W prawie pracy zasadą jest odpłatność świadczenia pracy przez pracownika na rzecz pracodawcy. Pracownik pracuje, a pracodawca wypłaca mu wynagrodzenie. Prawo do wynagrodzenie nie może się więc pracownik zrzec. Umowa przeniesienia prawa do wynagrodzenia, zawarta między pracownikiem a osobą trzecią, jest nieważna.
Nie ma natomiast żadnej przeszkody, aby zrzec się samego wynagrodzenia. Jest to różnica trudna do zrozumienia dla osób nie zajmujących się na co dzień prawem. Najlepiej wytłumaczyć to na przykładzie.
Pracownik nie może powiedzieć swojemu pracodawcy, że nie chce aby ten przelał mu na jego konto bankowe wynagrodzenie lub aby wypłacić je do ręki. Może natomiast już otrzymane wynagrodzenie przelane na konto lub otrzymane w „kopercie” przekazać na dowolny cel.
Zobacz: Czym są normy pracy i jaką pełnią funkcję? (art. 83)
Zakaz zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia dotyczy wynagrodzenia z każdego stosunku pracy. Nie ma znaczenia czy pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Przepisy prawa rodzinnego umożliwiają w pewnych okolicznościach możliwość wypłacania wynagrodzenia do rąk małżonka. Sąd może nakazać, aby wynagrodzenie za pracę było wypłacane do rąk małżonka, z którym pozostaje we wspólnym pożyciu. Sąd może orzec o tym tylko, jeśli pracownik nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny.
Istniej jeszcze jedna możliwość przekazania wynagrodzenia nie do rąk pracownika, ale jego małżonka. Małżonek pracownika, pozostający z nim we wspólnym pożyciu ma prawo do podjęcia należnego mu wynagrodzenia, jeżeli pracownik z powodu przemijającej przeszkody nie może podjąć wynagrodzenia osobiście i nie wyraził sprzeciwu wobec takiego sposobu wypłaty należnego mu wynagrodzenia za pracę. Za przemijającą przeszkodę można uznać nagłą chorobę, czy pobyt w delegacji.
Zobacz serwis: ZUS
Omawiane przypadki wypłaty wynagrodzenia do rąk małżonka pracownika, nie powodują zaprzestania stosowania zasady zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia. Nie może zaistnieć sytuacja, kiedy pracownik zrzecze się wynagrodzenia, tylko w tym celu, aby wynagrodzenia nie otrzymał jego małżonek.
Podstawa prawna: Art. 84 Kodeksu pracy