Odpoczynek tygodniowy - Kodeks pracy
Zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi w każdym tygodniu przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Zatem łączny wymiar czasu pracy pracownika w jednej dobie wraz z godzinami nadliczbowymi nie może przekroczyć 13 godzin.
Skrócenie odpoczynku tygodniowego - kiedy?
W szczególnych przypadkach odpoczynek tygodniowy może zostać skrócony do 24 godzin:
- dla pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy,
- w przypadku konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
- w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy.
Czas wolny za godziny nadliczbowe częścią odpoczynku tygodniowego
Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii w stanowisku z dn. 5 maja 2021 r przyjęło, że do puli minimalnego 35-godzinnego odpoczynku tygodniowego pracownika mogą zostać zaliczone:
- okresy czasu wolnego od pracy udzielone pracownikowi (na jego wniosek) za pracę w godzinach nadliczbowych,
- godziny wolne od pracy przypadające na dni wolne stanowiące rekompensatę z tytułu pracy wykonywanej w dni wyznaczone pracownikowi jako wolne za pracę świadczoną w dniu rozkładowo wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w okresie rozliczeniowym,
- godziny przypadające na „inne dni wolne od pracy” wyznaczone pracownikowi w zamian za pracę w niedziele i święta.
Kara za nieudzielenie odpoczynku tygodniowego
Nieudzielenie odpoczynku dobowego i tygodniowego jest naruszeniem przepisów o czasie pracy i może skutkować nałożeniem na pracodawcę kary grzywny w wysokości od 1 tys. zł do 30 tys. zł.
Dodatkowo, Sąd Najwyższy w wyroku II PK 228/09 z dnia 18 sierpnia 2010 r. uznał, że pracownik może żądać zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych jeżeli pracodawca nie zapewni pracownikowi dobowego lub tygodniowego odpoczynku od pracy.