Czy urlop przepada?
Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w roku, w którym nabył do niego prawo. Prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni (długość urlopu zależy od stażu pracy - więcej o tym przeczytasz w artykule: Zaliczanie okresu nauki do stażu pracy (art. 155)) nabywa się z dniem 1 stycznia każdego roku pracy. Jeśli więc pracownica nabyła prawo do urlopu z dniem 1 stycznia 2021 roku, powinna wykorzystać cały przysługujący jej urlop maksymalnie do 31 grudnia 2021 roku. Jednak często pracownicy nie wykorzystują pełnej puli dni urlopowych do końca roku. Co to oznacza? Czy urlop ten przepada?
Nie. Urlop wypoczynkowy niewykorzystany w roku nabycia do niego prawa przechodzi na kolejny rok kalendarzowy. Taki urlop nazywa się urlopem zaległym.
Polecamy: Czas pracy 2021
Urlop na żądanie
Warto podkreślić w tym miejscu, że 4 dni w roku kalendarzowym można wykorzystać w trybie urlopu na żądanie, a więc urlopu otrzymanego w ostatniej chwili na wniosek pracownika. Urlop ten wykorzystywany jest w nagłej potrzebie wzięcia wolnego z pracy. Więcej na temat tego urlopu znajdziesz w artykule: Urlop na żądanie 2020 – wniosek, ile dni, odmowa. Co istotne, możliwość skorzystania z urlopu wypoczynkowego w trybie urlopu na żądanie nie przechodzi na kolejny rok kalendarzowy. Chodzi o to, że skorzystanie np. z 2 dni urlopu w trybie urlopu na żądanie w 2021 r. nie powoduje, że w 2022 r. będzie można wykorzystać w tym trybie aż 6 dni (4+2 "zaległe"). Tak więc można stwierdzić, że urlop na żądanie przepada wraz z końcem roku kalendarzowego (faktycznie oznacza to, że z całej puli 20 lub 26 dni urlopowych w trybie na żądanie zawsze można wykorzystać tylko 4 dni rocznie).
Kiedy urlop wypoczynkowy przepada?
Nie można jednak w nieskończoność gromadzić dni urlopowych. Zgodnie z założeniem ustawodawcy przeznaczeniem urlopu jest wypoczynek, regeneracja sił i zdrowie pracownika. Odkładając wolne na później, może dojść do przemęczenia, a w konsekwencji problemów ze zdrowiem. Aby nie przedkładać zdrowia ponad pracę i pieniądze, uregulowano przepis dotyczący przedawnienia praw pracowniczych. Art. 291 § 1 Kodeksu pracy stanowi, że roszczenie ze stosunku pracy, a więc także prawo do urlopu wypoczynkowego, przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie to stało się wymagalne. Kiedy przepada urlop wypoczynkowy?
Urlop wypoczynkowy przepada więc, gdy minie termin jego przedawnienia. W prawie pracy roszczenia pracownicze przedawniają się po 3 latach. Aby obliczyć, kiedy dokładnie to nastąpi, należy dowiedzieć się, kiedy zaczyna biec termin przedawnienia. Uważa się, że bieg przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy rozpoczyna się z końcem roku kalendarzowego, w którym pracownik nabył do niego prawo, a przedawnienie roszczenia o urlop zaległy zaczyna biec od 1 października. Data 1 października wynika z tego, że do 30 września należy wykorzystać urlop niewykorzystany w roku poprzednim.
Pani Ania w 2018 r. wykorzystała tylko 20 dni urlopu z przysługujących jej 26 dni. 6 dni zostało więc przeniesionych na 2019 r. Od 2019 r. nie skorzystała z ani jednego dnia wolnego. Kiedy przepadnie jej prawo do zaległego urlopu z 2019 r.? Bieg terminu przedawnienia urlopu zaległego rozpoczyna się 1 października 2019 r., ponieważ urlop niewykorzystany w 2018 r. powinien być udzielony do 30 września roku następnego. Od 1 października liczy się więc 3 lata. Pani Ania może starać się o udzielenie jej tego urlopu do dnia 30 września 2022 r. 1 października 2022 r. urlop ten przepada. Natomiast o urlop wypoczynkowy, do którego nabyła prawo 1 stycznia 2019 r., może starać się do końca 2022 r. W styczniu 2023 r. urlop ten jej przepadnie.
Urlop wypoczynkowy a urlop wychowawczy
Warto podkreślić, że zgodnie z Art. 2931 Kodeksu pracy bieg przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas korzystania z urlopu wychowawczego. Korzystanie z urlopu wychowawczego nie powoduje więc, że urlop wypoczynkowy może przepaść.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1320)