Na działania kontrolno-prewencyjne ujęte w Programie działania PIP na lata 2016-2018 składają się zadania długofalowe (2016-2018), bieżące (na rok 2016) i stałe. Są też zadania wspólne realizowane przez kilka OIP-ów i koordynowane przez jeden z nich oraz zadania własne okręgowych inspektoratów pracy.
W ramach I etapu działań długofalowych inspektorzy sprawdzać będą prawidłowość zawierania umów cywilnoprawnych, stosowanych często w warunkach właściwych dla stosunku pracy. Inspektorzy skontrolują budownictwo w 2016 r., gastronomię i hotelarstwo w 2017 r., agencje ochrony osób i mienia w 2018 r., czyli branże szczególnie zagrożone naruszeniami prawa w tym zakresie.
Rekomendowany produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie
Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2016 r. (książka)
Oceniona zostanie skala omijania i naruszania przepisów art. 231 Kodeksu pracy przy stosowaniu outsourcingu pracowniczego.
Wśród zadań bieżących na rok 2016 znalazły się w szczególności kontrole przestrzegania znowelizowanych przepisów o umowach terminowych, które wejdą w życie w pierwszej połowie 2016 r.
Zostaną przeprowadzone specjalistyczne kontrole w zakładach różnych branż, ukierunkowane na ochronę zdrowia osób świadczących pracę w warunkach przekroczenia NDS lub NDN czynników szkodliwych, z uwzględnieniem aspektu czasu pracy takich osób.
Bezpieczeństwo pracy w zakładach usług leśnych oraz spełnianie wymagań zasadniczych dla maszyn poligraficznych, do przetwórstwa papierniczego oraz dla rękawic ochronnych będą stanowić przedmiot kolejnych kontroli w grupie zadań bieżących.
Wśród zadań stałych wymienić należy przede wszystkim badanie przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy i kontrolę stosowania środków zapobiegawczych, sprawdzanie przygotowania pracowników do bezpiecznego wykonywania pracy, a także planowe kontrole (wsparte programami edukacyjnymi) w sektorach wysokiego ryzyka, w tym w budownictwie.
Egzekwowaniu należności ze stosunku pracy towarzyszyć będą szczegółowe kontrole przestrzegania przepisów o czasie pracy, ponieważ nieprawidłowości w obu obszarach mają ze sobą ścisły związek.
W grupie stałych zadań kontrolnych istotne znaczenie ma problematyka pracy tymczasowej. Zadania przewidziane do realizacji w tym zakresie nawiążą do ogólnoeuropejskiej kampanii SLIC poświęconej bezpieczeństwu i zdrowiu tej grupy zatrudnionych.
PIP skontroluje agencje zatrudnienia oraz legalność zatrudnienia obywateli polskich i cudzoziemców. Legalność zatrudnienia obywateli polskich inspektorzy sprawdzą w branżach o największej skali nieprawidłowości (transport i gospodarka magazynowa, zakwaterowanie i usługi gastronomiczne, budownictwo, rolnictwo), a także w sezonowych placówkach handlowych, punktach gastronomicznych i przedsiębiorstwach świadczących usługi hotelarskie oraz w podmiotach zatrudniających małą liczbę pracowników lub np. wyłącznie osoby na podstawie umów cywilnoprawnych. Natomiast kontrole legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania pracy przez cudzoziemców są przewidziane podczas każdej kontroli podmiotu, który powierza pracę cudzoziemcom z państw spoza UE/EOG.
Stałe działania kontrolne inspekcji obejmują także zakłady zatrudniające osoby niepełnosprawne (w tym zakłady ubiegające się o nadanie statusu zakładu pracy chronionej lub posiadające już taki status), firmy transportowe (w tym w ramach Krajowej Strategii Kontroli przepisów w zakresie czasu jazdy i czasu postoju, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców), placówki handlowe, zakłady branży paliwowej, zakłady azotowe i wiele innych.
