Jak obliczyć ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, do którego pracownik nabył prawo w 2024 roku? Ile wynosi współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za urlop? Czy zawsze trzeba wypłacać ekwiwalent?
- Ekwiwalent za niewykorzystany urlop
- Czy zawsze trzeba wypłacać ekwiwalent za urlop?
- Ekwiwalent za urlop – jak liczyć?
- Ekwiwalent za urlop – współczynnik 2024
- Jak obliczyć ekwiwalent za urlop w 2024 roku?
- Ekwiwalent urlopowy – jak obliczyć sumę miesięcznych wynagrodzeń?
- Kiedy nabywa się prawo do ekwiwalentu za urlop?
- Ekwiwalent za urlop w świadectwie pracy
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop
Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego (art. 152 § 1 Kodeksu pracy). Pracodawca ma prawo skierować pracownika na urlop wypoczynkowy w trakcie trwania okresu wypowiedzenia. Jest to sytuacja, kiedy pracownik ma obowiązek wykorzystać urlop w czasie wybranym przez pracodawcę. Zgodnie bowiem z art. 1671 Kodeksu pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu. Nie licząc urlopu zaległego (niewykorzystanego w poprzednim roku kalendarzowym), wymiar urlopu wykorzystywanego w czasie wypowiedzenia powinien odpowiadać urlopowi proporcjonalnemu (okres zatrudnienia pracownika w danym roku odpowiada liczbie dni urlopu – proporcjonalne pomniejszenie pełnej puli dni urlopowych). Jeśli z różnych przyczyn pracownik do momentu ustania stosunku pracy nie wykorzysta pełnego wymiaru urlopu (20 lub 26 dni w roku kalendarzowym), przysługuje mu ekwiwalent pieniężny.
Art. 171 § 1 Kodeksu pracy:
W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.
Pracownik nie wykorzystał 10 dni urlopu wypoczynkowego. W czasie okresu wypowiedzenia pracodawca zapomniał o skierowaniu go na urlop wypoczynkowy, a pracownik się o to nie upominał. Jego umowa o pracę rozwiązała się z końcem grudnia 2024 roku. Pracodawca ma obowiązek wypłacenia ekwiwalentu za 10 dni urlopu.
Czy zawsze trzeba wypłacać ekwiwalent za urlop?
Prawodawca dopuszcza sytuację niewypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop, kiedy obie strony stosunku pracy uzgodnią wspólnie, że urlop zostanie wykorzystany w trakcie trwania kolejnej umowy o pracę podpisanej między tymi samymi stronami. Warunkiem koniecznym dla takiego obrotu spraw jest zawarcie następnej umowy bezpośrednio po ustaniu aktualnego stosunku pracy.
Art. 171 § 3 Kodeksu pracy:
Pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w § 1, w przypadku gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Ekwiwalent za urlop – jak liczyć?
Zasady obliczania wysokości ekwiwalentu za urlop ustala Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
Ekwiwalent za urlop – współczynnik 2024
Współczynnik ekwiwalentu za urlop służy do ustalenia należności za 1 dzień niewykorzystanego urlopu. Co roku ustala się nowy współczynnik, przy pomocy którego oblicza się ekwiwalent. Należy korzystać ze współczynnika właściwego dla roku nabycia przez pracownika prawa do tego ekwiwalentu.
Aby ustalić współczynnik dla danego roku kalendarzowego, należy odjąć od liczby dni w tym roku łączną liczbę niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Następnie wynik dzieli się przez liczbę wszystkich miesięcy czyli 12. W związku z powyższym współczynnik ekwiwalentowy w 2024 roku wynosi 20,92.
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy wymaga proporcjonalnego obniżenia współczynnika obliczonego na podstawie powyższego schematu. Dla przykładu współczynnik ekwiwalentowy w 2024 roku dla pracownika zatrudnionego na połowę etatu wynosi 10,46.
Jak obliczyć ekwiwalent za urlop w 2024 roku?
Znając wartość współczynnika ekwiwalentu za urlop w 2024 roku, można dokonać obliczenia wysokości ekwiwalentu za niewykorzystany w tym roku urlop. Wzór wyliczeń znajduje się w § 18 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop:
- suma miesięcznych wynagrodzeń : przez współczynnik ekwiwalentu (wynik to ekwiwalent za jeden dzień urlopu)
- wynik : dobowa norma czasu pracy (wynik to ekwiwalent za jedną godzinę urlopu)
- wynik x liczba godzin urlopu niewykorzystanego (wynik to należny pracownikowi ekwiwalent za urlop niewykorzystany)
Wynagrodzenie pracownicy do obliczenia ekwiwalentu wynosi 9650,00 zł. Pracownica pracuje na pełnym etacie i nie wykorzystała 5 dni urlopu wypoczynkowego. Ile powinna otrzymać ekwiwalentu za urlop w związku z rozwiązaniem umowy o pracę?
9650,00 zł : 20,92 = 461,28
461,28 : 8 = 57,66
57,66 x 40 = 2306,40
Pracownica powinna otrzymać od pracodawcy 2306,40 zł brutto tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Ekwiwalent urlopowy – jak obliczyć sumę miesięcznych wynagrodzeń?
Jak obliczyć wynagrodzenie pracownika, które liczy się do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy? Odpowiedź na to pytanie znajduje się w § 15–17 przedmiotowego rozporządzenia:
§ 15 Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu.
§ 16. 1. Składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, z wyjątkiem określonych w § 7, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu.
2. Jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, o którym mowa w ust. 1, wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
3. Przepis § 11 stosuje się odpowiednio.
§ 17. 1. Składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu.
2. Przepisy § 11 i 16 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Przy ustalaniu wynagrodzenia pracownika bierze się pod uwagę:
- stałe składniki wynagrodzenia w miesięcznej stawce dla miesiąca nabycia prawa do ekwiwalentu
- zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc uśrednia się z 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu
- zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc uśrednia się z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu.
Kiedy nabywa się prawo do ekwiwalentu za urlop?
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1996 r. (sygn. akt I PKN 34/96) „roszczenie o ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop, bez względu na to, czy chodzi o urlop bieżący czy zaległy, staje się wymagalne w dacie rozwiązania stosunku pracy. Jeżeli następuje to po ogłoszeniu upadłości pracodawcy, a wierzytelność ta nie została z urzędu uwzględniona w projekcie listy wierzytelności na podstawie art. 7a ust. 5 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy ..., pracownik może jej dochodzić w procesie.”
Ekwiwalent za urlop w świadectwie pracy
Gdzie świadectwie pracy należy wykazać ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy? Nie ma w świadectwie pracy specjalnego miejsca do wykazania ekwiwalentu. Poprawne jest łączne wykazanie urlopu wykorzystanego w naturze i wypłaconego w formie ekwiwalentu w miejscu przeznaczonym do określenia wymiaru wykorzystanego przez pracownika urlopu.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023, poz. 1465)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 Nr 2. poz. 14)