Oddelegowanie pracowników do Szwajcarii: podatki, składki ZUS - poradnik cz. III

Podstawy prawne świadczenia usług i oddelegowania do Szwajcarii - poradnik cz. I

Jakie są minimalne warunki pracy i wynagrodzenia w Szwajcarii - poradnik cz. II

Z faktem oddelegowania pracownika i wykonywania przez niego pracy na terytorium innego państwa wiążą się określone konsekwencje podatkowe. O ile są spełnione warunki wynikające z art. 15 ust. 2 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Bernie (dalej: „UPO”), tj.:

• odbiorca wynagrodzenia przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym, oraz

• wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, oraz

• wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

wynagrodzenia wypłacane przez polskiego pracodawcę polskim pracownikom za pracę na terytorium Szwajcarii mogą podlegać opodatkowaniu w Polsce.

Należy przy tym pamiętać, iż ww. zapisy podlegają wykładni w duchu pracodawcy ekonomicznego, o którym mowa w Komentarzu do Konwencji Modelowej OECD. Z punktu widzenia podatkowego, wynagrodzenie wypłacane pracownikowi po spełnieniu przesłanek z art. 15 ust. 2 UPO będzie w takim przypadku podlegać opodatkowaniu w Polsce. W razie niespełnienia przesłanek z art. 15 ust. 2 UPO lub zaistnienia tzw. pracodawcy ekonomicznego po stronie szwajcarskiego odbiorcy usług, wynagrodzenia będą podlegać opodatkowaniu w Szwajcarii od pierwszego dnia pracy.

Z przepisów szwajcarskich wynika obowiązek wypłaty diet i zwrotu kosztów. Jednakże nie są to diety z tytułu podróży służbowej w rozumieniu art. 77.5 ustawy Kodeks Pracy i jako takie nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania oraz zwolnieniu z ZUS przewidzianemu dla diet i należności z tytułu podróży służbowej. Postawione pracownikowi do dyspozycji świadczenia stanowią dla pracownika przychód opodatkowany, który w Polsce jedynie w części może być potraktowany jako zwolniony z PIT oraz ZUS.

Jednocześnie w myśl przepisów szwajcarskich w Szwajcarii może powstać obowiązek podatkowy w podatku u źródła z tytułu wypłaty wynagrodzeń.

Obowiązek uiszczenia podatku u źródła w Szwajcarii w przypadku oddelegowanych pracowników

Zgodnie z art. 91 DGB (Ustawa federalna o bezpośrednim podatku z dnia 14 grudnia 1990 r.) każdy, kto nie ma rezydencji podatkowej lub pobytu w Szwajcarii, a przez krótki okres czasu wykonuje pracę na terytorium Szwajcarii lub jest zatrudniony jako pracownik przygraniczny lub tygodniowy rezydent najemny (Wochenaufenthalter) podlega podatkowi u źródła od swoich zarobków.

Zgodnie z informacjami organów podatkowych w Zurichu odnoszącej się do pracowników oddelegowanych podatkowi u źródła na terytorium Szwajcarii podlega wynagrodzenie pracowników oddelegowanych do pracy na terytorium Szwajcarii, jeżeli można stwierdzić, iż w Szwajcarii zaistniał tzw. ‘ekonomiczny pracodawca”, nawet jeżeli wynagrodzenie stale jest wypłacane z zagranicy. W praktyce zgodnie z informacjami organów podatkowych można mówić o powstaniu obowiązku podatkowego w podatku u źródła w Szwajcarii, jeżeli zlecenie/praca trwa dłużej niż 3 miesiące. Jeżeli od początku oddelegowania wiadomo, iż potrwa ono dłużej aniżeli 3 miesiące wówczas wynagrodzenie podlega obowiązkowi podatku u źródła od 1 dnia oddelegowania. Jeżeli początkowo zlecenie nie powinno przekraczać 3 miesięcy, ale ma ono powtarzalny charakter, wówczas również można mówić o powstaniu obowiązku w podatku u źródła w Szwajcarii.

Ponadto zgodnie z QVO II (rozporządzenie w sprawie podatku u źródła dla nierezydentów i szwajcarskich rezydentów z dnia 2 lutego 1994 r.) osoby fizyczne lub prawne mające miejsce zamieszkania za granicą podlegają podatkowi u źródła w Szwajcarii, jeżeli:

• jako artysta, sportowiec lub mówca otrzymują wynagrodzenie za wydarzenie w Szwajcarii,

• jako członek administracji lub kierownictwa osoby prawnej mającej miejsce zamieszkania

w Szwajcarii, otrzymuje wynagrodzenia z tytułu pełnienia swojej funkcji, świadczenia w naturze, wynagrodzenia za posiedzenia lub tantiemy,

• otrzymują emerytury, renty lub świadczenia kapitałowe z funduszy emerytalnych z siedzibą w Szwajcarii,

• otrzymują odsetki zabezpieczone hipotekami w Szwajcarii.

Podstawą opodatkowania są wynagrodzenia brutto i wszelkie inne świadczenie otrzymywane przez vw. osoby. Podstawa opodatkowania oraz wysokość stawki podatku różnią się w zależności od rodzaju otrzymywanego świadczenia. Dłużnik usług podlegających opodatkowaniu (organizator, osoba prawna, fundusz emerytalny, dłużnik odsetkowy) ma obowiązek uregulować należny podatek u źródła w gminnym urzędzie podatkowym właściwym dla siedziby organizatora, osoby prawnej lub funduszu emerytalnego lub w miejscu położenia nieruchomości.

