1 maja 2025 r. czyli Święto Pracy wolne od pracy. Co zmieniło się na lepsze dla polskich pracowników?

oprac. Emilia Panufnik
rozwiń więcej
święto pracy 1 maj 2025 wolne od pracy / Święto pracy 1 maj 2025 wolne od pracy / ShutterStock

1 maja 2025 r. czyli Święto Pracy to międzynarodowy dzień upamiętniający wydarzenia chicagowskie z 1886 r. W Polsce jest to dzień wolny od pracy. Z tej okazji MRPiPS wymienia dobre zmiany dla polskich pracowników z ostatnich miesięcy.

rozwiń >

1 maja 2025 r. - Święto Pracy

Święto Pracy, które wypada 1 maja każdego roku to międzynarodowy dzień upamiętniający wydarzenia chicagowskie z 1886 r. związane z walką robotników o ośmiogodzinny dzień pracy. Wówczas w USA i Kanadzie strajkowało około pół miliona osób, głównie w Chicago (40 tys. robotników). Paraliż miasta i chaos doprowadził do ataków policji na związkowców. Zginęło wtedy kilku strajkujących robotników, a wiele osób zostało rannych.

Autopromocja

Godne wynagrodzenie za pracę to godne życie

W nawiązaniu do Międzynarodowego Święta Pracy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informuje: Święto Pracy to moment, w którym szczególnie mocno wybrzmiewają wartości, na których opiera się nasza wspólna przyszłość: bezpieczeństwo, sprawiedliwość, szacunek i stabilność. W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej mijający rok upłynął pod znakiem konkretnych działań, które mają realny wpływ na życie milionów Polek i Polaków.

Krótsza praca w Polsce - skrócony czas pracy

W centrum uwagi znalazł się skrócony czas pracy – odpowiedź na zmieniające się potrzeby rynku, nowe technologie i oczekiwania społeczne. Ogłoszony niedawno program pilotażowy pozwoli przetestować w różnych firmach krótszy wymiar pracy bez obniżania wynagrodzeń. To pierwszy tego typu projekt w tej części Europy. Pilotaż zakłada dobrowolność przystąpienia. To pracodawcy wraz z pracownikami wydeptują ścieżki.

"Praca nie może odbierać życia – musi je wspierać. Skrócony czas pracy to więcej czasu dla rodziny i zdrowia, ale też większa efektywność i mniej błędów. To zmiana, która służy wszystkim" – podkreśla ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Wigilia wolna od pracy

Kolejną długo oczekiwaną zmianą była ustawa ustanawiająca Wigilię dniem wolnym od pracy. To nie tylko ukłon w stronę rodzin i tradycji, ale też realne wsparcie dla pracowników, zwłaszcza kobiet, które w tym czasie biorą na siebie ogromny ciężar przygotowań.

Dodatkowy urlop dla rodziców wczesniaków

W marcu 2025 roku weszły w życie przepisy, które wprowadziły dodatkowy urlop dla rodziców wcześniaków oraz dzieci hospitalizowanych po urodzeniu. Rodzice mogą teraz skorzystać z płatnego, dodatkowego urlopu w wymiarze od 8 do nawet 15 tygodni – zależnie od stanu zdrowia dziecka. To rozwiązanie to efekt ścisłej współpracy resortu z lekarzami, organizacjami społecznymi i samymi rodzicami. Rocznie może skorzystać z niego nawet 20 tysięcy rodzin.

Aktywny rodzic

Z kolei rodzice dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy mogą dziś korzystać z programu „Aktywny Rodzic”, który oferuje trzy rodzaje wsparcia – dofinansowanie opieki w domu, przez nianię lub babcię, albo dopłatę do żłobka. Z programu skorzystało już ponad 1,6 miliona dzieci.

Zmiany w naliczaniu stażu pracy

Do tej pory osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych lub prowadzące działalność gospodarczą były pomijane przy naliczaniu stażu pracy. Teraz ma się to zmienić – przygotowany przez MRPiPS projekt zakłada, że także te formy aktywności zawodowej będą się wliczać do stażu, a tym samym umożliwią m.in. dostęp do dłuższych urlopów czy dodatków stażowych.

"Nie ma mniej i bardziej wartościowej pracy. Każdy, kto uczciwie wykonuje swoje obowiązki, zasługuje na równe traktowanie. Nasz projekt przywraca sprawiedliwość dziesiątkom tysięcy pracowników, których dotąd system nie zauważał" – mówi Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

1000 zł dodatku dla niektórych pracowników

Dlatego też w minionym roku Ministerstwo zapewniło dodatkowy 1000-złotowy dodatek dla pracowników socjalnych, zawodowych rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka i opiekunek żłobkowych.

Równe wynagrodzenia kobiet i mężczyzn - prace nad nowymi przepisami

W MRPiPS trwają także intensywne prace nad wdrożeniem unijnej dyrektywy dotyczącej równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. Zespół powołany przez ministrę w grudniu 2024 roku pracuje nad przepisami, które zapewnią większą przejrzystość płac i eliminację luki płacowej.

