Kara dla linii lotniczych - za restrykcje co do wyglądu stewardess

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Kara dla linii lotniczych - za restrykcje co do wyglądu stewardess

Kara dla hiszpańskich linii lotniczych. Czy miała miejsce dyskryminacja co do stroju służbowego stewardess i stewardów? Czy pracodawca może ingerować w wygląd pracownika? Czy pracownik dbając o dobro zakładu pracy i jego wizerunek ma również dbać o swój wygląd? To bardzo problematyczna kwestia. 

Kara dla hiszpańskich linii lotniczych 

Inspekcja pracy w Hiszpanii, a konkretnie w Katalonii, dokonała kontroli w jednej z tamtejszych linii lotniczych, tzw. tanich linii lotniczych. Katalońscy inspektorzy pracy nałożyli na linie lotniczą Vueling grzywnę, karę pieniężna za gorsze i nierówne traktowanie kobiet będących członkami personelu pokładowego.

Autopromocja

Vueling jest częścią International Airlines Group (IAG), dołączając do British Airways, Aer Lingus i Iberia.

Kara dla linii lotniczych opiewa na kwotę ponad 30 000 USD

Wytyczne dotyczące ubioru kobiet i mężczyzn będących członkami personelu pokładowego, był różne (co oczywiście w pewnym zakresie jest uzasadnione) - nie mniej jednak zdaniem inspekcji kobiety zostały znacznie gorzej potraktowane w kontekście tzw. dress code - stroju służbowego. Co był istotą sprawy? 

Dyskryminacja co do stroju służbowego stewardess i stewardów?

Według prasowych doniesień hiszpańska linia lotnicza podobno nałożyła mniej zasad dotyczących wyglądu męskich członków załogi niż dla kobiet.

Surowe zasady co do szminki, obcasów i rzęs stewardes

Linie lotnicze wyznaczyły surowe zasady w zakresie tzw. dress code. Okazało się, że w stosunku do kobiet zostało wydanych znacznie więcej restrykcji, niż w stosunku do mężczyzn. Kobiety zobowiązane były:

  • nosić wysokie obcasy (od dwóch do trzech cali)
  • malować się podczas pełnienia służby (podkład musiał pasować do odcienia skóry)
  • zabroniono noszenia przedłużanych rzęs, a naturalne rzęsy mogły być malowane tylko czarnym tuszem
  • zabroniono używania szminki w rozpraszającym kolorze. 

Z kolei członkom załogi płci męskiej powiedziano, aby utrzymywali „czysty i schludny wygląd” i nie zostali poinstruowani przez linię lotniczą, np. w sprawie wyboru obuwia czy podkładu.

Inspekcja pracy wskazała linii lotniczej, że mogą być wskazane wytyczne dotyczące ubioru czy wyglądu pracowników linii lotniczych, jednak muszą one być relewantne i nie mogą być dyskryminujące. Linie mogą kształtować wizerunek odpowiedni dla biznesu, ale powinny to robić w mniej uciążliwy i bardziej zrównoważony sposób, który w większym stopniu uwzględniałby podstawowe prawa pracowników.

Stanowisko linii lotniczych

Przewoźnik i rzecznik linii podkreślają: „Postępowanie wszczęte przez inspekcję pracy w Katalonii, które przebiega zgodnie z prawem, obejmuje proponowaną sankcję, która nie jest jeszcze ostateczna, a firma ma prawo przedstawić zarzuty, które bada”. Jak wskazuje Vueling pracuje nad integracyjnym wizerunkiem. „Celem firmy w zakresie ubioru jest zawsze zapewnienie komfortu i bezpieczeństwa we wszystkich środowiskach. W rzeczywistości przewodnik po stylu został opracowany we współpracy z przedstawicielami członków załogi”. Rzecznik linii lotniczej dodał również, że ostatnia zmiana w wytycznych dotyczących stylu przewoźnika obejmuje stosowanie makijażu, który nie jest już ograniczony do jednej określonej płci.

Wymagania dotyczące wyglądu pracownika jako ingerencja w sferę jego wolności

Na gruncie polskiego prawa brak kompleksowych regulacji co do możliwych sposób ingerencji pracodawcy w wizerunek pracownika. Brak też skutków przekroczenia przez pracodawcę granic ingerencji w wygląd zewnętrzny pracownika. Jedni podkreślają, że dobro zakładu pracy to również jego wizerunek. Znaczenie ma więc tu wizerunek pracownika, szczególnie tego, który reprezentuje pracodawcę. Pracownik jest zobowiązany chronić dobro zakładu pracy i dbać o jego wizerunek, musi więc również dbać o sobie. Inni podkreślają, że strój i wygląd pracownika to całkowicie jego sfera prywatności.

Wszystko też zależy od specyfiki pracy i w szczególności wyznaczonych norm BHP.  Ciekawe stanowisko w tym zakresie prezentuje przedstawiciel doktryny, Miernicka Irmina, która wskazuje, że stosowanie dress code, który narusza godność pracownika i zmusza go do noszenia ośmieszającego stroju, albo wprowadza wymagania dotyczące wyglądu, które zagrażają zdrowiu pracowników, może spotkać się z karą. 

