Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem?

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem? / Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem? / shutterstock

Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem? Okazuje się, że tak. Poniżej szczegóły dotyczące zasad udzielania i rozliczania szkoleń pracowników.

Informacja dla pracownika o szkoleniach

Pracodawca ma obowiązek informowania nowo zatrudnionego pracownika, czyli po prostu przedstawienia mu informacji w postaci papierowej lub elektronicznej, jednak co ważne nie później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy, m.in. o prawie pracownika do szkoleń, jeżeli pracodawca je zapewnia, w szczególności o ogólnych zasadach polityki szkoleniowej pracodawcy - w tym kiedy odbywają się szkolenia, w godzinach pracy po godzinach pracy.

Autopromocja

Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem?

Tak, w pewnych sytuacjach szkolenia mogą się odbywać po godzinach pracy. Takie polecenie pracodawcy jest zgodne z prawem. Wynika to wprost z przepisu art. 94 zn. 13 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej jako: KP), który stanowi, że: Jeżeli obowiązek pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego, lub z regulaminu, lub przepisów prawa, lub umowy o pracę oraz w przypadku szkoleń odbywanych przez pracownika na podstawie polecenia przełożonego, szkolenia takie odbywają się na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy pracownika. Czas szkolenia odbywanego poza normalnymi godzinami pracy pracownika wlicza się do czasu pracy. 

Ważne
Zmiana przepisów, tak aby szkolenie liczyło się jako czas pracy i w miarę możliwości odbywało się w godzinach pracy oraz było finansowane przez pracodawcę

Co ciekawe regulacja w dokładnie tym brzmieniu została wprowadzona do KP stosunkowo nie dawno, bo 26 kwietnia 2023 r.. Wynikało to z tego, że polski ustawodawca musiał dokonać implementacji art. 13 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz.Urz. UE L Nr 188, s. 79). 

Płatny urlop szkoleniowy i podnoszenie kwalifikacji zawodowych

Od powyższej regulacji, należy rozróżnić szkolenie - w sensie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Zagadnienie to jest uregulowane w innym artykule KP, bo w art. 103 zn. 1 KP. Przez takie podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują:
1) urlop szkoleniowy;
2) zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.
Za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Jak podkreśla prof. Krzysztof Walczak: "Jeśli więc podnoszenie kwalifikacji zawodowych, np. studia podyplomowe, będzie spełniało przesłanki szkolenia obowiązkowego w rozumieniu art. 94 zn.13, to jego czas będzie zaliczany do czasu pracy. Możliwe jest też, że podnoszenie kwalifikacji w formie studiów podyplomowych nie będzie posiadało waloru obowiązkowości, a wtedy czas szkolenia nie będzie zaliczany do czasu pracy. Inicjatywa pracodawcy lub jego zgoda na podnoszenie kwalifikacji nie powinna być równana z obowiązkiem zapewnienia przez niego szkolenia. Potwierdzają to art. 17 i art. 94 pkt 6, zgodnie z którymi pracodawca ma obowiązek ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a nie stwarzania warunków do zdobywania lub uzupełniania wiedzy i umiejętności przez pracownika. Przez "ułatwianie" podnoszenia kwalifikacji należy bowiem rozumieć nieodmawianie bez uzasadnionych przyczyn udziału w wybranej przez pracownika formie szkolenia oraz tworzenie pozytywnej atmosfery wobec uczących się pracowników.".

Nieobowiązkowe szkolenia - mogą być po godzinach pracy

Oczywiście trzeba pamiętać, że KP jak i wewnętrzna polityka kadrowa, która obowiązuje u danego pracodawcy nie pozbawia go możliwości organizacji  szkoleń nieobowiązkowych po godzinach pracy lub w dniu wolnym od pracy, gdy te szkolenia są nieobowiązkowe. Łatwo tutaj wyobrazić sobie przykład pracowników korporacji, będących cudzoziemcami, którzy zostali relokowani do Polski i chcą nauczyć się języka polskiego. Pracodawca może bowiem stwarzać dostęp do szkolenia języka polskiego, np. w zakładzie pracy, w formie zdalnie, czy w szkole językowej, po godzinach pracy.

Jeśli pracodawca poleci Ci sfinansować szkolenie - może to być wykroczenie. Spotka go kara od 1000 zł do 30 000 zł.

Jeżeli pracodawca narusza postanowienia art. 94 zn. 13 KP w zakresie organizowania i przeprowadzania szkoleń, stanowi to wykroczenie przeciwko prawom pracownika, które jest zagrożone karą grzywny od 1000 do 30 000 zł (art. 281 § 1 pkt 5d KP). Podobnie jak wyżej, taka regulacja realizuje założenie dyrektywy 2019/1158 w zakresie ochrony pracowników przed nadużyciami dotyczącymi szkoleń.

Kadry
Zaległy urlop Ci pracownicy muszą wykorzystać do 30 września 2024 r. Czy pracodawca naprawdę może zmusić do urlopu?
28 wrz 2024

Zaległy urlop Ci pracownicy muszą wykorzystać do 30 września 2024 r. Czy pracodawca naprawdę może zmusić do urlopu? Czy pracodawca może przesunąć urlop pracownikowi? Co w przypadku, gdy pracownik jest w okresie wypowiedzenia?

