Co do zasady pracownik powinien wykorzystać urlop w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Zdarza się jednak, że tego nie robi i ma wówczas urlop zaległy. Czy niewykorzystany urlop przepada? Kiedy przedawnia się prawo do urlopu wypoczynkowego?
- Urlop wypoczynkowy - przedawnienie
- Przedawnienie urlopu - 3 lata od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne
- Kiedy przedawnia się urlop wypoczynkowy?
Urlop wypoczynkowy - przedawnienie
Przedawnienie roszczenia w prawie pracy oznacza niemożność dochodzenia roszczenia przez stronę stosunku pracy przed sądem pracy. W świetle art. 291 §1 Kodeksu pracu (Dział XIV „Przedawnienie roszczeń”) roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Przepis ten dotyczy również prawa do urlopu wypoczynkowego, gdyż w żadnym innym miejscu Kodeksu pracy nie uregulowano tej kwestii w inny sposób. Warto podkreślić, że wskazany termin jest bezwzględnie obowiązujący i nie może być skracany ani wydłużany przez strony stosunku pracy (za pomocą umów czy regulaminów wewnątrzzakładowych). Pracownik mógłby dochodzić swojego prawa do urlopu po upływie terminu przedawnienia tylko wówczas, gdyby pracodawca zrzekł się korzystania z przedawnienia. Zrzeczenie się korzystania z przedawnienia może nastąpić wyłącznie po upływie terminu przedawnienia. Wcześniejsze zrzeczenie się tego prawa jest nieważne.
Przedawnienie urlopu - 3 lata od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne
W przypadku urlopu wypoczynkowego 3 lata do przedawnienia liczy się od końca roku kalendarzowego, za który dany urlop przysługuje. Zdarzają się sytuacje przeniesienia niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego na kolejny rok kalendarzowy. To tzw. urlop zaległy, który należy wykorzystać do końca września roku następnego. Wówczas 3 lata do przedawnienia prawa do urlopu liczy się od końca września tego roku, na który został przeniesiony urlop.
W poprzednim stanie prawnym urlop zaległy wykorzystywało się do końca marca roku następnego (obecnie do końca września roku następnego).
Kiedy przedawnia się urlop wypoczynkowy?
Takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 kwietnia 2001 r. (I PKN 367/00), stwierdzając, że rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy następuje bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje, bądź najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego, jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (w aktualnym stanie prawnym urlop zaległy wykorzystuje się do końca września, a więc przedawnienie urlopu zaległego liczy się od upływu tego terminu). Dla przykładu termin przedawnienia urlopu zaległego za 2024 r. mija 30 września 2028 r.
Polecamy: Czas pracy 2025. Planowanie, rozliczanie i ewidencja
Pracownik miał zaplanowany urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze na miesiąc lipiec i sierpień 2024 r. Niestety z powodu choroby urlop ten został przerwany. Do końca roku pracownik nie wykorzystał już całego urlopu. Został on więc przeniesiony na rok 2025. Prawo do tego urlopu przedawni się z końcem września 2028 r.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw z 2023 poz. 1465)