Umowa na zastępstwo
Umowa na zastępstwo jest jedną z umów o pracę wymienioną w katalogu umów zawieranych na podstawie Ustawy - Kodeks pracy. Umowa na zastępstwo jest rodzajem umowy okresowej, której okresowość polega na tym, że zawierana jest na czas zastępstwa pracownika nieobecnego w pracy z przyczyn usprawiedliwionych.
Usprawiedliwioną przyczyną nieobecności może być: niezdolność do pracy spowodowana chorobą, czas przebywania na urlopie macierzyńskim, wychowawczym lub bezpłatnym.
Termin rozwiązania
Cechą charakterystyczną umowy na zastępstwo jest sposób wskazania terminu końcowego tej umowy. Terminem rozwiązania umowy na zastępstwo może być konkretna data, jeśli pracodawca wie dokładnie, kiedy zakończy się nieobecność zastępowanego pracownika. Natomiast wskazanie terminu końcowego umowy na zastępstwo może nastąpić poprzez wskazanie konkretnej okoliczności, poprzez zapis w treści umowy: „umowa na zastępstwo rozwiązuje się z ostatnim dniem nieobecności w pracy zastępowanego pracownika.”
Rekomendowany produkt: Komplet zmian w prawie pracy
Kolejna umowa na zastępstwo
Jeśli nieobecność pracownika zastępowanego przedłuży się, istnieje możliwość zawarcia kolejnej umowy na zastępstwo. Zawarcie następujących po sobie, kilku umów na zastępstwo nie powoduje skutków prawnych jak w przypadku umów zawartych na czas określony, zgodnie z art. 251 Kodeksu pracy.
Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między nimi nie przekroczyła miesiąca.
Zadaj pytanie na FORUM
Warunki umowy
Umowa na zastępstwo nie musi dokładnie odwzorowywać warunków zatrudnienia osoby zastępowanej, jednakże powinna określać ten sam rodzaj pracy, niekoniecznie poprzez wskazanie tego samego stanowiska, które przed powstaniem nieobecności wykonywała osoba zastępowana. Istotny jest rodzaj pracy i tożsamość obowiązków. Inne warunki umowy mogą być kształtowane dowolnie, np. wymiar etatu czy wysokość wynagrodzenia.
Z punktu widzenia przepisów prawa nie ma przeszkód, by w ramach zastępstwa pracownika pracującego na pełen etat zatrudnić w oparciu o umowę na zastępstwo – dwóch osób, każdą na ½ etatu.
Ważnym elementem umowy na zastępstwo jest wskazanie danych osoby zastępowanej, najczęściej jest to imię i nazwisko pracownika zastępowanego.
Tryb rozwiązania umowy na zastępstwo
Umowa na zastępstwo może być rozwiązana za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia obejmujący zarówno pracownika jak i pracodawcę wynosi 3 dni. Są to 3 dni robocze, nie kalendarzowe. Dni robocze obejmują dni od poniedziałku do soboty, z pominięciem dni ustawowo wolnych od pracy – świąt oraz niedziel.
Umowa o pracę na zastępstwo - jak ją rozwiązać
Umowa na zastępstwo, jak każda inna umowa o pracę, może zostać rozwiązana na mocy porozumienia stron.
Umowa na czas zastępstwa nieobecnego pracownika podlega wypowiedzeniu również w sytuacji upadłości i likwidacji pracodawcy lub w przypadku zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, zgodnie z przepisami ustawy o zwolnieniach grupowych.
Umowa na zastępstwo może być rozwiązana bez wypowiedzenia na zasadach ogólnych.
Ochrona stosunku pracy
Stosunek pracy osoby zatrudnionej na zastępstwo podlega takiej samej ochronie jak w przypadku umowy na czas określony. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja zajścia w ciążę osoby zastępującej, z którą w przypadku rozwiązania umowy o pracę po upływie trzeciego miesiąca ciąży, umowa o pracę nie zostaje przedłużona do dnia porodu. Jednak stosunek pracy pracownicy w ciąży zatrudnionej na podstawie umowy na zastępstwo podlega ochronie przed rozwiązaniem lub wypowiedzeniem, chyba że istnieją przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy, a reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę.
Umowa na zastępstwo zawarta z pracownicą będącą w ciąży może być rozwiązana za wypowiedzeniem w przypadku upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Czy po rozwiązaniu umowy na zastępstwo pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński
Prawa pracownicze
Umowa na zastępstwo jest umową o pracę, zatem pracownik zatrudniony na podstawie takiej umowy zachowuje wszystkie prawa jak pracownicy świadczący pracę na podstawie umowy na czas określony. Zastępujący ma prawo do urlopu wypoczynkowego, dodatków przewidzianych regulaminem pracy lub płacy, np. dodatku stażowego, świadczeń socjalnych itd.
W przypadku powrotu do pracy osoby zastępowanej pracodawca jest zobowiązany wydać osobie zastępującej świadectwo pracy, w którym jako przyczynę ustania zatrudnienia należy wpisać tę okoliczność, czyli rozwiązanie z upływem czasu, na który była zawarta w związku z powrotem do pracy osoby zastępowanej.
Umowa na zastępstwo z własnym pracownikiem
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)
- Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U.2015.192 j.t.)