PROBLEM
Zatrudniamy na umowy zlecenia studentów (przed ukończeniem 26. roku życia), którzy pod koniec czerwca mają zaplanowaną obronę prac magisterskich. Jeden ze zleceniobiorców jest studentem studiów licencjackich. W czerwcu zamierza on obronić pracę licencjacką, a od października rozpocząć studia II stopnia. Od kiedy musimy zacząć opłacać składki ze zlecenia za absolwentów studiów magisterskich? Czy nadal jesteśmy zwolnieni z opłacania składek za absolwenta studiów licencjackich, który podejmie studia uzupełniające od 1 października?
RADA
Wszystkie osoby spośród wskazanych zleceniobiorców muszą zostać zgłoszone do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia ukończenia studiów, którym w przypadku tych osób jest dzień złożenia egzaminu dyplomowego (obrony pracy magisterskiej/licencjackiej). Dla obowiązku składkowego nie ma znaczenia fakt, że zleceniobiorca z tytułem licencjata ma zamiar kontynuować studia od następnego roku akademickiego.
Polecamy serwis: Ubezpieczenia
UZASADNIENIE
Dla osób będących studentami (także uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych), które nie ukończyły 26. roku życia, umowa zlecenia nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Za takiego zleceniobiorcę zleceniodawca nie opłaca żadnych składek ZUS. Zwolnienie z obowiązku ubezpieczeń osoby wykonującej umowę zlecenia przed ukończeniem 26. roku życia zależy od tego, jak długo zachowuje ona status studenta.
Zobacz e-Poradnik „Zatrudnianie zleceniobiorców” dostępny na www.inforfk.pl
Studentem jest każda osoba kształcąca się na studiach pierwszego stopnia (np. licencjackich, inżynierskich) lub drugiego stopnia (uzupełniające studia magisterskie) albo na jednolitych studiach magisterskich (art. 2 ust. 1 pkt 5 i 18k ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym). Za studenta uznaje się osobę od momentu wpisania na listę studentów (najczęściej jest to 1 października danego roku akademickiego) do momentu ukończenia przez nią studiów lub skreślenia z listy studentów (art. 167 ust. 2 i 2a ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym). W Państwa przypadku oznacza to obowiązek zgłoszenia absolwenta do ZUS od dnia następnego po dniu złożenia egzaminu dyplomowego. Dotyczy to zarówno zleceniobiorców magistrów, jak i zleceniobiorcy licencjata.
Studia licencjackie kończą się uzyskaniem tytułu licencjata, natomiast studia magisterskie uzyskaniem tytułu magistra albo tytułu równorzędnego. Każdy z tych poziomów nauki jest traktowany jak odrębne studia. Osoba, która po uzyskaniu tytułu licencjata podejmie naukę na studiach magisterskich, jest studentem najpierw w okresie od podjęcia do ukończenia studiów licencjackich, a potem (zwykle po przerwie) od dnia podjęcia do dnia zakończenia studiów magisterskich.
Zobacz także: Nienależnie opłacona składka na Fundusz Pracy za zleceniobiorcę
UWAGA!
Student zleceniobiorca w wieku do 26 lat jest zwolniony z obowiązku ubezpieczeniowego z tytułu umowy zlecenia do dnia ukończenia studiów włącznie.
Od 1 października 2011 r. obowiązują przepisy, zgodnie z którymi osoba kończąca studia pierwszego stopnia zachowuje prawa studenta do 31 października roku, w którym uzyskała tytuł licencjata (art. 167 ust. 2a ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym). Nie oznacza to jednak, że w tym okresie taka osoba nie podlega ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia. Jak wyjaśnił ZUS w udzielonej MPPiU odpowiedzi z 1 marca 2012 r.:
(...) z obowiązującego od 1 października 2011 r. art. 167 ust. 2a ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym wynika, iż osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do 31 października roku, w którym te studia ukończyła. Użyte w tym przepisie sformułowanie „zachowuje prawa studenta” nie jest tożsame z posiadaniem statusu studenta w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18k ustawy o szkolnictwie wyższym.