Sąd: MOPS nie sprawdził zasiłku pielęgnacyjnego w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności
27 wrz 2024

Zauważył to WSA w Gliwicach. Dlaczego MOPS nie sprawdził, że nie ma orzeczenia o niepełnosprawności? Przez dwa lata wypłacał zasiłek. MOPS nie miał podkładki w postaci orzeczenia. Jak kwota urosła do prawie 6000 zł, to MOPS się zorientował w swoim błędzie i zażądał zwrotu tych pieniędzy. I sąd sugeruje, że to trochę nie tak - popełniliście błąd, a skutki przerzucacie na osoby niepełnosprawne. Do MOPS nie trafiło orzeczenie o niepełnosprawności (w 2021 r). Bo opiekun sądził, że nie musi go składać (rząd wtedy przedłużał orzeczenia z urzędu). Przy czym było to brakujące orzeczenie o niepełnosprawności tylko nie zostało doniesione do MOPS.

ZUS: Setki wniosków o nowe terminy płatności składek i umorzenie należności
27 wrz 2024

Na terenach objętych powodzią przedsiębiorcy wnieśli do ZUS około 700 wniosków. Większość z nich dotyczy nowego terminu płatności składek. Pozostałe odnoszą się do umorzenia należności z tytułu składek lub rozłożenia ich na raty.

Zmiana zasad obliczania stażu pracy. Do okresu zatrudnienia będą wliczane okresy prowadzenia działalności gospodarczej i pracy na podstawie umowy zlecenia
27 wrz 2024

Zmienią się przepisy dotyczące zasad obliczania okresu zatrudnienia. Pracownicy zyskają m.in. dłuższe okresy wypowiedzenia, dłuższe urlopy wypoczynkowe czy prawo do wyższych odpraw. Wszystko to dzięki propozycji wliczania do stażu pracy m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy świadczenia pracy na podstawie umowy zlecenia. Zakłada się, że zmiany zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Dodatkowy urlop, obniżenie czasu pracy, zakaz delegowania, pracy w porze nocnej i inne. Rewolucja w prawie pracy [trwają prace nad projektem]
26 wrz 2024

Szykuje się ogromna zmiana w prawie pracy. Na czym ma polegać? Chodzi o regulacje w zakresie: wydłużenia czasu usprawiedliwionej i płatnej nieobecności pracownika w pracy; urlopu na żądanie w ramach urlopu wypoczynkowego: 8 dni w związku z powodzią; urlopu wypoczynkowego w wymiarze godzinowym, do 5 dni; obniżenie wymiaru czasu pracy  do ½ etatu; zakazu zatrudniania w godzinach nadliczbowych i delegowania poza stałe miejsce pracy; zawieszenia okresowych badań lekarskich; elektronicznych szkoleń z zakresu BHP; nierozpoczęcia czy zawieszenia terminu na odwołanie od wypowiedzenia, rozwiązania bez wypowiedzenia, żądania przywrócenia, odszkodowania czy żądanie nawiązania umowy o pracę; pozwolenia na handel w niedziele. W myśl projektu nie obowiązuje zakaz handlu w niedziele w zakresie wykonywania czynności związanych z handlem na obszarze gmin poszkodowanych, polegających na rozładowywaniu, przyjmowaniu i ekspozycji towarów pierwszej potrzeby, oraz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania takich czynności.

PPK a podział majątku po rozwodzie - czy możliwy jest zwrot części pieniędzy w formie pieniężnej?
26 wrz 2024

Jeśli oboje małżonkowie są uczestnikami PPK i przy rozwodzie dzielą się zgromadzonymi w tym programie oszczędnościami, otrzymane przez każdego z nich środki są zwolnione z podatku dochodowego. Jeśli w PPK oszczędza tylko jedno z nich, to otrzymane przez drugiego z małżonków - w wyniku podziału majątku wspólnego - środki mogą być również zwolnione z opodatkowania, ale nie muszą. Zależy to m.in. od sposobu ich przekazania i wieku osoby je otrzymującej.

Dodatek z okazji Dnia Nauczyciela [ile, dla kogo i kiedy]. Dzień Edukacji Narodowej wypada 14 października
26 wrz 2024

Kiedy jest Dzień Nauczyciela w szkołach? Czy Dzień Edukacji Narodowej jest dniem wolnym od pracy? Czy nauczyciele w 2024 r. dostaną dodatek z okazji dnia nauczyciela? Kiedy nauczycielowi przysługuje dodatek na start?

Komunikat ZUS: Odmowa wykonania wyroku TK w sprawie emerytów czerwcowych [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]
28 wrz 2024

Redakcja Infor.pl zwróciła się do służb prasowych ZUS z pytaniami o to, co mają zrobić tzw. emeryci „czerwcowi”. Sami siebie określają w ten sposób, gdyż uprawnienia zostały im przyznane na podstawie wyroku, który zapadł w czerwcu 2024 r. W odpowiedzi ZUS jasno zadeklarował, że załatwi negatywnie każdy wniosek (wzór w artykule) o wznowienie postępowania. Ale też ZUS poinformował, że każdy niezadowolony z ZUS emeryt ma prawo skierować sprawę do sądu. Dziś nie wiemy, jakie będzie stanowisko sądów wobec postawy ZUS. To jest największy problem - nie pismo do ZUS (nie ma znaczenia jak zostanie napisane - ZUS i tak nie przeliczy emerytury). Co zrobi sąd z odwołaniem?

Jak zgłosić pracownika do ZUS? [Przykłady]
25 wrz 2024

W jaki sposób należy zgłosić pracownika do ZUS? Ile czasu pracodawca ma na zgłoszenie pracownika do ZUS? Co grozi za niezgłoszenie pracownika w terminie? Podajemy przykłady.

Ekwiwalent dla pracownika za korzystanie z komputera na pracy zdalnej
25 wrz 2024

Ekwiwalent dla pracownika za korzystanie z komputera na pracy zdalnej. Jakie koszty pokrywa pracodawca w związku z pracą zdalną pracownika? Ile powinien wynosić ekwiwalent dla pracownika za korzystanie z komputera podczas pracy zdalnej? 

pokaż więcej
Proszę czekać...