Katalog substancji reprotoksycznych w miejscu pracy

W czerwcu 2024 roku weszła w życie ustawa poszerzająca katalog substancji niebezpiecznych w miejscu pracy o tzw. substancje reprotoksyczne – mające szkodliwy wpływ m.in. na płodność. Przepisy nakładają na pracodawców obowiązek poprawy warunków pracy w zawodach szczególnie narażonych na kontakt z tymi substancjami.

Czym jest praca?

Święto pracy to dobry moment, by przypomnieć, że praca to nie tylko źródło dochodu. To miejsce spotkania aspiracji, bezpieczeństwa, godności i przyszłości. Pracując nad systemem, który to wspiera, dbamy o fundamenty dobrego życia – od kołyski po spokojną emeryturę. (PAP)

Kadry
Prawne wymogi automatyzacji. Co może zrobić AI, a co nadal wymaga pracy człowieka? AI Act od 2026 roku - co nowe przepisy zmienią w biznesie?
30 maja 2025

Wraz z dynamicznym rozwojem narzędzi opartych na sztucznej inteligencji pojawia się pytanie o granice ich stosowania w kontekście odpowiedzialności prawnej. Choć Polska nie posiada jeszcze kompleksowej regulacji dotyczącej AI, to już dziś na gruncie obowiązujących przepisów prawa cywilnego, prawa pracy, RODO czy kodeksu cywilnego można ocenić, co wolno, a czego nie wolno automatyzować. Uwagę przedsiębiorców i prawników coraz bardziej przyciąga także unijne rozporządzenie w sprawie sztucznej inteligencji (AI Act), które wejdzie w życie w 2026 roku i wprowadzi kategoryzację systemów AI, nakładając ścisłe wymogi na te uznane za wysokiego ryzyka.

Wypadki przy pracy 2024 [GUS]
29 maja 2025

Wypadki przy pracy w 2024 roku - jakie są statystyki GUS? Okazuje się, że liczba wypadków ogółem spada, ale rośnie liczba wypadków ciężkich i śmiertelnych. Jakie jest wskaźnik wypadkowości?

Rekrutacja smart. Jak wykorzystać AI, by zatrudniać lepiej, szybciej i bardziej fair?
29 maja 2025

Rekrutacja smart to nowoczesne podejście do zatrudniania oparte na danych, analityce i sztucznej inteligencji, zamiast na deklaracjach z CV czy subiektywnych ocenach. Technologia umożliwia obiektywną i powtarzalną ocenę dopasowania do roli, wspierając bardziej sprawiedliwe i efektywne decyzje rekrutacyjne. Warto zatem odejść od bezkrytycznej wiary w CV czy testów osobowości i stworzyć kandydatom warunki do pokazania, co naprawdę potrafią. To nie futurystyczna wizja, ale konieczność w obliczu przeciążenia informacyjnego i rosnących wyzwań na rynku pracy.

Problemy z zasiłkami przedsiębiorców. ZUS odmawia wypłaty. Rzecznik MŚP interweniuje
29 maja 2025

Do końca 2021 roku brak opłaty składki chorobowej w terminie albo opłacenie jej w niepełnej wysokości skutkowało automatyczną utratą ubezpieczenia chorobowego przez przedsiębiorcę. Obecnie przepisy zostały zmienione i nie dochodzi do tego, jeśli niedopłata wynosi do 1% minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, mimo zmiany przepisów, ZUS odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, gdy przedsiębiorcy nie podlegali ubezpieczeniu chorobowemu w okresie przed 2022 r. Rzecznik MŚP interweniuje.

Pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy: wyjaśnienia, konsultacje, wyniki analiz, przedstawiciel MŚP w zespole
28 maja 2025

Rusza pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy. Rzecznik MŚP prosi o wyjaśnienia w tej sprawie. Apeluje również o gruntowne konsultacje i wyniki analiz dotyczące skróconego tygodnia pracy. Postuluje o włączenie przedstawiciela Rzecznika MŚP do zespołu ds. skróconego czasu pracy.

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy
27 maja 2025

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]
27 maja 2025

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

Do 31 maja 2025 r. odpis na ZFŚS. Ile wynosi?
27 maja 2025

Pierwszą ratę odpisu na ZFŚS należy przekazać do końca maja 2025 roku (31 maja – sobota). Ile wynosi odpis na ZFŚS w 2025 roku? Kiedy trzeba wpłacić drugą ratę?

Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo. GUS opublikował wyniki wstępne BAEL w I kwartale 2025 r.
26 maja 2025

Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki wstępne Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w I kwartale 2025 r. Wyniki te odnoszą się do ludności przebywającej lub zamierzającej przebywać na terenie kraju przez co najmniej 12 miesięcy, zamieszkałej w gospodarstwach domowych.

Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam
25 maja 2025

Im starsze dziecko, tym większe zaangażowanie kobiet w nieodpłatną pracę opiekuńczą. Chociaż rośnie udział ojców, to nadal jest on niewielki, zwłaszcza w opiece nad starszymi dziećmi. Takie wnioski płyną z raportu przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundację Share the Care.

pokaż więcej
Proszę czekać...