W konsekwencji osoba, która po zakończeniu studiów I stopnia wykonuje umowę zlecenia, z umowy tej obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu. Dobrowolne z umowy zlecenia jest tylko ubezpieczenie chorobowe (...).
Posłuchaj audycji Radia INFOR.PL „Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe” dostępnej na www.inforfk.pl
Jeżeli Państwa zleceniobiorca podejmie studia od 1 października 2013 r., wówczas od tego dnia ponownie nie należy opłacać za niego żadnych składek z tytułu umowy zlecenia (oczywiście pod warunkiem, że nie ukończy 26 lat).
Zadaj pytanie: Forum Kadry - ZUS i Płace
PRZYKŁAD
Firma ADRIA zatrudniła na podstawie umowy zlecenia 22-letniego studenta studiów licencjackich. Zleceniobiorca ten 10 czerwca złożył egzamin dyplomowy i ukończył studia. Od 1 października br. planuje podjąć uzupełniające studia magisterskie. Zleceniobiorca nie prowadzi innej działalności zarobkowej i nie posiada innych tytułów do ubezpieczeń. W tej sytuacji płatnik składek ma obowiązek zgłosić go od 11 czerwca 2013 r. do ZUS na formularzu ZUS ZUA, z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx. Obowiązku tego musi dopełnić najpóźniej do 18 czerwca br. Od tego dnia dla zleceniobiorcy obowiązkowe będą ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, a także ubezpieczenie zdrowotne. Będzie mógł też dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli zleceniobiorca, zgodnie z planem, rozpocznie studia uzupełniające magisterskie od 1 października 2013 r., wtedy płatnik będzie musiał wyrejestrować go ze wszystkich ubezpieczeń od tej daty, na formularzu ZUS ZWUA, w terminie do 8 października.
Za dzień ukończenia studiów uważa się datę:
- złożenia przez studenta egzaminu dyplomowego,
- złożenia przez studenta ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu – w przypadku kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii,
- zaliczenia przez studenta ostatniej przewidzianej w planach studiów praktyki – w przypadku kierunku farmacja.
Należy pamiętać, że zwolnienie ze składek dotyczy tylko zleceniobiorców studentów, którzy nie ukończyli 26. roku życia. Niezależnie od posiadania statusu studenta (także ucznia), od dnia swoich 26. urodzin taka osoba podlega ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia.
PRZYKŁAD
Firma MIKRUS zatrudnia na podstawie umowy zlecenia dwóch 25-letnich studentów ostatniego roku studiów magisterskich. Obydwaj mają zaplanowaną obronę pracy magisterskiej na 27 czerwca. Pierwszy z nich kończy 26 lat 15 czerwca 2013 r., a drugi 31 października 2013 r. Oprócz zawartych umów zlecenia osoby te nie posiadają innych źródeł zarobkowania. W tej sytuacji płatnik powinien zgłosić do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego, a także do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego:
- pierwszego zleceniobiorcę – od 15 czerwca 2013 r.,
- drugiego zleceniobiorcę – od 28 czerwca 2013 r.
Podstawa prawna:
● art. 6 ust. 1 pkt 4, ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585; ost.zm. Dz.U. z 2012 r., poz. 1548
● art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – j.t. Dz.U. 2008 r. Nr 164, poz. 1027; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 154
● art. 2 ust. 1 pkt 5, pkt 7, pkt 8, pkt 9, pkt 18k, art. 167 ust. 2 i ust. 2a ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym – j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 572; ost.zm. Dz.U. z 2012 r., poz. 1544
● załączniki nr 1, 5 i 18 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów – Dz.U. Nr 186, poz. 1444; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 109, poz. 633
Więcej w MONITORZE prawa pracy i ubezpieczeń - Zamów prenumeratę >>