Zrównanie wieku emerytalnego w 2025? Mamy odpowiedź resortu pracy. Możliwe konfiguracje [60 lat dla kobiet i mężczyzn; 63 lata dla kobiet i mężczyzn; 65 lat dla kobiet mężczyzn; tak jak jest: 60 lat dla kobiet i 65 lat mężczyzn]

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Zrównanie wieku emerytalnego w 2025? Mamy odpowiedź resortu pracy. Możliwe konfiguracje [60 lat dla kobiet i mężczyzn; 63 lata dla kobiet i mężczyzn; 65 lat dla kobiet mężczyzn; tak jak jest: 60 lat dla kobiet i 65 lat mężczyzn] / Zrównanie wieku emerytalnego w 2025? Mamy odpowiedź resortu pracy. Możliwe konfiguracje [60 lat dla kobiet i mężczyzn; 63 lata dla kobiet i mężczyzn; 65 lat dla kobiet mężczyzn; tak jak jest: 60 lat dla kobiet i 65 lat mężczyzn] / Shutterstock

Od lat w społeczeństwie przewija się debata na temat wieku emerytalnego. Jedni chcą jego obniżenia, drudzy podwyższenia a jeszcze inni zrównania. Temat jest trudny, w tym politycznie. Mamy jednak odpowiedź Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej co do tego, czy trwają prace w tym zakresie i czy planowane są zmiany na 2025 r.

Podwyższenie wieku emerytalnego dla kobiet, obniżenie wieku emerytalnego dla mężczyzn czy zrównanie?

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, do przedstawicieli rządu, do ZUS-u, do KRUS-u trafiają liczne pomysły, petycje, konkretne propozycji regulacji i zmiany ubezpieczeniowych aktów prawnych. Przykładowe proponowane możliwości to zrównanie wieku emerytalnego w 2025 roku w Polsce, według takiej konfiguracji: 60 lat dla kobiet i mężczyzn; 63 lata dla kobiet i mężczyzn; 65 lat dla kobiet mężczyzn; a nawet niektórzy postulują o podwyższenie i zrównanie wieku emerytalnego, tj. 67 lat dla kobiet i 67 lat dla mężczyzn. Zdaje się się, że ta ostatnia propozycja nie spotka się z pozytywnym obiorem przez większość społeczeństwa. Argument? Emerytury i tak będą niskie, niezależnie od wypracowanego okresu składkowego czy nie składkowego. Z tym pomysłem szczególnie nie zgadzają się mężczyźni, którzy średnio żyją o kilka lat krócej niż kobiety. Dlaczego więc mają pracować jeszcze więcej. Sprawą zajmował się nawet sam Rzecznik Praw Obywatelskich, który jednak przez zróżnicowany powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) zarzucał, co ciekawe dyskryminację kobiet, a nie mężczyzn (którzy przecież dłużej pracują).

Autopromocja

W ostatnim czasie ogłoszono dokument tzw. Tablica średniego dalszego trwania życia 2025. Główny Urząd Statystyczny wskazał w komunikacie i w uzasadnieniu, że tablice są bazą i podstawą do przyznania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, a emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy - ustalonej w sposób, o którym mowa w art. 25 - przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z art. 26 ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny. Tablice służą również do obliczenia wysokości hipotetycznej emerytury (art. 50 ust. 2 i ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, z późn. zm.). Szczegóły poniżej.

Straty finansowe mężczyzn przez wyższy wiek emerytalny. Ponad 33 razy większa strata mężczyzn od statystycznej straty kobiet

Jak w petycji do resortu pracy podniósł mężczyzna ubiegający się o zmiany w przepisach prawa: w raporcie tym wyliczono, że przeciętny mężczyzna ma wpłacać do systemu emerytalnego (ZUS) 463.171 zł składek emerytalnych i otrzymywać łącznie tylko 266.607 zł wypłat emerytalnych, co oznacza stratę w wysokości 196.567 zł. Tymczasem przeciętna kobieta ma wpłacać do systemu emerytalnego (ZUS) 326.721 i otrzymywać łącznie 320.900 zł wypłat emerytalnych, co oznacza stratę w wysokości zaledwie 5.821 zł. Zatem statystyczna strata finansowa mężczyzn jest ponad 33 razy większa od statystycznej straty kobiet (średnia strata kobiet to zaledwie niecałe 3% straty mężczyzn). Poniżej zamieszczam fragment przytoczonego opracowania. Obywatel z rozgoryczeniem podnosi:

Przykład

"Nie jestem w stanie wyobrazić sobie sytuacji, że gdyby to kobiety były tak dyskryminowane w zakresie uprawnień emerytalnych jak obecnie traktowani są mężczyźni (tym bardziej gdyby miały żyć o 8 lat krócej niż mężczyźni), to ktokolwiek twierdziłby, że nie ma potrzeby zrównania praw kobiet i mężczyzn. Należy również zauważyć, że z praktycznego puntu widzenia aktualne przepisy najbardziej dyskryminują tych mężczyzn, którzy z różnych powodów samotnie wychowują dzieci, ale również tych mężczyzn, którzy (tak jak ja) przebywali na bezpłatnym urlopie wychowawczym w celu sprawowania osobistej opieki na jednym z moich dzieci.".

