Opieka nad dziećmi jako główna przyczyna nierówności na rynku pracy
Na polskim rynku pracy można zaobserwować duże nierówności w aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn. To na kobietach bowiem w zdecydowanej większości spoczywa wykonywanie obowiązków rodzicielskich. Według danych z ZUS jedynie 1% ojców skorzystało z prawa do urlopu rodzicielskiego w 2021 roku. W zdecydowanej większości to matki korzystają z urlopów związanych z urodzeniem dziecka i “odchodzą” na dłuższy czas z pracy. Jakie są tego konsekwencje? Są postrzegane jako pracownicy wyższego ryzyka, mają przez to mniejsze szanse na awans i podwyżkę. Zarabiają mniej i to nie tylko od mężczyzn, ale także od kobiet bezdzietnych. Wpływa to niekorzystnie na ich bezpieczną przyszłość finansową i emeryturę.
Jakie ma to konsekwencje dla pracodawców? Tracą potencjał na tworzenie różnorodnego środowiska pracy. Co więcej doświadczone pracownice nie wracają do pracy, zwiększa się rotacja pracowników. Ponadto ma to niekorzystny wpływ na liczbę kobiet na kierowniczych stanowiskach i w zarządach.
Wyrównanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy jest możliwe. Jednak, aby zrealizować ten cel, niezbędne są trzy elementy: uaktualnienie przepisów prawa, wspieranie pracowników-rodziców przez pracodawców oraz większy udział ojców w opiece nad dzieckiem.
Różnorodne czyli równe środowisko pracy
Fundacja Rodzic w mieście, zrzeszająca firmy wspierające pracujących rodziców, wraz z partnerami - członkami Sieci firm Pracuję i wychowuję - stworzyła publikację “Ojciec na urlopie rodzicielskim. Nowe przepisy, nowe szanse dla pracodawców i nas wszystkich”. Chce w ten sposób zwrócić uwagę na to, jak ogromną rolę odgrywają pracodawcy w budowaniu równego rynku pracy. Jednym z narzędzi jest tworzenie kultury organizacyjnej, w której ojciec korzysta z przysługujących mu praw związanych z rodzicielstwem. Jest to długotrwałe działanie, z którego pracodawca będzie czerpał latami. "Według badania Macierzyństwo a aktywność zawodowa wsparcie partnera jest jednym z trzech najczęściej wymienianych rozwiązań ułatwiających kobietom powrót do pracy. Jednak, aby partner mógł przejąć część obowiązków wychowawczych musi mieć wsparcie pracodawcy." - mówi Karolina Bury, wiceprezeska Fundacji Rodzic w mieście.
Pracodawca, który dba o dobrostan pracowników, wie, że łączenie ról jest trudnym zadaniem. Powinien jednak mieć także świadomość, że wdrażanie programów wspierających pracujących rodziców, ma długofalowe pozytywne skutki także dla przedsiębiorstwa. "Zadbanie o rodziców w miejscu pracy przynosi korzyści dla obydwu stron, zaopiekowany rodzic to oddany i zaangażowany pracownik a zaangażowany pracownik przynosi wiele korzyści dla organizacji" - wskazuje Anna Ickiewicz, Asystentka ds. Rekrutacji i Wizerunku Pracodawcy Lafarge Cement S.A.
Różnorodne środowisko pracy to niezwykle ważny element budowania wizerunku pracodawcy. W takich firmach wszyscy czują się dobrze, bez względu na sytuację życiową, w jakiej aktualnie się znajdują. Zwraca na to uwagę Izabela Mendelowska, Head of Brand&Communications, Sodexo Polska “Różnorodność i włączanie to część kultury organizacyjnej Sodexo. Chcemy tworzyć miejsce pracy, w którym odpowiadamy na potrzeby naszych różnorodnych zespołów, gdzie każdy czuje się bezpieczny i szanowany" - mówi.
Co tak naprawdę zmieni Dyrektywa Work-Life Balance?
Pomimo wielu działań podejmowanych na rzecz równouprawnienia płci kobiety na rynku pracy znajdują się w gorszej sytuacji niż mężczyźni. Otrzymują niższe wynagrodzenie i mają mniejsze możliwości awansu. Najważniejszą przyczyną są obowiązki opiekuńcze, jakie
w głównej mierze spoczywają na barkach kobiet. "Wdrażana obecnie w Unii Europejskiej Dyrektywa Work-Life Balance ma przede wszystkim przeciwdziałać tej nierówności, a co
za tym idzie i jest równie ważne w jej kontekście – dawać ojcom więcej możliwości dzielenia obowiązków rodzicielskich i jednocześnie szansę na większe zaangażowanie w życie rodzinne." podkreśla Iwona Napierała, Specjalistka ds. Budowania Wizerunku Pracodawcy, Dr.Max
Dyrektywa służy zwiększeniu uczestnictwa kobiet w rynku pracy i zapewnieniu lepszego podziału obowiązków opiekuńczych między mężczyzn i kobiety. Choć z prawnego punktu widzenia zmiany nie są radykalne, to mogą przynieść efekt na poziomie społecznym. Wspomina o tym r.pr. Marta Kopeć, Partner Zarządzający Kancelaria Kopeć Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni. “Znacząca część regulacji, na które wskazuje Dyrektywa, funkcjonuje już w naszym Kodeksie pracy. Jednak jej wdrożenie stworzy przestrzeń do rozmów i poszerzania wiedzy ojców o ich prawach związanych z rodzicielstwem” - komentuje.
Większy udział ojców w opiece nad dziećmi to korzyść dla wszystkich. Dla kobiet, ponieważ ułatwia im powrót do pracy i wyrównuje szanse na awans i podwyżkę. Dla pracodawców, ponieważ tworzą zróżnicowane, inkluzywne środowisko pracy. Dla społeczeństwa, ponieważ mniej w nim nierówności i szkodliwych stereotypów.
Zachęcamy do pobrania publikacji: www.pracujeiwychowuje.pl/ojciecnaurlopie
Źródło: Fundacja Rodzic w mieście