Czy pracodawca może odwołać pracownika z majówki?

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Czy pracodawca może odwołać pracownika z majówki? / Majówka 2024 / shutterstock

Majówka w tym roku jest wyjątkowo długa, przy 3 dniach urlopu można odpoczywać aż przez 9 dni. Wiele pracowników wzięło wolne min. w dniu 2 maja. Czy pracodawca może odwołać pracownika z majówki? Zatem czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego? Kto pokrywa koszty i czy pracownik może się nie zgodzić?

Majówka 2024

W 2024 r. wystarczy więc wziąć wolne w takie dni jak: poniedziałek 29 kwietnia, wtorek 30 kwietnia, czwartek 2 maja i licząc z weekendem przed i po majówce ma się łącznie 9 dni wolnego! 1 i 3 maja to dni ustawowo wolne od pracy.

Czy pracodawca może odwołać pracownika z majówki?

Tak, pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego, w tym z majówki - jeżeli właśnie na ten czas wziął urlop. Przepis art. 167 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm., dalej jako: KP) przewiduje możliwość odwołania pracownika z urlopu na mocy jednostronnej decyzji pracodawcy. 

Ważne
Decyzja pracodawcy nie może jednak zostać podjęta całkowicie arbitralnie, gdyż spełnione muszą zostać łącznie dwa warunki:
  1. powstanie okoliczności nieprzewidzianych w chwili rozpoczęcia urlopu;

  2. konieczność zapewnienia w tych okolicznościach obecności pracownika w zakładzie pracy. 

Ocena potrzeby przerwania urlopu wypoczynkowego pracownika należy wyłącznie do pracodawcy, zaś odwołanie z urlopu odnosi skutek bez względu na akceptację lub brak akceptacji tego stanu rzeczy przez pracownika. Regulacja ta stanowi wyjątek od zasady nieprzerwanego urlopu wyrażonej w art. 152 § 1 KP. Potrzebę odwołania pracownika z urlopu ocenia więc pracodawca, zaś pracownik zobowiązany jest podporządkować się poleceniu, bez względu na własną ocenę zasadności odwołania.

Odmowa powrotu z urlopu

Odmowa wcześniejszego stawienia się w pracy bądź stawienie w terminie późniejszym niż wskazany przez pracodawcę może w konkretnych okolicznościach zostać zakwalifikowane nawet jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, co może być podstawą do rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Majówka za granicą a zwrot kosztów przez pracodawcę w związku z odwołaniem z urlopu

Stosownie do art. 167 § 2 KP w przypadku odwołania pracownika z urlopu, pracodawca jest zobowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika będące w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu. 

Obowiązek udokumentowania poniesionych kosztów spoczywa na pracowniku.

Do kosztów tego rodzaju zaliczyć można między innymi:

  • koszty podróży powrotnej;

  • wartość utraconego pobytu w hotelu;

  • wartość zakupionych przez pracownika biletów na wydarzenia kulturalne, imprezy kulturalne, wydarzenia i wycieczki turystyczne czy rozrywkowe.

W uzasadnionych przypadkach obowiązek ten dotyczy nie tylko kosztów poniesionych w związku z osobą pracownika, ale także towarzyszących mu w urlopie wypoczynkowym członków jego rodziny. 

Przykład

Do kosztów pozostających w bezpośrednim związku z odwołaniem z urlopu nie zalicza się jednak utraconych przez pracownika korzyści, takich jak przykładowo zysk z planowanej przez pracownika na czas urlopu aktywności zarobkowej.

Czy pracodawca musi zwracać dodatkowe koszty, np. wycieczkę wykupioną na majówkę

Zgodnie ze stanowiskiem dominującym w doktrynie prawa pracy pracodawcę obciążają nie tylko koszty związane z osobą pracownika, ale także jego najbliższych, jeżeli odwołanie pracownika z urlopu wywołało konieczność wcześniejszego powrotu członków jego rodziny. Tomasz Z. zasadnie zatem zażądał zatem zwrotu kosztów niewykorzystanych usług turystycznych oraz wcześniejszej podróży powrotnej poniesionych przez całą rodzinę. Przyjmuje się, że zwrócone powinny być również poniesione koszty w których pracownik odwołany z urlopu zamierzał uczestniczyć, czyli np. koszty za wycieczkę w związku z majówką.

Nie uznaje się natomiast za koszty bezpośrednio związane z odwołaniem kosztów zakupu przykładowo sprzętu turystycznego, np. górskiego, a zatem pracodawca ma prawo uchylić się od zwrócenia pracownikowi ceny nabytego przez niego przed wyjazdem, a niewykorzystanego sprzętu do w góry.