Czy ma rację? Każdy może to indywidualnie ocenić.

Zrównanie wieku emerytalnego w 2025? Odpowiedź resortu pracy

Na jedną z petycji obywatela w zakresie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn w Polsce odpowiedział resort pracy. Departament Ubezpieczeń Społecznych, jako jednostka Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 09 grudnia 2024 r. wypowiedział się co do zrównania wieku emerytalnego i ewentualnych prac w tym zakresie. Petycja dotyczyła dokładnie rzecz ujmując: wyeliminowania dyskryminacji mężczyzn w zakresie uprawnień emerytalnych. Co podniósł resort pracy.

  • Oczywiście w pierwszej mierze odniesiono się do ustawy zasadniczej. Wskazano, że to Konstytucja RP w art. 67 deklaruje prawo obywateli do zabezpieczenia społecznego m.in. „po osiągnięciu wieku emerytalnego”. Zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa. Oznacza to, że prawo do zabezpieczenia społecznego realizowane jest wyłącznie w zakresie wyznaczonym w tych niejako „wykonawczych” ustawach.
  • Dalej podkreślono, że skoro mamy różnorodność ustawodawczą [przez co wydaje się, że autor miał na myśli różnego rodzaju pragmatyki zawodowe, które określają wcześniejszą emeryturę, emeryturę pomostową, czy ogólnie zróżnicowany wiek emerytalny], to formy zabezpieczenia, a co za tym idzie również rodzaje świadczeń i warunki nabywania do nich prawa, a także sposób finansowania, mogą być zróżnicowane.
  • Dla niniejszych rozważań trzeba wskazać, że podstawowym aktem prawnym określającym powszechny wiek emerytalny jest ustawa z dnia 17grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631, dalej jako; ustawa).
  • Już 71 lat temu (bo w 1954 r.) postanowiono, że w Polsce wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Oczywiście po drodze były nie małe zawirowania i zmiany w tym zakresie, ale aktualnie jest tak, jak postanowiono wówczas.
  • Oczywiście w Polsce obowiązuje hierarchia aktów prawnych. Wyżej wskazana ustawa czy też inne ustawy ubezpieczeniowe muszą być zgodne z Konstytucją RP, m.in. w zakresie owego wieku emerytalnego. I jak stanowczo podkreśla resort pracy, tak jest! Zróżnicowany wiek emerytalny, w tym wyższy dla mężczyzn, jest zgodny z prawem. Jakie są na to argumenty?

Zróżnicowany w Polsce wiek emerytalny jest zgodny z Konstytucją RP potwierdza to:

  1. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 lipca 2010 r. /sygn. akt K 63/07/);
  2. regulacje Międzynarodowej Organizacji Pracy, tj. Zalecenie nr 67 z 1944 r. dotyczące zabezpieczenia dochodu;
  3. Konwencja nr 102 z 1952 r. dotycząca minimalnych norm zabezpieczenia społecznego;
  4. Konwencja nr 128 z 1967 r. dotycząca świadczeń w razie inwalidztwa, na starość i w razie śmierci żywiciela rodziny);
  5. akty Wspólnoty Europejskiej: Dyrektywa nr 79/7/EWG z dnia 19grudnia 1978 r. w sprawie stopniowej realizacji zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zabezpieczenia społecznego;
  6. Dyrektywa nr 2006/54 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zatrudnienia i pracy).
Ważne

Można różnicować wiek emerytalny w Polsce

Trybunał Konstytucyjny w dniu 15 lipca 2010 r. orzekł, że art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim przewiduje, że ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, jest zgodny z art. 32 i art. 33 Konstytucji RP. W prawie międzynarodowym przyjęto, że świadczenia emerytalne powinny przysługiwać osobom, które ukończyły 65 lat, ale w ustalonych przypadkach wiek emerytalny może być podwyższony lub obniżony w sprawie stopniowej realizacji zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zabezpieczenia społecznego dopuszcza utrzymanie przez państwa członkowskie zróżnicowanego wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn w ustawowych systemach emerytalnych, jeśli zachodzą ku temu uzasadnione przesłanki społeczne. Dyrektywa nr 2006/54 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zatrudnienia i pracy dotyczy systemów zabezpieczenia społecznego nieobjętych Dyrektywą nr 79/7/EWG, a więc systemów uzupełniających i dodatkowych, nakazuje wprowadzenie w nich jednakowego wieku emerytalnego. Nie dotyczy to jednak systemu powszechnego, co potwierdza Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (np. orzeczenie w sprawie C-559/07 - Grecja).

Czy w 2025 roku będzie podniesiony wiek emerytalny?

