Zbliżają się zimowe ferie szkolne. Czy w związku z tym pracodawca powinien udzielić pracownikowi młodocianemu urlopu wypoczynkowego? Wyjaśniamy zasady udzielania urlopów pracownikom młodocianym.
- Kto jest pracownikiem młodocianym
- Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika młodocianego
- Jak udzielać urlopu wypoczynkowego
Kto jest pracownikiem młodocianym
Pracownikiem młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Przygotowanie zawodowe takich pracowników może odbywać się przez:
- naukę zawodu w celu przygotowania młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego pracownika lub czeladnika, obejmującą praktyczną naukę zawodu, organizowaną u pracodawcy, oraz dokształcanie teoretyczne;
- przyuczenie do wykonywania określonej pracy w celu przygotowania młodocianego do pracy w charakterze przyuczonego pracownika i które może dotyczyć wybranych prac związanych z nauką zawodu.
W obu przypadkach konieczne jest zawarcie z młodocianym umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
Pracownikom młodocianym przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego. Zasady udzielania urlopu pracownikom młodocianym odbiegają od ogólnych reguł dotyczących pozostałych pracowników.
Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika młodocianego
Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika młodocianego jest zróżnicowany w zależności od roku nauki i wieku młodocianego.
Pracownik młodociany z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych. Z upływem roku pracy nabywa prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Obydwa wymiary podlegają sumowaniu i po roku pracy młodociany ma łącznie prawo do 38 dni urlopu wypoczynkowego.
Pracownik młodociany został zatrudniony 1 września 2023 r. Ferie zimowe tego pracownika przypadają w okresie od 15 do 28 stycznia 2024 r. W związku z tym, że w tym czasie młodociany nie będzie miał przepracowanych 6 miesięcy, nie nabędzie on prawa do urlopu wypoczynkowego. Na wniosek pracownika pracodawca udzieli mu jednak podczas ferii 10 dni zaliczkowego urlopu wypoczynkowego, który zostanie następnie odjęty z puli 12 dni, jakie pracownik nabędzie po upływie 6 miesięcy zatrudnienia. Takie postępowanie jest prawidłowe.
Prawo do kolejnego urlopu pracownik uzyskuje z dniem 1 stycznia każdego roku. Wymiar tego urlopu wynosi 26 dni roboczych.
W roku, w którym pracownik kończy 18 rok życia, wymiar urlopu wypoczynkowego ulega obniżeniu. Wówczas młodocianemu przysługuje tylko 20 dni urlopu w roku kalendarzowym. Jednak warunkiem takiego obniżenia wymiaru urlopu jest nabycie prawa do urlopu przed osiągnięciem 18 roku życia. W przeciwnym razie przysługuje mu jeszcze w tym roku prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego.
Młodociany został zatrudniony 1 września 2023 r. na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. Z upływem 6 miesięcy zatrudnienia, 29 lutego 2024 r., nabył on prawo do 12 dni urlopu wypoczynkowego. Pracownik nabędzie prawo do 26 dni urlopu nabędzie z upływem roku pracy, tj. 31 sierpnia br. Gdyby przed tym dniem ukończył 18 lat, po roku pracy przysługiwałby mu urlop w wymiarze 20 dni.
Jak udzielać urlopu wypoczynkowego
Pracownikowi młodocianemu urlopu wypoczynkowego udziela się na jego wniosek i za zgodą pracodawcy. Mają więc tutaj zastosowanie zasady obowiązujące pozostałych pracowników, ale z pewnymi wyjątkami.
Pracodawca powinien pamiętać, że pracownikowi młodocianemu uczęszczającemu do szkoły należy udzielić urlopu w okresie ferii szkolnych. Urlopu podczas ferii należy udzielić nawet wówczas, gdy młodociany nie złożył wniosku o urlop. Ponadto na wniosek młodocianego, który nie nabył jeszcze prawa do urlopu wypoczynkowego, pracodawca może – ale nie musi - udzielić zaliczkowo urlopu w okresie ferii szkolnych.
W planie urlopów zaplanowano dla pracownika młodocianego urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni w okresie ferii zimowych. Pozostała część urlopu została młodocianemu zaplanowana w okresie wakacji szkolnych. Takie postępowanie jest prawidłowe.
Na wniosek pracownika młodocianego, ucznia szkoły dla pracujących, pracodawca jest zobowiązany udzielić mu w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy. Okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Podstawa prawna:
- art. 190, art. 205 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)
- § 1, § 19 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (j.t. Dz.U. z 2018 r., poz. 2010 ze zm.)