Przykład

Przesunięcie terminu urlopu powoduje zmianę planów urlopowych pracowników. Jeżeli pracownicy podjęli już konkretne wydatki dotyczące organizacji urlopu, tj. dokonali przedpłat, lub ponieśli inne koszty bezpośrednio związane z zaplanowanym wypoczynkiem, zaś przesunięcie urlopu nastąpiło z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, to pracodawca jest obowiązany do zwrotu pracownikowi poczynionych wydatków. Jeżeli odszkodowanie jest przewidziane w sytuacji odwołania z urlopu, to tym bardziej dotyczy zaplanowanego urlopu i poniesionych w związku z tym konkretnych wydatków (zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. z dnia 28 kwietnia 2010 r., sygn. I SA/Go 56/10).

Kadry
Dni wolne dla dawców krwi. Czy będą musieli informować pracodawców o zamiarze oddania krwi?
17 paź 2024

Z tytułu oddania krwi honorowym dawcom krwi przysługują dwa dni wolne. Zdarza się, że niektórzy pracownicy nadużywają tego uprawnienia. Z tego powodu dezorganizowana jest praca przedsiębiorstw. Czy są prowadzone prace legislacyjne mające zmienić tę sytuację?

Dyżur w domu 100% płatny, nawet jeśli pracownik nie pracował [jest odpowiedź resortu pracy]
17 paź 2024

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trafiła petycja w sprawie zmiany przepisów dotyczących dyżurów domowych. Wnioskujący zaapelował do resortu pracy aby zmienić przepisy dot. dyżurów domowych w taki sposób, aby dyżur domowy nakładający na pracownika obowiązki uniemożliwiające mu skupienie się na własnych sprawach - traktować jako czas pracy. Sprawa jest ciekawa bo polskie prawo może być niegodne z orzecznictwem TSUE.

Zmiany w Policji w 2024 r. co do postępowań kwalifikacyjnych do służby i inne [brak testu sprawnościowego i wiedzy. Ważna ustawa z podpisem Prezydenta]
17 paź 2024

Prezydent RP podpisał ważną ustawę, która dotyczy m.in. zmiany w Policji i Straży Granicznej w zakresie postępowań kwalifikacyjnych do służby. Pewne grupy osób, nie będą musiały przechodzić testu sprawnościowego i testu wiedzy. Co będzie z jakością polskiej policji?

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni?
17 paź 2024

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni? Kiedy zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc., a kiedy można liczyć jedynie na 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku? Co zrobić, by pobierać go w wysokości 81,5 proc.?

Od czego zależy czy CV zostanie przeczytane? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy? [WYWIAD]
17 paź 2024

Okazuje się, że rekruterzy czytają tylko 25% nadesłanych CV. Od czego zależy czy zostanie przeczytane dane zgłoszenie kandydata do pracy? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy po wysłaniu CV? W czym tkwi problem i jakie rozwiązania można zastosować tłumaczy ekspertka z zakresu rekrutacji Katarzyna Trzaska, Senior Marketing Manager w eRecruiter.

Pracownicze braki w zawodach uzupełnią cudzoziemcy
17 paź 2024

W czwartek opublikowano strategię migracyjną na lata 2025-2030. Podano w niej, że, aby uzupełnić niedobory w zawodach deficytowych, Polska będzie dopuszczać cudzoziemców na rynek pracy.

Zatrudnianie Ukraińców 2024 [Pytania i odpowiedzi]
16 paź 2024

Jak zatrudniać obywateli Ukrainy w 2024 roku? Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła znaczne ułatwienia. Oto często zadawane pytania pracodawców dotyczące zatrudniania Ukraińców i odpowiedzi.

Płaca minimalna 2025 netto
16 paź 2024

W 2025 roku płaca minimalna będzie podnoszona tylko raz z dniem 1 stycznia. Ile wyniesie minimalne wynagrodzenie netto od nowego roku? Podwyżka będzie wyższa niż przewidywano. Jest rozporządzenie Rady Ministrów.

Polacy mieszkający za granicą załatwią swoje sprawy w ZUS bez przyjeżdżania do Polski
16 paź 2024

Do załatwienia sprawy w ZUS może wystarczyć e-wizyta. Taką możliwość mają także Polacy mieszkający za granicą. Umawiając się na spotkanie online należy uwzględnić różnice czasu między państwami czy kontynentami.

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025
16 paź 2024

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025. Co należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu lub ryczałtu za pracę zdalną? Co w przypadku pracy zdalnej okazjonalnej?

pokaż więcej
Proszę czekać...