Nauczycielowi mianowanemu przebywającemu na urlopie zdrowotnym można złożyć wypowiedzenie
Przepisy Karty Nauczyciela nie regulują sytuacji nauczycieli, którzy przebywają na urlopach zdrowotnych, w przypadku gdy istnieje konieczność złożenia im wypowiedzenia i rozwiązania z nimi stosunku pracy w związku z brakiem możliwości ich dalszego zatrudniania. W sprawach nieuregulowanych w Karcie Nauczyciela stosujemy jednak przepisy Kodeksu pracy. Regulacje dotyczące nawiązania, zmiany i rozwiązania stosunku pracy zawarte w Karcie Nauczyciela nie zawierają przepisów wyłączających stosowanie Kodeksu pracy. Nie są one również, w zakresie rozwiązania stosunku pracy, wyczerpujące. W omawianym przypadku należy zatem zgodnie z poglądem praktyków zajmujących się prawem oświatowym zastosować art. 41 Kodeksu pracy.
Zgodnie z do niedawna utrwalonym poglądem pracodawca nie mógł wypowiedzieć stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu przebywającemu na urlopie zdrowotnym ze względu na ochronę stosunku pracy wynikającą z art. 41 Kodeksu pracy.
Zgodnie z tym przepisem pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Dotyczy to także ochrony nauczycieli mianowanych przebywających na urlopach zdrowotnych. Taki pogląd prezentował również Sąd Najwyższy. W wyroku z 21 października 2003 r. (I PK 519/02, OSNP 2004/19/337) stwierdził, że „do wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 (wypowiedzenie z przyczyn niedotyczących nauczycieli) w związku z art. 20 ust. 3 Karty Nauczyciela stosuje się tryb konsultacji wypowiedzenia z organizacją związkową określony w art. 38 Kodeksu pracy, jak również ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy w okresie niezdolności do pracy z powodu choroby (art. 41 Kodeksu pracy)”.
Odmienne stanowisko
Inaczej jednak Sąd Najwyższy ocenił możliwość wypowiedzenia nauczycielowi mianowanemu stosunku pracy w czasie urlopu dla poratowania zdrowia w uchwale z 7 grudnia 2006 r. (I PZP 4/06, OSNP 2007/7-8/89), w której stwierdził, że: „w przypadku istnienia podstaw do rozwiązania stosunku pracy z mianowanym nauczycielem z przyczyn wskazanych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela nie stosuje się art. 41 Kodeksu pracy.”
Jak zauważył sąd w uzasadnieniu do uchwały, przewidziane w tym przepisie zakazy dotyczą wypowiadania umów o pracę, a zatem nie dotyczą wypowiadania stosunków pracy opartych na innych podstawach nawiązania pracy niż umowa o pracę. Oznacza to, że zakazy wypowiadania umów o pracę zawarte w art. 41 Kodeksu pracy nie dotyczą nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania.
Artykuł 41 Kodeksu pracy reguluje wyłącznie zakazy wypowiadania umów o pracę, a zatem niedopuszczalne jest jego zastosowanie posiłkowo do nauczycieli mianowanych.
Ponadto, zdaniem Sądu Najwyższego, możliwość rozwiązania z nauczycielem mianowanym umowy raz w roku (z końcem roku szkolnego) powoduje, że pracodawca nie mogąc zwolnić nauczycieli przebywających na urlopach zdrowotnych mógłby naruszyć zasadę równego traktowania w zatrudnieniu.
PRZYKŁAD
W gimnazjum z powodu zmniejszenia liczby klas dyrektor szkoły zwolnił kilku nauczycieli. Wśród nich znalazły się osoby o wyższych kwalifikacjach i większym doświadczeniu zawodowym niż 2 nauczycieli przebywających na urlopach zdrowotnych, którzy nie zostali zwolnieni tylko dlatego, że przebywali na tych urlopach. W takim przypadku, zdaniem Sądu Najwyższego, dochodzi do naruszenia zasady równego traktowania pracowników w stosunku do zwolnionych nauczycieli o wyższych kwalifikacjach i większym doświadczeniu zawodowym niż pracownicy przebywający na urlopach zdrowotnych.
Z przedstawionych powodów, dopuszczalne jest zdaniem Sądu Najwyższego wypowiedzenie umowy mianowanemu nauczycielowi przebywającemu na urlopie zdrowotnym.
Podobne stanowisko wyraził również Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 17 grudnia 2001 r. (I PKN 752/00, OSNP 2003/24/592) stwierdzając, że „przepis art. 41 Kodeksu pracy nie ma zastosowania do nauczycieli mianowanych”.
Wnioski
Odmienna od prezentowanego do niedawna poglądu uchwała Sądu Najwyższego dopuszczająca wypowiedzenie nauczycielowi mianowanemu stosunku pracy w czasie urlopu dla poratowania zdrowia powinna wpłynąć na zmianę stanowiska w omawianej sprawie. Sądy pracy będą się zapewne kierowały w swoim orzecznictwie przedstawioną uchwałą. Daje ona zatem pracodawcom możliwość wypowiadania stosunków pracy nauczycielom mianowanym, którzy przebywają na urlopach zdrowotnych.
• art. 5, art. 41, art. 73 Kodeksu pracy,
• art. 20 ust. 1, art. 91c Karty Nauczyciela.
Joanna Skrobisz
radca prawny