Spis treści:
3. Opłacanie składek za pracowników
1. 7 dni na zgłoszenie
Pracownikiem jest osoba pozostającą w stosunku pracy. Nie zaliczymy do pracowników osób świadczących dla pracodawcy pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.
Pracownik podlega przez cały czas trwania stosunku pracy obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom:
- emerytalnemu,
- rentowemu,
- chorobowemu,
- wypadkowemu
- zdrowotnemu.
Pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym od pierwszego dnia nawiązania stosunku pracy, aż do jego zakończenia.
Pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym z każdej umowy o pracę; jeśli jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę u wielu pracowników, każdy z jego pracodawców ma obowiązek opłacać za niego składki na ubezpieczenie społeczne.
Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami
Pracodawca zgłasza pracownika do ZUS na specjalnym druku ZUS ZUA. Formularz ten zawiera następujące informacje:
- dane płatnika składek, który zgłasza daną osobę do ubezpieczeń,
- dane osoby zgłaszanej do ubezpieczeń:
- PESEL, NIP, a w razie gdy ubezpieczonemu nie nadano tych numerów lub jednego z nich – serię i numer dowodu osobistego lub paszportu,
- nazwisko, imię pierwsze i drugie, nazwisko rodowe,
- data urodzenia,
- obywatelstwo,
- płeć,
- tytuł ubezpieczenia oznaczony kodem,
- stopień niepełnosprawności,
- posiadanie ustalonego prawa do emerytury lub renty,adres zameldowania na stałe miejsce pobytu, adres zamieszkania, jeżeli jest inny niż adres zameldowania na stałe miejsce pobytu, adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres zameldowania na stałe miejsce pobytu i adres zamieszkania,
- datę, od której dana osoba ubezpieczeniom i rodzaj ubezpieczeń do których jest zgłaszana.
Formularz zgłoszenia do ubezpieczeń powinien być podpisany przez pracownika.
Pracodawca ma z góry określony termin, w którym musi dokonać zgłoszenia pracownika do ZUS. Pracodawca dokonuje zgłoszenia w ciągu 7 dni od dnia zatrudnienia pracownika.
Pracodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę w dniu 2 czerwca. W umowie, jako dzień nawiązania stosunku pracy wskazano datę 6 czerwca. Pracodawca ma obowiązek zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych na druku ZUS ZUA, w ciągu 7 dni do dnia 13 czerwca.
2. Zmiana danych pracownika
Pracodawca zobowiązany jest zawiadomić Zakład Ubezpieczeń Społecznych o wszelkich zmianach, jakie nastąpiły w stosunku do danych osób ubezpieczonych zawartych w zgłoszeniu, w terminie 7 dni od zaistnienia tych zmian. Ma on również obowiązek zawiadomienia ZUS o wszelkich zmianach dotyczących danych zawartych w swoim zgłoszeniu, w terminie 14 dni od zaistnienia tych zmian.
Zmiany danych wykazanych w zgłoszeniu do ubezpieczeń dotyczących:
- tytułu ubezpieczenia,
- rodzajów ubezpieczeń,
- terminów ich powstania
dokonuje się poprzez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych zawierającego prawidłowe dane.
3. Opłacanie składek za pracowników
Zgłoszenie pracownika do ubezpieczenia społecznego jest tylko początkiem obowiązku pracodawcy wobec ZUS. Pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie pracowników, których zgłosił. Pracodawca jest bowiem płatnikiem składek do ZUS.
Pracodawca comiesięcznie składa do ZUS dokumenty rozliczeniowe. Na podstawie tych dokumentów obliczane są należności płatnika i zaewidencjonowane informacje o składkach na kontach ubezpieczonych. Pracodawca składa dokumenty rozliczeniowe za każdy miesiąc, w tym deklarację rozliczeniową ZUS DRA oraz:
- imienne raporty miesięczne – pracodawca składa za każdego ubezpieczonego pracownika,
- raport o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach ZUS RCA – pracodawca składa je, jeśli pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym lub/i ubezpieczeniu zdrowotnemu,
- raport o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne ZUS RZA – pracodawca składa je, jeśli ubezpieczony podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu,
- raport o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek ZUS RSA – pracodawca składa go, jeśli nastąpiła przerwa w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, spowodowana na przykład urlopem bezpłatnym lub nieobecnością pracownika z powodu choroby.
Pracodawca po sporządzeniu raportów imiennych za wszystkich pracowników dokonuje rozliczenia należnych składek za ubezpieczonych z wszystkich tytułów w jednej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Następnie komplet dokumentów rozliczeniowych pracodawca oznacza numerem dla miesiąca i roku i przekazuje do ZUS.
Wysokości składek wynoszą odpowiednio:
- składka na ubezpieczenie emerytalne – 19,52%, opłacana po połowie przez pracodawcę i zatrudnionego – płacą oni po 9,76% od podstawy,
- składka na ubezpieczenie rentowe – 8%, opłacana jest w części przez pracodawcę (6,5% podstawy wymiaru), a w części przez pracownika (1,5% podstawy wymiaru),
- składka na ubezpieczenie chorobowe – 2,45%, opłacana w całości z wynagrodzenia pracownika,
- składka na ubezpieczenie wypadkowe – od 0,67% do 3,86% (w zależności od rodzaju prowadzonej działalności i liczby ubezpieczonych pracowników. W przypadku firm zatrudniających nie więcej niż 9 pracowników składka wynosi 1,93%).
Każda osoba, w stosunku do której wygasł tytuł do ubezpieczeń społecznych, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Zgłoszenie wyrejestrowania pracodawca jest zobowiązany złożyć w terminie 7 dni od daty zaistnienia tego faktu.