Urlop wychowawczy po zmianach 2016

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
rozwiń więcej
Urlop wychowawczy po zmianach 2016
Urlop wychowawczy jest uprawnieniem pracowniczym, przysługującym rodzicom lub opiekunom dziecka, którzy sprawują osobistą opiekę nad dzieckiem. 2 stycznia 2016 r. weszła w życie nowelizacja ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza pewne zmiany w kwestii korzystania z urlopu wychowawczego przez pracownika – rodzica lub opiekuna dziecka.

Przeczytaj >>> Urlop wychowawczy 2017

Autopromocja

Osoba pracująca, będąca pracownikiem w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy może korzystać z wielu uprawnień pracowniczych, między innymi z prawa do urlopu wychowawczego.

Urlop ten przysługuje pracownikowi sprawującemu osobistą opiekę nad dzieckiem, legitymującemu się, co najmniej 6 miesięcznym stażem pracy.

Do 6 miesięcznego stażu pracy wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Nabycie prawa do urlopu wychowawczego nie jest uzależnione od okresu przepracowanego u danego pracodawcy tylko od ogólnego stażu pracy.

Po zmianach, obowiązujących od 02.01.2016 r. urlop wychowawczy udzielany jest najpóźniej do ukończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Urlop wychowawczy może być udzielony maksymalnie w 5 częściach, które nie muszą następować bezpośrednio po sobie. Liczba części urlopu wychowawczego jest udzielana w oparciu o liczbę złożonych wniosków o urlop wychowawczy.

Polecamy produkt: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia (książka)

Wniosek o urlop wychowawczy

Aby móc skorzystać z urlopu wychowawczego, pracownik musi zwrócić się do pracodawcy z pisemnym wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego, w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem tego urlopu.

Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Jeśli wniosek ten nie zostanie złożony w ustawowym terminie, pracodawca udziela urlopu wychowawczego nie później niż w dniu upływu 21 dni od daty złożenia wniosku.

Czas trwania urlopu wychowawczego

Urlop wychowawczy może trwać maksymalnie 36 miesięcy. Natomiast jeśli pracownik – rodzic lub opiekun dziecka sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem, którego stan zdrowia został potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, może on skorzystać z dodatkowych 36 miesięcy urlopu wychowawczego, jednak nie później niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

W mocy pozostaje przepis, który gwarantuje każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego.

Matka dziecka postanowiła skorzystać z pełnego wymiaru przysługującego pracownikom  urlopu wychowawczego wynoszącego 36 miesięcy. Pracodawca może udzielić pracownicy jedynie 35 miesięcy urlopu wychowawczego, ponieważ 1 miesiąc musi pozostać do dyspozycji drugiego rodzica.

Wyjątek!

Urlop wychowawczy w pełnym wymiarze może być udzielony jednemu rodzicowi dziecka w przypadku, w którym drugi rodzic nie żyje, drugiemu rodzicowi nie przysługuje władza rodzicielska lub drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.

Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego, jednak całkowity wymiar tego urlopu nie może przekroczyć 36/72 miesięcy.

Polecamy: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami

Urlop wychowawczy w częściach

Możliwa do wykorzystania przez pracownika liczba 5 części urlopu wychowawczego zostaje pomniejszona w przypadku, gdy rodzic dziecka zdecyduje się na skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w terminie późniejszym niż bezpośrednio po wykorzystanej części urlopu rodzicielskiego.

Matka dziecka wykorzystała bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, część urlopu rodzicielskiego w wymiarze 10 tygodni. Zdecydowała o wykorzystaniu kolejnej części urlopu rodzicielskiego w wymiarze 12 tygodni w terminie późniejszym, po osiągnięciu przez dziecko 2 roku życia. W tym przypadku matka dziecka, która będzie chciała skorzystać w przyszłości z urlopu wychowawczego w częściach, będzie mogła z niego skorzystać tylko w 4, a nie w 5 częściach.

Łączenie urlopu wychowawczego z pracą

W czasie korzystania z urlopu wychowawczego pracownik może wykonywać pracę u pracodawcy udzielającego tego urlopu, może ją również wykonywać u innego pracodawcy lub może podjąć inną działalność. Pracownik korzystający z urlopu wychowawczego może również łączyć korzystanie z urlopu wychowawczego z nauką lub odbywaniem szkolenia, jeśli to nie wyłącza osobistej opieki nad dzieckiem.

