Co w 2025 r. daje grupa w stopniu lekkim?

• Jakie są stopnie niepełnosprawności?
• Co oznacza orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym? 
• Co oznacza orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym? 
• Co oznacza orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim? 
• Co daje grupa w stopniu lekkim?

Jakie są stopnie niepełnosprawności?

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44) wskazuje na trzy stopnie niepełnosprawności, które stosuje się w związku z określaniem praw ale i obowiązków (np. co do zatrudniania osób z takim stopniem): znaczny, umiarkowany, lekki. Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe. Decyduje ocena możliwości poprawy funkcjonowania osoby zainteresowanej. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje się osobie, która ukończyła 16 rok życia.

Co oznacza orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym? 

Orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym oznacza naruszenie sprawności organizmu, które uniemożliwia wypełnianie pewnych ról społecznych. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osoby: 

1. niezdolne do pracy i wymagające, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
2.  zdolne do pracy w warunkach pracy chronionej i wymagające, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Ważne: zaliczenie do znacznego stopnia niepełnosprawności osoby zainteresowanej, nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej w przypadkach:

•  przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
•  zatrudnienia w formie telepracy.

Co oznacza orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym? 

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu zdolną do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy innej osoby w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji).

Co oznacza orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim? 

Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu zdolną do wykonywania zatrudnienia, nie wymagającą pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych). Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osoby:

1.  o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną;
2.  o naruszonej sprawności organizmu, mające ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Uwaga: nie ma wymogu, aby przesłanki powyższe (w pkt 1 i 2) występowały łącznie.

Co daje grupa w stopniu lekkim?

Każdorazowo dane orzeczenie ustalające któryś z tych stopni niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznania ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów, w tym na podstawie działalności PFRON.  Osoby, który mają orzeczony stopień lekki niepełnosprawności (dawniej była to grupa III) mają najmniej rozbudowany pakiet uprawnień, niemniej jednak i tak mogą liczyć na spore wsparcie z PFRON i innych instytucji, np. z MOPS, są to m.in świadczenia na:

• energię elektryczną,
• serwis protezy kończyny,
• edukację,
• turnusy rehabilitacyjne,
• sprzęt rehabilitacyjny,
• przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze,
• likwidację barier architektonicznych/ w komunikowaniu się/ technicznych,
• usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika,
• rozpoczęcie działalności gospodarczej,
• rolniczej albo działalności w formie spółdzielni socjalnej,
• oprocentowanie kredytu bankowego,
• szkolenie organizowane przez PUP,
•  ulgi w podatkach, zniżki w komunikacji, zwolnienie z opłat radiowo – telewizyjnych (abonamentu),
•  uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego i innych świadczeń rodzinnych (np. dodatków do zasiłku rodzinnego związanych z niepełnosprawnością) oraz do zasiłku stałego z pomocy społecznej.
• zasiłek pielęgnacyjny z MOPS. Ma on na celu częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji gminy przyznają zasiłek pielęgnacyjny. W 2025 r. kwota zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie. Uwaga zastrzeżenie: o zasiłek mogą ubiegać się niepełnosprawne dzieci i osoby, które ukończyły 75 lat (bo generalnie przysługuje osobom z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności, po spełnieniu kryteriów).
• zasiłek okresowy. W 2025 r. zasiłek okresowy przysługuje: osobie samotnie gospodarującej lub rodzinie, której dochód nie przekracza ustawowego kryterium dochodowego, tj. odpowiednio 1010 zł dla osoby samotnej lub 823 zł na osobę w rodzinie. Przysługuje w szczególności ze względu na: długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość przyznanego zasiłku okresowego uzależniona jest od dochodu osoby lub rodziny. Okres na jaki przyznawany zostanie zasiłek uzależniony jest od indywidualnej sytuacji osoby lub rodziny. Określa go ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
•  usługi socjalne, opiekuńcze, terapeutyczne i rehabilitacyjne świadczone przez instytucje pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki,
• w zakresie rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia – możliwość uzyskania odpowiedniego zatrudnienia (w tym w zakładach aktywności zawodowej i zakładach pracy chronionej), możliwość uczestnictwa w szkoleniach (w tym specjalistycznych), korzystania ze ściśle określonych przywilejów pracowniczych (m. in.: prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego, dłuższej przerwy w pracy, krótszego wymiaru czasu pracy), 
•  w zakresie rehabilitacji społecznej – możliwość uczestniczenia w terapii zajęciowej realizowanej w warsztatach terapii zajęciowej.