwrotu. Wynika to z art. 30a ust. 1 pkt 11d i ust. 15 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.). W przypadku decyzji o zwrocie, konieczny jest zwrot całości środków z danego rachunku PPK. Uczestnik PPK nie może wycofać z niego tylko części środków. Jeżeli jednak uczestnik ma kilka rachunków PPK, może wycofać środki tylko z jednego lub kilku z nich i pozostawić środki na pozostałych rachunkach. Po dokonaniu zwrotu, na rachunek PPK, z którego dokonano zwrotu, nadal wpływają wpłaty finansowane przez uczestnika PPK i jego podmiot zatrudniający, a - po spełnieniu warunków określonych w ustawie o PPK – także dopłaty roczne od państwa. Pracodawca zaprzestanie dokonywania dalszych wpłat do PPK dopiero wówczas, gdy uczestnik złoży mu deklarację o rezygnacji z tych wpłat.
Przed wycofaniem środków z PPK, ze związanymi z tym konsekwencjami, warto pamiętać, że ustawa o PPK przewiduje szczególne sytuacje, pozwalające uczestnikowi na wypłatę środków z jego rachunku na preferencyjnych zasadach przed ukończeniem 60 lat. Dotyczy to wypłaty w razie poważnego zachorowania – własnego, małżonka lub dziecka (art. 101 ustawy o PPK), a także wypłaty w celu pokrycia wkładu własnego przy kredycie hipotecznym (art. 98 ustawy o PPK). Z tego ostatniego rozwiązania można skorzystać jednak tylko przed ukończeniem 45 lat. [koniec Ważne]
Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PPK. Na szkolenia - zarówno stacjonarne, jak i on-line - można zapisać się tutaj: https://www.mojeppk.pl/szkolenia.html.