Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, która spełnia łącznie następujące warunki: jest niezdolna do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, stała się niezdolna do pracy w okresach składkowych i nieskładkowych wymienionych w przepisach ustawy emerytalnej lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Wymagana długość stażu ubezpieczeniowego jest uzależniona od wieku, w którym osoba stała się niezdolna do pracy, i wynosi:
- 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
- 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
- 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,
- 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,
- 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Ustalając wymagany staż ubezpieczeniowy, ZUS uwzględnia przede wszystkim okresy składkowe, jakie wnioskodawca przebył w czasie kariery zawodowej. Najogólniej ujmując, są to okresy aktywności zawodowej, za które opłacono składkę na ubezpieczenia społeczne (ubezpieczenia emerytalne i rentowe), jak również niektóre okresy, za które składka nie została opłacona ze względu na brak takiego obowiązku (np. okresy pozostawania w stosunku pracy, wykonywania umowy-zlecenia, prowadzenia działalności gospodarczej). Zaliczeniu podlegają również okresy nieskładkowe, a więc okresy braku aktywności zawodowej, za które nie zostały odprowadzone składki na ubezpieczenia społeczne (np. pobierania świadczeń chorobowych, nauki w szkole wyższej). Przy ustalaniu stażu wymaganego do przyznania renty okresy nieskładkowe podlegają zaliczeniu w wymiarze nie wyższym niż 1/3 uwzględnionych okresów składkowych.
Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Renta dla osób z długim stażem pracy