Kiedy pracodawca może otrzymać karę aż do 45000 zł za wypłatę wynagrodzenia wyższego niż wynikające z zawartej umowy o pracę?
- Wypłata wynagrodzenia wyższego niż w umowie o pracę
- Potrącenie alimentów z wynagrodzenia
- Od 1500 zł do 45000 zł kary dla pracodawcy za wypłatę wyższego wynagrodzenia
Wypłata wynagrodzenia wyższego niż w umowie o pracę
Art. 282 § 3 Kodeksu pracy penalizuje nielegalne zatrudnianie dłużników alimentacyjnych. Chodzi o faktyczne wypłacanie tzw. alimenciarzom wyższego wynagrodzenia niż zostało to ustalone w umowie o pracę z tym pracownikiem. Takie działanie ma za zadanie uniknięcie potrącenia z wynagrodzenia części należności alimentacyjnych. Jest to niezgodne z przepisami prawa powszechnie obowiązującego w Polsce oraz z zasadami współżycia społecznego.
Potrącenie alimentów z wynagrodzenia
Zgodnie z przepisami prawa pracy należności alimentacyjne potrąca się w pierwszej kolejności (art. 87 Kodeksu pracy). Maksymalnie do wysokości 3/5 wynagrodzenia za pracę. Pracodawca może samodzielnie potrącić alimenty na podstawie tytułu wykonawczego i wniosku wierzyciela bez postępowania egzekucyjnego. Postępowanie będzie jednak koniecznie w następujących przypadkach:
- potrącanie alimentów na rzecz kilku wierzycieli, gdy wynagrodzenia nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych,
- zajęcie wynagrodzenia za pracę w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.
Zaniżanie kwoty wynagrodzenia za pracę w umowie o pracę ma na celu uniknięcie potrąceń świadczeń alimentacyjnych w pełnej wysokości.
Art. 282 § 3 Kodeksu pracy:
Kto wbrew obowiązkowi wypłaca wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, pracownikowi będącemu osobą, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych, podlega karze grzywny od 1500 zł do 45 000 zł.
Art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych traktuje o osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych lub egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, a które zalegają ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Krajowy Rejestr Zadłużonych funkcjonuje od 1 grudnia 2021 roku, jest jawny i ogólnodostępny w internecie na stronie rządowej: www.krz.ms.gov.pl. Aby sprawdzić osobę fizyczną należy podać jej identyfikator: PESEL, NIP lub inny identyfikator.
Przepisy wymieniają świadczenia, z których dokonuje się potrąceń świadczeń alimentacyjnych bez żadnych limitów. Oznacza to, że można potrącić nawet pełną wysokość tych świadczeń, a są to:
- nagroda z ZFŚS,
- dodatkowe wynagrodzenie roczne,
- należności z tytułu udziału w zysku lub nadwyżce bilansowej.
Od 1500 zł do 45000 zł kary dla pracodawcy za wypłatę wyższego wynagrodzenia
Zgodnie z art. 96 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia Państwowa Inspekcja Pracy może nałożyć mandat w wysokości od 500 zł do 2000 zł. Co więcej, jeżeli ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie przeciwko prawom pracownika określone w Kodeksie pracy popełnia w ciągu dwóch lat od dnia ostatniego ukarania takie wykroczenie, właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć grzywnę w wysokości do 5000 zł.
W przypadku odmowy przyjęcia mandatu, nieuiszczenia grzywny albo stwierdzenia o dużej wadze naruszenia przepisów prawa pracy inspektor PIP kieruje do sądu wniosek o ukaranie. Sąd może zasądzić grzywnę od 1500 zł nawet do 45000 zł.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023, poz. 1465)
Ustawa z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (Dz. U. z 2021, poz. 1909)