"W niektórych przypadkach naruszenie przez pracodawcę dóbr osobistych pracownika może mieć charakter uporczywego i długotrwałego nękania lub zastraszania i tym samym przybrać postać mobbingu. Możliwa jest też sytuacja, w której pracodawca dopuszcza się dyskryminacji poprzez nieuzasadnione nałożenie różnych wymagań w zakresie wyglądu w stosunku do pracowników i pracownic lub pracowników będących różnego wyznania. Co więcej, może zdarzyć się tak, że pracodawca, mimo iż ma obowiązek dostarczenia określonego ubioru roboczego, tego nie czyni. (…).

Środki przysługujące pracownikowi w wypadku przekroczenia granic ingerencji w jego wygląd zewnętrzny można podzielić na te o charakterze niemajątkowym i majątkowym. Mogą one wynikać:

  • po pierwsze, z naruszenia godności lub innych dóbr osobistych pracownika
  • po drugie, z naruszenia zakazu dyskryminacji
  • po trzecie, z niedochowania obowiązków w zakresie bhp. 

Ponadto oprócz uprawnień wynikających z Kodeksu pracy, konsekwencje przekroczenia granic ingerencji w wygląd zewnętrzny pracowników można wyprowadzić również z innych dziedzin prawa, w szczególności zastosowanie znajdą rozwiązania prawne przewidziane w ramach cywilistycznej ochrony dóbr osobistych.".

Kadry
W 2025 r. ochrona przed zwolnieniem pracownika w wieku przedemerytalnym
06 wrz 2024

Również w 2025 r. pracownikom w wieku przedemerytalnym będzie przysługiwała ochrona przed zwolnieniem z pracy. Opisujemy kto i kiedy podlega ochronie przez rozwiązaniem umowy o pracę w 2025 r.

Świadczenie motywacyjne w 2025 r.: kwota miesięcznie i za ile lat
06 wrz 2024

Co to jest świadczenie motywacyjne? Komu należy się dodatek motywacyjny? Kto nie dostanie dodatku motywacyjnego? Opisujemy jakie będą zasady w 2025 r.

Nadal 3000 zł kary grzywny za niezatrudnienie kandydata na pracownika. Wszystko wskazuje na to, że w 2025 r. będą takie same kary
06 wrz 2024

Również w 2025 r. pracodawcy mają się czego obawiać, bo do inspekcji pracy ciągle trafiają przypadki dyskryminacji przy nawiązywaniu stosunku pracy i rozmowach rekrutacyjnych. Będą kontrole również w 2025 r. Pracodawca może być ukarany karą nawet w wysokości 3000 zł. A wszystko dotyczy tylko kandydatów na pracowników.

Wcześniejsza emerytura nauczycielska od 1 września 2024 - zmiany już obowiązują
06 wrz 2024

Wcześniejsza emerytura nauczycielska od 1 września 2024 - zmiany już obowiązują! Po ilu latach pracy należy się nowa emerytura dla nauczycieli? Ile lat można mieć przechodząc na emeryturę nauczycielską? Kiedy nauczyciel musi złożyć wniosek o wcześniejszą emeryturę?

Urlop opiekuńczy. Kto może starać się o dodatkowe 5 dni w 2025 r.?
06 wrz 2024

Co to jest urlop opiekuńczy? Kto może skorzystać z urlopu opiekuńczego? Czy urlop opiekuńczy jest płatny? Ile dni wynosi urlop opiekuńczy? Jak załatwić urlop opiekuńczy?

PFRON wyjaśnia: Dwa kroki w przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności [30 września 2024 r.]
06 wrz 2024

Co trzeba zrobić w PFRON, aby dalej ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń lub refundację składek ZUS/KRUS? Są dwa kroki dla dwóch osobnych wariantów. Pierwszy to niepełnosprawny przedsiębiorca (albo rolnik), drugi wariant obejmuje przedsiębiorcę zatrudniającego osoby niepełnosprawne.

Termin udzielenia zaległego urlopu wypoczynkowego. Czy ten termin zawsze mija 30 września?
06 wrz 2024

Pracownik powinien wykorzystać urlop wypoczynkowy w tym roku kalendarzowym, w którym mu przysługuje. Urlop niewykorzystany staje się urlopem zaległym. Termin udzielenia zaległego urlopu mija 30 września następnego roku kalendarzowego. Jednak w pewnych sytuacjach zaległego urlopu pracodawca może udzielić do 31 grudnia następnego roku.

35-godzinny tydzień pracy i 36 dni urlopu wypoczynkowego. Takie przepisy już obowiązują
05 wrz 2024

Trwa narodowa dyskusja nad wprowadzeniem skróconego tygodnia pracy. Jednak już są pracownicy, których obowiązuje 35-godzinny tydzień pracy. Ponadto mają oni prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego w wymiarze nawet 36 dni. O kogo chodzi?

Dwa nowe świadczenia dla pracujących rodziców dzieci do 3 roku życia! Wnioski już od 1 października 2024 roku
05 wrz 2024

Od dnia 1 października 2024 roku można składać wnioski o dwa nowe świadczenia dla pracujących rodziców małych dzieci. Aktywni rodzice w pracy i aktywnie w żłobku można otrzymać na dziecko od 1 do 3 roku życia. Jakie jeszcze warunki trzeba spełnić?

ZUS: Kolejne terminy wypłaty czternastych emerytur
05 wrz 2024

W piątek, 6 września, ZUS wypłaci kolejną transzę tzw. czternastej emerytury. W całym kraju dodatkowe świadczenia otrzyma ponad 1,1 mln osób na łączną kwotę przeszło 1,6 mld zł. W jakich terminach czternaste emerytury otrzymają pozostali świadczeniobiorcy?

pokaż więcej
Proszę czekać...