Niebieska Karta UE a zmiana warunków pracy
Na wstępie warto wyjaśnić, co to jest zawód wymagający wysokich kwalifikacji. Jest to zawód wymagający od cudzoziemca ukończenia studiów wyższych albo posiadania przez niego co najmniej 5-letniego doświadczenia zawodowego na poziomie porównywalnym z poziomem kwalifikacji uzyskanych w wyniku ukończenia studiów wyższych, które są niezbędne do wykonywania tej pracy.
Ponadto, wysokość minimalnego rocznego wynagrodzenia brutto wymaganego w celu udzielenia takiego zezwolenia nie może być niższa niż równowartość 150% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym złożenie wniosku.
Ustawa o cudzoziemcach
Przepisy dotyczące zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji zawarte są, przede wszystkim, w ustawie o cudzoziemcach (rozdział 3, art. 127 – 138).
W art. 137 ww. ustawy czytamy, że w decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi takiego zezwolenia określa się okres jego ważności i wskazuje się:
1) podmiot, u którego cudzoziemiec ma wykonywać pracę;
2) stanowisko, na jakim cudzoziemiec ma być zatrudniony;
3) wynagrodzenie;
4) minimalny wymiar czasu pracy i rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę.
Jeżeli cudzoziemiec pracuje w ramach takiego zezwolenia i w jego trakcie nie zmienią się dane zawarte w zezwoleniu, nie musi robić nic. Dopiero gdy skończy się ważność zezwolenia, a dokładnie nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powinien złożyć wniosek o kolejne zezwolenie, jeżeli chce przedłużyć swój pobyt w Polsce.
Sytuacja wygląda inaczej, gdy zmieniają się warunki określone w zezwoleniu. Przede wszystkim, zgodnie z art. 134 ustawy o cudzoziemcach, cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie takiego zezwolenia w terminie 15 dni roboczych zawiadamia pisemnie o utracie pracy wojewodę, który udzielił tego zezwolenia.
W przypadku innych zmian danych zawartych w zezwoleniu na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji bardzo ważny jest okres, w którym cudzoziemiec przebywa na tym zezwoleniu.
Okres pierwszych 2 lat pobytu a warunki zatrudnienia
Jeżeli chodzi o zmianę warunków pracy określonych w zezwoleniu cudzoziemca, który przebywa na nim mniej niż 2 lata należy przywołać dwa artykuły z ustawy o cudzoziemcach. W art. 134 ust. 2 czytamy, że jeżeli w okresie pierwszych 2 lat pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji zmieniły się określone w zezwoleniu warunki pracy dotyczące minimalnego wymiaru czasu pracy i rodzaju umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę, cudzoziemiec w ciągu 15 dni roboczych powiadamia o tej zmianie wojewodę, który udzielił tego zezwolenia.
Tak więc, w przypadku zmiany minimalnego wymiaru czasu pracy lub rodzaju umowy wystarczy, że cudzoziemiec powiadomi o niej wojewodę, który wydał zezwolenie.
Jeżeli jednak cudzoziemiec ma rozpocząć pracę u innego pracodawcy lub na innym stanowisku lub za niższe wynagrodzenie niż określone w zezwoleniu, powinien złożyć wniosek o zmianę zezwolenia. Czytamy o tym w art. 135 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach:
„W okresie pierwszych 2 lat pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji:
1) cudzoziemiec nie może rozpocząć wykonywania pracy u innego podmiotu niż określony w zezwoleniu,
2) cudzoziemiec nie może zmienić stanowiska, na jakim jest zatrudniony,
3) cudzoziemcowi nie można wypłacać wynagrodzenia niższego niż określone w zezwoleniu
– bez zmiany tego zezwolenia.”
Zmiana zezwolenia nie jest wymagana w przypadku zmiany nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego cudzoziemcowi wykonywanie pracy, a także w przypadku przejęcia zakładu pracy lub jego części przez inny podmiot.
Pobyt powyżej 2 lat a warunki zatrudnienia
Cudzoziemiec, który przebywa powyżej dwóch lat na zezwoleniu na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji może zmienić więcej warunków wykonywania pracy (określonych w zezwoleniu), jedynie informując wojewodę, który te zezwolenie wydał. I tak (zgodnie z art. 134 ust. 3 ustawy o cudzoziemcach), jeżeli nastąpiła zmiana stanowiska, wynagrodzenia na niższe lub zmiana minimalnego wymiaru czasu pracy i rodzaju umowy, na podstawie której cudzoziemiec wykonuje pracę, cudzoziemiec w ciągu 15 dni roboczych powiadamia o tej zmianie wojewodę.
W przypadku zmiany pracodawcy (podmiotu powierzającego pracę) cudzoziemiec, który przebywa na takim zezwoleniu dłużej niż 2 lata powinien wystąpić o zmianę zezwolenia. Zgodnie z art. 135 ustawy o cudzoziemcach zezwolenie takie może być w każdym czasie, na wniosek cudzoziemca, zmienione przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli cudzoziemiec zamierza rozpocząć wykonywanie pracy u innego podmiotu niż określony w zezwoleniu.
Gdy cudzoziemiec przebywa dłużej niż 2 lata na zezwoleniu na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji jego zmiana również nie jest wymagana w przypadku zmiany nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego cudzoziemcowi wykonywanie pracy, a także w przypadku przejęcia zakładu pracy lub jego części przez inny podmiot.