Każdy przypadek oddelegowania czy osiągania przychodów w Szwajcarii należy zatem traktować indywidualnie oraz weryfikować, czy może on spowodować zaistnienie obowiązku podatkowego na terytorium Szwajcarii.

ZUS-owskie traktowanie otrzymanych wynagrodzeń i świadczeń dodatkowych

Umowa FZA reguluje kwestie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Strony umowy zobowiązały się do koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego na zasadzie wzajemności w oparciu o wymienione regulacje unijne, z zastrzeżeniami Szwajcarii i poszczególnych państw członkowskich co do zakresu obowiązywania przepisów. Podstawę koordynacji stanowi unijne Rozporządzenie (WE) nr 883/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

W praktyce akceptacja przez Szwajcarię ww. postanowień w zakresie koordynacji zabezpieczenia społecznego oznacza prawo do podlegania przez pracownika lub osobę samozatrudnioną ustawodawstwu państwa siedziby lub miejsca zamieszkania w przypadku, gdy dana osoba świadcząca pracę otrzymała zaświadczenie o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej – A1, potwierdzające jej uprawnienie. Przypominamy o ograniczeniach wynikających z przepisów UE, niezaakceptowanych przez Szwajcarię.²

W przypadku spełnienia warunków zaistnienia oddelegowania, potwierdzonych zaświadczeniem o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej – A1, potwierdzające uprawnienie pracownika do objęcia systemem ubezpieczeń społecznych w Polsce, wynagrodzenie za pracę wykonywaną w Szwajcarii będzie podlegało „ozusowaniu” w Polsce.

Obowiązek wpłaty kaucji na rzecz organizacji związkowych

Firmy zagraniczne wysyłające pracowników do Szwajcarii, podlegające ogólnie wiążącej umowie zbiorowej pracy (GAV), podlegają kaucji na rzecz organizacji związkowej w celu zabezpieczenia należności wynikających z GAV. Nie każda branża objęta GAV jest zobowiązana do uiszczenia kaucji. Przed wysłaniem pracownika należy zweryfikować obowiązek uiszczenia kaucji.

Obowiązek w podatku VAT na terytorium Szwajcarii

Kilkunastoletnia przynależność Polski do Unii Europejskiej oraz możliwość zastosowania reguły odwrotnego obciążenia (reverse chargé), przenoszącego obowiązek podatkowy w podatku VAT na odbiorcę usługi będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej sprawiła, iż polscy przedsiębiorcy zapominają, iż Szwajcaria nie jest członkiem UE objętym wspólnym systemem VAT. Sprawia to, iż nie badają, czy świadczone przez nich usługi podlegają opodatkowaniu VAT w Szwajcarii. Tymczasem Szwajcaria od 2018 r. wprowadziła obowiązek podatkowy dla zagranicznych podatników świadczących usługi na terytorium Szwajcarii, których obrót w roku (tzw. obrót światowy, czyli niezależnie od miejsca jego wygenerowania), przekracza 100.000 CHF.

Od 1 stycznia 2018 r. stawki podatku VAT w Szwajcarii wynoszą:

• 7,7% (stawka podstawowa),

• 3,7% (stawka specjalna na usługi zakwaterowania),

• 2,5% (stawka obniżona).

^{2.ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1231/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzające rozporządzenie (WE) nr 883/2004 i rozporządzenie (WE) nr 987/2009 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo (Dz. Urz. UE z 29.12.2010 r. nr L 344/1/1)}

Świadczenie usług na terytorium Szwajcarii wymaga zatem każdorazowego zbadania, czy podmiot nie podlega obowiązkowi rejestracji do VAT w Szwajcarii oraz obowiązkowi naliczania podatku VAT wg obowiązującej w tym kraju stawki.

Polecamy: PODATKI 2020

Wsparcie prawne i podatkowe

TAAC Solutions wspiera Państwa m.in. w zakresie:

• dokonywania zgłoszeń online wysyłanych pracowników,

• ustalania minimalnych lub porównywalnych wynagrodzeń dla wyjeżdzających pracowników w oparciu o GAV oraz wytyczne szwajcarskich organów administracji,

• rejestracji do VAT oraz rozliczania VAT na terytorium Szwajcarii,

• ustalenia, czy oddelegowanie spowoduje obowiązek w podatku u źródła

• obsługi procesu kontroli oraz kontaktu z organami kontrolującymi,

• doradztwa w zakresie procesu oddelegowania pracowników.

Stan prawny na dzień 8 października 2019 r.

Niniejszy dokument nie stanowi porady prawnej. Informacje przekazane Państwu w niniejszym poradniku stanowią ogólną informację dotyczącą niektórych, wybranych kwestii prawno-podatkowych związanych z oddelegowaniem na terytorium Szwajcarii. TAAC Solutions nie ponosi odpowiedzialności za skutki samodzielnego skorzystania z niniejszej informacji.

TAAC Solutions.
Aleksandra Serafin, Polsko - Szwajcarska Izba Gospodarcza
www.taacsolutions.pl,
linkedin.com/in/aleksandraserafin