Już za rok, w listopadzie 2026 r. będą obowiązywały przepisy, które sprawią, że ZUS udostępni dane płatnika bankom, instytucjom finansowym, instytucjom kredytowym oraz instytucjom pożyczkowym. Celem ustawy jest wprowadzenie systemowego mechanizmu umożliwiającego dostęp do danych przedsiębiorcy posiadającego konto płatnika składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przez określone podmioty dokonujące weryfikacji jego sytuacji gospodarczej i finansowej.
- Chodzi o ZUS. Prezydent zdecydował: od 1 listopada, ale nie 2025 r. a 2026 r. ZUS udostępni dane płatnika bankom, instytucjom finansowym, instytucjom kredytowym oraz instytucjom pożyczkowym
- Weryfikacja sytuacji gospodarczej i finansowej płatnika składek w ZUS
- Komu ZUS udostępni dane o płatnikach?
- Jakie dane płatnika będą mogły uzyskać instytucje?
- Po co dostęp do danych płatnika w ZUS?
- Kiedy ustawa wchodzi w życie?
Chodzi o ZUS. Prezydent zdecydował: od 1 listopada, ale nie 2025 r. a 2026 r. ZUS udostępni dane płatnika bankom, instytucjom finansowym, instytucjom kredytowym oraz instytucjom pożyczkowym
W dniu 15 października 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2025 poz. 1413, dalej jako: ustawa). Ustawa zmienia - kluczową dla polskiego systemu ubezpieczeń społecznych - ustawę z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.)
Weryfikacja sytuacji gospodarczej i finansowej płatnika składek w ZUS
Celem ustawy jest wprowadzenie systemowego mechanizmu umożliwiającego dostęp do danych przedsiębiorcy posiadającego konto płatnika składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przez określone podmioty dokonujące weryfikacji jego sytuacji gospodarczej i finansowej.
Komu ZUS udostępni dane o płatnikach?
Ustawa zakłada udostępnianie przez ZUS bezpłatnie informacje o płatnikach, takim odbiorcom:
- bankom,
- instytucjom finansowym,
- instytucjom kredytowym,
- instytucjom pożyczkowym, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
- osobom prawnym,
- jednostkom organizacyjnym
- lub osobom fizycznym będącym przedsiębiorcami,
na ich wniosek złożony w postaci elektronicznej, za zgodą płatnika składek, określonych w ustawie danych zgromadzonych na koncie płatnika składek.
Dostęp do ww. danych będzie możliwy za zgodą przedsiębiorcy, jako właściciela danych, przy czym udzielona zgoda będzie uprawniała do jednokrotnego uzyskania danych.
Jakie dane płatnika będą mogły uzyskać instytucje?
Dane, jakie podmioty te będą mogły pozyskać z konta płatnika składek, będą obejmowały:
- numer NIP lub numer identyfikacyjny REGON, a jeżeli nie nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
- nazwę skróconą lub imię i nazwisko,
- okres rozliczeniowy,
- stan rozliczeń należnych składek, do których poboru uprawniony jest Zakład.
Dane te będą mogły być udostępniane w zakresie, w jakim są niezbędne do zrealizowania przez banki, instytucje finansowe, instytucje kredytowe oraz instytucje pożyczkowe wniosku płatnika składek o udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej lub świadczenie innej usługi, o których mowa w art. 5 i art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, albo w zakresie niezbędnym do zweryfikowania sytuacji finansowej i gospodarczej płatnika składek przez osoby prawne, jednostki organizacyjne lub osoby fizyczne będące przedsiębiorcami. Pozyskiwane ww. dane będą przez ZUS, udostępniane wyłącznie w postaci elektronicznej, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.
Po co dostęp do danych płatnika w ZUS?
Jak się podkreśla, dostęp do określonych w ustawie danych z konta płatnika ułatwi wskazanym w ustawie podmiotom podjęcie decyzji, czy przedsiębiorca kwalifikuje się do uzyskania kredytu, pożyczki, a także weryfikację jego rzetelności jako partnera biznesowego lub kontrahenta – w szczególności w zakresie wypełniania obowiązków publicznoprawnych, takich jak terminowe opłacanie składek, do których poboru obowiązany jest ZUS. Ułatwi to również ocenę jego płynności finansowej.
Kiedy ustawa wchodzi w życie?
Ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia. Ustawa została już ogłoszona, zatem wejdzie w życie 1 listopada 2026 r.
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2025 poz. 1413)