Resort pracy odpowiadając na petycję podkreśla wprost w piśmie z grudnia 2024 r.: "Mając jednak na uwadze przedstawiony wyżej stan, w szczególności, że zróżnicowany wiek emerytalny kobiet i mężczyzn nie został zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny, nie jest również sprzeczny z dokumentami prawa międzynarodowego, uprzejmie informuję, że w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie prowadzi się prac w kierunku realizacji zgłoszonego przez Pana postulatu zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.".

Kiedy zrównanie wieku emerytalnego?

Nie wiadomo kiedy i czy dojdzie w ogóle do zrównania wieku emerytalnego w Polsce. Aktualny stan prawny, czyli zróżnicowany wiek emerytalny, zatem wyższy dla mężczyzn i niższy dla kobiet jest zgodny z prawem międzynarodowym oraz prawem Unii Europejskiej. Pozostaje więc czekać na konkretne projekty i regulacje prawne.

Kadry
Zrównanie wieku emerytalnego w 2025? Mamy odpowiedź resortu pracy. Możliwe konfiguracje [60 lat dla kobiet i mężczyzn; 63 lata dla kobiet i mężczyzn; 65 lat dla kobiet mężczyzn; tak jak jest: 60 lat dla kobiet i 65 lat mężczyzn]
11 sty 2025

Od lat w społeczeństwie przewija się debata na temat wieku emerytalnego. Jedni chcą jego obniżenia, drudzy podwyższenia a jeszcze inni zrównania. Temat jest trudny, w tym politycznie. Mamy jednak odpowiedź Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej co do tego, czy trwają prace w tym zakresie i czy planowane są zmiany na 2025 r.

Wynagrodzenia nie będą tabu. Obowiązkowa informacja o zarobkach w ofertach pracy oraz jawność wynagrodzeń w firmie
10 sty 2025

Sejm zajmie się nowelizacją Kodeksu pracy. Jeśli ją uchwali, wówczas pracodawcy w ofertach pracy będą musieli podawać proponowane wynagrodzenie. Ponadto zacznie obowiązywać zasada, że wynagrodzenie, jak i jego poziom będą jawne podczas trwania stosunku pracy.

MRPiPS: Kolejny miesiąc rośnie bezrobocie w Polsce
09 sty 2025

Z szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że w grudniu 2024 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,1 proc. i była o 0,1 pkt proc. wyższa niż w miesiącu poprzednim. To już kolejny miesiąc wzrostu bezrobocia w Polsce.

Czy podwyżka płacy minimalnej pozbywa dobrobytu klasę średnią? [WYWIAD]
10 sty 2025

W styczniu 2025 r. wzrosło minimalne wynagrodzenie za pracę. Od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł brutto. Czy podwyżka płacy minimalnej pozbywa dobrobytu klasę średnią?

Seniorzy oblegają placówki ZUS. Złożyli już 53000 wniosków, mimo że świadczenie będzie wypłacane od lipca
09 sty 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmuje już wnioski o rentę wdowią. Seniorzy oblegają placówki ZUS, mimo że wnioski można składać do końca lipca 2025 r. Złożono już prawie 53 tys. wniosków. Renta wdowia będzie wypłacana od lipca.

Pobieranie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne
09 sty 2025

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego pobiera comiesięczną zaliczkę na podatek dochodowy oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne od wypłacanych świadczeń emerytalno-rentowych i rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Czy zmieniły się zasady i forma ich pobierania?

Nie wszyscy pracodawcy mogą zrezygnować z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Który pracodawca może nie tworzyć zfśś?
09 sty 2025

Rezygnacja z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wymaga przeprowadzenia odpowiedniego postępowania w zależności od wielkości zatrudnienia u danego pracodawcy. Liczy się także to, czy pracodawca objęty jest układem zbiorowym pracy.

Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców w 2025 r.
09 sty 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia oraz prognozowanym przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w 2025 roku zwiększyły się składki na ubezpieczenia społeczne. Ile wynoszą?

Jak korzystnie wziąć urlop w 2025 r.? Jak rozplanować urlop pod kątem wolnego w przedszkolach i szkołach
09 sty 2025

Wkrótce zaczynają się zimowe ferie w szkołach. Rodzice często planują urlopy wypoczynkowe tak, aby mogli skorzystać z wypoczynku w dni, kiedy ich dzieci mają wolne od nauki. Pozwala to na wspólne spędzenie czasu i tym samym zapewnienie dzieciom opieki podczas np. ferii czy wakacji. Jak zatem w 2025 r. zaplanować urlop wypoczynkowy? Jak wykorzystać do tego dni wolne od nauki i pracy?

Kiedy złożyć wiosek, aby odzyskać pieniądze z ZUS i OFE po śmierci osoby ubezpieczonej w 2025?
08 sty 2025

Jak odzyskać pieniądze z ZUS i OFE po śmierci osoby ubezpieczonej w 2025 roku? Nie jest to trudne, zwykle wystarczy jeden wniosek, a pieniądze przy spełnieniu podstawowych warunków są gwarantowane. W latach ubiegłych było to przeciętnie 30 000 zł przeciętnie.

pokaż więcej
Proszę czekać...