Dotychczas Ukraińcy w naszym kraju podejmowali zazwyczaj prace na stanowiskach niższego szczebla, typowo produkcyjnych lub administracyjnych. Obecnie jednak coraz częściej w polskich przedsiębiorstwach pojawiają się także pochodzący zza wschodniej granicy specjaliści i menedżerowie. Zatrudniające ich przedsiębiorstwa muszą pamiętać, że te zmiany kadrowe wiążą się także z koniecznością rozwoju w firmie obszaru międzykulturowości. Ostatecznie bowiem cała załoga wspólnie powinna dążyć do jednego celu, za którego realizację jest odpowiedzialna, a do tego niezbędne jest osiągnięcie porozumienia.
Poznaj różnice
Dla firm działających we współczesnym biznesie międzynarodowym kluczowe jest efektywne wdrażanie obcojęzycznej części załogi i dopasowanie różnych stylów pracy do zadań. Ważne jest także zapobieganie konfliktom i zmniejszanie ryzyka straty klientów czy spadku jakości wynikającego z uprzedzeń i konfliktów międzykulturowych. Każdy, kto kiedykolwiek działał w międzynarodowym zespole, zapewne był świadkiem nieporozumienia, nieścisłości czy niezrozumienia się współpracowników. Ich przyczyn może być wiele (podobnie jak w polskich ekipach), lepsze zrozumienie różnic kulturowych pomaga jednak w efektywnej współpracy, a zarazem rozwoju firmy.
Zarówno Polacy, jak i Ukraińcy na szczęście dostrzegają więcej podobieństw niż różnic, bo według wyników sondażu przeprowadzonego przez Instytut Spraw Publicznych około połowa naszych rodaków i nieco ponad 50% naszych sąsiadów zza wschodniej granicy zauważa bliskość tradycji i stylów życia. Bardzo podobnie układają się proporcje w przypadku przekonania o tym, że obywatele tych państw są bliscy sobie z punktu widzenia wartości i postaw.
Większe zróżnicowanie opinii można zauważyć w przypadku oceny stosunku do pracy. W tym aspekcie Ukraińcy wyraźnie częściej niż Polacy dostrzegają odmienność między obydwoma narodami. W mieszanych zespołach bardzo ważne jest więc zidentyfikowanie obszarów różnic kulturowych związanych ze stylem komunikacji i współpracy, wyznawanymi wartościami czy praktyką realizacji zadań. Kiedy pojawiają się negatywne stereotypy, emocje, niezdrowe ambicje, pobłażliwość czy uprzedzenia, o porozumienie jest bardzo trudno.
Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń
Zadbaj o komunikację
Aby komunikacja w firmie była skuteczna, przede wszystkim należy zadbać o panującą w niej atmosferę, na którą mają wpływ nie tylko sami pracownicy, ale i menedżerowie. Jej poprawa przyczyni się bowiem do polepszenia jakości i terminowości realizacji zadań i projektów oraz lepszego wykorzystania różnorodności kulturowej członków zespołu na co dzień. Należy pamiętać, że komunikowanie się jest procesem, a nie jednorazowym działaniem. Warto zacząć od tego, jak wzajemna wiedza o sobie wpływa na fundament współpracy – dzięki temu budujemy zaufanie. Kolejnym krokiem jest przybliżenie pracownikom wartości odpowiedzialności za własne i wspólne działania. Mogą w tym pomóc praktyczne ćwiczenia pokazujące, na czym polega współpraca i jej usprawnianie. W ich trakcie w naturalny sposób należy przypominać, jak sprawny obieg informacji sprzyja realizacji celów oraz czego potrzebuje zespół do osiągnięcia synergii.
We wzajemnym zrozumieniu i podniesieniu efektywności komunikacji w firmach, w których skład wchodzą pracownicy z polskim i odmiennym tłem kulturowym, mogą pomóc też warsztaty międzykulturowe. Na ich przebieg pozytywnie wpływa odpowiednie dopasowanie do uczestników oraz ich prowadzenie w języku ukraińskim lub rosyjskim, nauka i rozwój kompetencji są bowiem bardziej komfortowe w ojczystym języku. Elementem takich specjalistycznych programów nastawionych na zdobywanie wiedzy i wzajemne zrozumienie jest także ukazanie mocnych stron współpracy i w razie potrzeby rekomendowanie zmian w zachowaniach. Czasem nawet te pozornie drobne mogą bowiem pozytywnie wpłynąć na relacje w organizacji.
Współpracę i zarządzanie pracownikami zza wschodniej granicy możemy traktować jak codzienność lub wyzwanie. Warto pamiętać, że otwartość na ich potrzeby oraz poznawanie innej kultury może stać się siłą firmy, ułatwia bowiem nie tylko ocenianie potencjału grupy, ale i wpływa na utrzymanie wysokiego poziomu efektywności w pracy.
Romana Kruk, psycholog, specjalista ds. HR, obecnie Project Manager w firmie doradczo-szkoleniowej Integra Consulting Poland
Posiada doświadczenie w koordynacji projektów z zakresu HR dotyczących m.in. rekrutacji, wprowadzania nowych pracowników do organizacji, exit interview, poprawy komunikacji czy wspierania zmian organizacyjnych. Jej pasją jest psychologia sportu. Dzięki pracy z zawodnikami i trenerami oraz znajomości mechanizmów gier zespołowych i indywidualnego mistrzostwa, lepiej rozumie zmiany zachodzące w biznesie.