Ze względu na warunki atmosferyczne występujące zimą, pracodawca ma szczególne obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. Niektórym pracownikom należy zapewnić ciepłe napoje i posiłki profilaktyczne. To nie wszystko, o pracodawca musi zadbać w związku z zimą i pracą na mrozie.
- Temperatura w pomieszczeniach pracy
- Warunki wykonywania zimą pracy na otwartej przestrzeni
- W zimę konieczny posiłek profilaktyczny i ciepłe napoje
Temperatura w pomieszczeniach pracy
Przepisy z zakresu bhp określają dopuszczalną minimalną temperaturę w pomieszczeniach pracy. W pomieszczeniach biurowych i pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna, temperatura nie może być niższa niż 18°C. Natomiast w innych pomieszczeniach pracy pracodawca powinien zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania), nie niższą niż 14°C. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy względy technologiczne nie pozwalają na utrzymanie takiej temperatury.
W pomieszczeniach pracy powinny być zainstalowane urządzenia grzewcze, które pozwolą na ogrzewanie pomieszczeń w okresach obniżonej temperatury, np. dmuchawę. Należy pamiętać, że maksymalna temperatura nawiewanego powietrza nie powinna przekraczać 70°C przy nawiewie na wysokości nie mniejszej niż 3,5 m od poziomu podłogi stanowiska pracy i 45°C – w pozostałych przypadkach.
Pomieszczenia i stanowiska pracy powinny być zabezpieczone przed napływem chłodnego powietrza z zewnątrz.
Warunki wykonywania zimą pracy na otwartej przestrzeni
Prawo pracy nie określa minimalnej temperatury, w której pracownicy mogą pracować na zewnątrz pomieszczeń. Pracodawcy powierzający wykonywanie pracy podczas mrozu muszą zadbać o spełnieniu wymagań bhp koniecznych przy pracach na otwartej przestrzeni w zimowych warunkach. Powinni zatem zapewnić pracownikom w pobliżu miejsc pracy pomieszczenia umożliwiające im schronienie się przed opadami śniegu i deszczu, ogrzanie się oraz zmianę odzieży. Temperatura w nich nie powinna być niższa niż 16°C. Pomieszczenia te powinny być także zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków.
Jeżeli ze względu na rodzaje prac wykonywanych na otwartej przestrzeni w okresie zimowym pracodawcy nie mogą zapewnić tych pomieszczeń, powinni zapewnić pracownikom w pobliżu miejsca ich pracy odpowiednio urządzone źródła ciepła, przy zachowaniu wymagań ochrony przeciwpożarowej.
Podczas pracy na zewnątrz pomieszczeń pracownicy powinni być chronieni przed zagrożeniami związanymi z warunkami atmosferycznymi. W związku z tym pracodawcy powinni tak organizować pracę, aby ograniczyć narażenie – np. stosując skrócony czas pracy, wprowadzając rotację na stanowiskach pracy czy dodatkowe przerwy, aby umożliwić pracownikom ogrzanie się. Należy pamiętać, że skracanie norm czasu pracy oraz wprowadzanie dodatkowych przerw nie może powodować obniżenia wynagrodzenia pracowników.
W zimę konieczny posiłek profilaktyczny i ciepłe napoje
Do 31 marca 2024 r. pracodawcy mają obowiązek zapewnić posiłki profilaktyczne niektórym pracownikom. Obowiązek ten dotyczy pracowników, którzy na otwartej przestrzeni wykonują prace związane z wysiłkiem fizycznym powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej:
- 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn,
- 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet.
Pracodawcy zapewniają pracownikom także gorące napoje. Jest to konieczne w przypadku prac na otwartej przestrzeni przy temperaturze poniżej 10°C. Napoje muszą być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej.
Podstawa prawna:
- § 30, § 36 i załącznik nr 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 173, poz. 1034).
- § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. Nr 60, poz. 279; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1160)