Jeśli pracownik stale zaprzestaje sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem powinien zrezygnować z urlopu wychowawczego, jeśli tego nie zrobi pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.

Obniżenie wymiaru czasu pracy

Pracownik, który jest uprawniony do skorzystania z urlopu wychowawczego czyli taki, który  legitymuje się co najmniej 6 miesięcznym stażem pracy i jest rodzicem dziecka może złożyć do pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, w okresie w którym mógłby z takiego urlopu korzystać. Pracownik powinien złożyć pisemny wniosek do pracodawcy w terminie co najmniej 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Pracownik, który złoży do pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego lub wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy jest chroniony przed rozwiązaniem lub wypowiedzeniem umowy o pracę. Ochrona ta przysługuje od dnia złożenia wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu oraz od dnia złożenia wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, jednak nie dłużej niż przez łączny okres 12 miesięcy.

Jeśli pracownik złoży wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego lub wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy w terminie wcześniejszym niż na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wychowawczego albo rozpoczęciem pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy, zaraz rozwiązywania lub wypowiadania przez pracodawcę umowy temu pracownikowi zaczyna obowiązywać na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wychowawczego albo rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy.

Dołącz do nas na Facebooku!

Rezygnacja z urlopu wychowawczego

Pracownik, który złoży do pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego może ten wniosek wycofać składając stosowne oświadczenie w tej sprawie, nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem tego urlopu.

Natomiast jeśli pracownik korzysta już z urlopu wychowawczego, może zrezygnować z tego urlopu za zgodą pracodawcy – w każdym czasie, lub za 30 dniowym uprzedzeniem, w terminie nie późniejszym niż na 30 dni przed planowanym powrotem do pracy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)

Zadaj pytanie na FORUM!

Kadry
Od 300 zł do 1200 zł - tyle wyniesie bon energetyczny w zależności od dochodu. Rząd rozpatrzy projekt ustawy o bonie energetycznym
02 maja 2024

Rada Ministrów na najbliższym posiedzeniu w dniu 7 maja 2024 r. zajmie się projektem ustawy o bonie energetycznym. Ustawa przewiduje dalsze zamrożenie cen energii elektrycznej i wprowadzenie jednorazowego bonu energetycznego. Świadczenie to będzie uzależnione od kryterium dochodowego.

Matura 2024: We wtorek, 7 maja, zaczyna się egzamin maturalny
02 maja 2024

W 2024 r. sesja główna egzaminu maturalnego potrwa od 7 maja do 24 maja. Część pisemna zacznie się 7 maja i skończy 24 maja, a część ustna potrwa od 11 maja do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja) oraz od 20 maja do 25 maja. Wyniki matury będą znane 9 lipca.

ZUS przyznał pierwsze świadczenia wspierające dla osób z niepełnosprawnościami
02 maja 2024

1,5 tys. osób z niepełnosprawnościami otrzymało już świadczenia wspierające. Do ZUS wpłynęło ponad 8,4 tys. wniosków o to świadczenie.

To już koniec wypłat trzynastej emerytury
02 maja 2024

To już koniec wypłat trzynastej emerytury w 2024 roku. Ile osób otrzymało trzynastkę z ZUS?

Rada Ministrów: Zwiększą się wynagrodzenia pracowników samorządowych. Trwają prace nad projektem rozporządzenia
02 maja 2024

Rząd pracuje nad zmianą przepisów rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zwiększy się poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych.

MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

Czerwiec 2024 – dni wolne, godziny pracy
30 kwi 2024

Czerwiec 2024 – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Komunikat ZUS: 2 maja wszystkie placówki ZUS będą otwarte
30 kwi 2024

W czwartek, 2 maja, placówki ZUS będą otwarte.

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa?
30 kwi 2024

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2024 roku?

Kalendarz maj 2024 do druku
30 kwi 2024

Kalendarz maj 2024 do druku zawiera: święta stanowiące dni wolne od pracy, Dzień Flagi, Dzień Matki i imieniny wypadające w tym miesiącu.

pokaż więcej
Proszę czekać...