Rokrocznie przedmiotem badań inspekcji są skargi i wnioski; kontrole skargowe stanowią co roku ok. 1/3 ogółu.
Stałe zadania PIP uwzględniają również różnorodne działania o charakterze prewencyjnym i edukacyjnym, w tym program prewencyjny dla małych przedsiębiorstw (zatrudniających poniżej 50 pracowników): „Zarządzanie bhp – prewencja wypadkowa”; program ukierunkowany na zmniejszenie zagrożeń i eliminację nieprawidłowości w mikrozakładach: ”Zdobądź Dyplom PIP”; program prewencyjny „Przeciwdziałanie negatywnym skutkom stresu w miejscu pracy”, który będzie wsparty realizowaną już trzeci rok kampanią „Stres w miejscu pracy”; działania prewencyjno-promocyjne w rolnictwie indywidualnym oraz konkursy popularyzujące problematykę prawa pracy. Wśród programów edukacyjnych istotne znaczenie ma program „Kultura bezpieczeństwa” promujący zagadnienia ochrony pracy wśród uczniów i studentów.
Jak co roku pracownicy, pracodawcy i inni zainteresowani mogą liczyć na bezpłatne poradnictwo prawne i techniczne; rokrocznie udzielamy ponad 1 mln porad.
W 2016 r. inspekcja podejmie nowe zadania, które są konsekwencją zmian regulacji prawnych, w związku z obowiązkiem implementacji przepisów prawa UE.
Wejście w życie ustawy z 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz niektórych innych ustaw powoduje konieczność dodatkowych szkoleń dla inspektorów pracy, a także zwiększenia zakresu i liczby kontroli.
Nowelizacja ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego - implementująca nowe dyrektywy dotyczące materiałów wybuchowych oraz wyrobów pirotechnicznych - oznacza konieczność dodatkowych szkoleń dla inspektorów i zwiększenia liczby inspektorów specjalizujących się w zagadnieniach nadzoru rynku w zakresie ww. materiałów wybuchowych.
Kontrolowana będzie prawidłowość nawiązywania i rozwiązywania umów, w szczególności na czas określony, w związku z istotnymi zmianami w zakresie zawierania umów o pracę wprowadzonymi przez ustawę z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Nakłada ona również nowe obowiązki na inspekcję pracy związane z wymogiem informowania właściwego okręgowego inspektora pracy o zawarciu umowy o pracę na czas określony bez stosowania ustawowych limitów z obiektywnych przyczyn dotyczących pracodawcy oraz z uprawnieniem kierowania przez inspektorów do sądów powództw o ustalenie istnienia stosunku pracy, w tym w szczególności rodzaju umowy o pracę. Nowa regulacja przewiduje ściganie przez inspektorów PIP wykroczeń polegających na niezawiadomieniu okręgowego inspektora pracy o zawarciu takiej umowy.
Ograniczaniu i eliminowaniu zagrożeń zawodowych służyć będą kontrole m.in. w oczyszczalniach ścieków, w zakładach produkujących wyroby metalowe, prowadzących plastyczną i cieplną obróbkę metali, samochodowych zakładach naprawczych, zakładowych bocznicach kolejowych, zakładach rolnych, zakładach produkujących prefabrykaty budowlane, a także stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe.
Kontrole kompleksowe zaplanowano w podmiotach gospodarczych świadczących usługi dla energetyki zawodowej, zakładach zajmujących się wydobyciem i przeróbką kopalin pospolitych, w podmiotach prowadzących działalność gospodarczą w regionach turystycznych, ze szczególnym uwzględnieniem pasa nadmorskiego.
Podmioty organizujące wypoczynek dzieci i młodzieży, baseny i parki wodne zostaną sprawdzone pod kątem legalności zatrudnienia i bhp.
Popularyzowane będą w różnorodnych formach przepisy o ochronie pracy i legalności zatrudnienia.
Dołącz do nas na Facebooku!
Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy