Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których pracodawcy organizują dni próbne przed przyjęciem pracownika do pracy. Jeśli kandydat poradzi sobie z powierzonymi mu wstępnie zadaniami, wtedy jest szansa na dłuższą współpracę. Jak należy przeprowadzić taką weryfikację, aby była zgodna z przepisami prawa pracy?
Umowa o pracę na okres próbny
Jeśli pracodawca chce sprawdzić kwalifikacje pracownika przed podjęciem decyzji o dłuższej współpracy, powinien zawrzeć z nim umowę o pracę na czas próbny. Takie rozwiązanie jest również korzystne dla pracownika, który ma możliwość zapoznania się z warunkami pracy w danej firmie oraz sprawdzenia swoich umiejętności na oferowanym stanowisku.
Umowa o pracę na czas próbny powinna być zawarta na czas nieprzekraczający trzech miesięcy i mieć formę pisemną. Umowa zawiera przede wszystkim informacje o rodzaju pracy, miejscu jej wykonywania, wysokości wynagrodzenia, wymiarze czasu pracy i terminie jej rozpoczęcia.
Umowa o pracę na czas próbny może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron, a jej okres wypowiedzenia wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Nieodpłatna praca na próbę
Przepisy prawa pracy nie dopuszczają możliwość sprawdzenia kwalifikacji pracownika bez wcześniejszego zawarcia z nim umowy o pracę. Nieodpłatna praca na próbę narusza bowiem art. 22 § 1 Kodeksu pracy, który określa czym jest nawiązanie stosunku pracy:
„Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.”
Nieodpłatna praca na próbę narusza również przepis zawarty w art. 84, czyli brak możliwości zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia:
„Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.”
Dodatkowo pracodawca nie powinien dopuszczać do pracy osoby, która nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku oraz nie została przeszkolona w zakresie BHP.
Ważne! Pracodawca, który nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę przed dopuszczeniem go do pracy podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.