Agnieszka Śniegowska, radca prawny w Kancelarii GACH, HULIST, MIZIŃSKA, WAWER – adwokaci i radcowie prawni sp.p. (www.ghmw.pl)
Po pierwsze, trzeba zauważyć, że forma pisemna nie została zastrzeżona pod rygorem nieważności. Złożenie oświadczenia w jakiejkolwiek innej formie (np. ustnej) nie powoduje zatem, że jest ono z tej przyczyny nieważne (art. 73 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Należy również przyjąć, że nie jest to forma zastrzeżona dla celów dowodowych, której niedochowanie skutkowałoby tym, że w sporze pomiędzy pracownikiem i pracodawcą nie byłby dopuszczalny dowód z zeznań świadków ani przesłuchania stron na fakt dokonania czynności (art. 74 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Przepis art. 473 § 1 k.p.c. wyłącza stosowanie tego przepisu i wynikającego z niego ograniczenia dowodowego w postępowaniu z zakresu prawa pracy. Prowadzi to do wniosku, że rozwiązanie (wypowiedzenie) stosunku pracy może być dokonane w dowolnej formie, jednakże przy zachowaniu ogólnych reguł składania oświadczeń woli. Zgodnie z nimi, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie tej osoby, które ujawnia ją w sposób dostatecznie wyraźny (zrozumiały) i powinna dotrzeć do adresata w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jej treścią (art. 60 i 61 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.c. ).
Przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę
Oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia umowy o pracę złożone przez pracodawcę w formie innej niż pisemna, w tym ustnej, przesłane faksem, a także w sposób dorozumiany, jest skuteczne względem pracownika (por. m. in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1999 roku, I PKN 631/98, z dnia 24 sierpnia 2010 roku, I PK 55/10, z dnia 19 marca 2002 roku, I PKN 209/01 i z dnia 8 listopada 2012 roku, II UK 84/12).
Skuteczność oświadczenia oznacza, że rozpoczyna się bieg okresu wypowiedzenia w przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem albo następuje rozwiązanie stosunku pracy w razie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, a także bieg terminu do wniesienia przez pracownika odwołania od wadliwego rozwiązania (wypowiedzenia) umowy o pracę do sądu pracy (z art. 264 § 1 i 2 k.p.). Skuteczność nie jest równoznaczna z prawidłowością takiego oświadczenia. Brak zachowania formy pisemnej może powodować, że wypowiedzenie (rozwiązanie) umowy o pracę zostanie uznane za naruszające przepisy prawa, z konsekwencjami w zakresie odpowiednich roszczeń pracowniczych (art. 45 § 1 k.p. i 56 § 1 k.p.). Zakwestionowanie oświadczenia przez pracownika jako wadliwego może nastąpić wyłączenie poprzez wniesienie przez pracownika odwołania do sądu pracy, w ww. terminie.
Niesłuszne lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę - uprawnienia pracownika
Trzeba jednak wskazać, że w niektórych przypadkach, mimo niedochowania formy pisemnej, rozwiązanie (wypowiedzenie) może być uznane nie tylko za skuteczne, ale również prawidłowe. Sporządzenie na piśmie i wysłanie przez pracodawcę identycznej treści oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę, które dotarło do pracownika wcześniej w postaci elektronicznej i później przesyłką pocztową, nie narusza wymagania wypowiedzenia na piśmie (art. 30 § 3 KP) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2007 roku, II PK 178/06).
Możliwość rozwiązania (wypowiedzenia) umowy o pracę bez zachowania formy pisemnej należy dopuścić również w sytuacji, w której oświadczenie składa pracownik, przy zachowaniu powyżej opisanych zasad dokonywania czynności prawnych.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM