Systemy czasu pracy

Zielona Linia
Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia
rozwiń więcej
Systemy czasu pracy
Oprócz podstawowego systemu czasu pracy, w którym pracownik pracuje nie dłużej niż 8 godzin na dobę w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy, Kodeks pracy przewiduje także inne formy zorganizowania czasu pracy pracownika. Wśród nich m.in. system przerywany czy weekendowy.

Jednym z najpopularniejszych systemów pracy jest podstawowy system czasu pracy. Tutaj pracownik nie może wykonywać swoich obowiązków dłużej niż 8 godzin na dobę w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Autopromocja

Równoważne systemy czasu pracy

Wśród nich możemy wyróżnić dodatkowo trzy rodzaje: pierwszy to taki, w którym można przedłużyć dobowy wymiar czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym, który nie przekracza jednego miesiąca. Należy przy tym pamiętać, że przedłużony dobowy wymiar czasu pracy powinien być równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub też dniami wolnymi od pracy.

Innym rodzajem systemu równoważnego jest taki, w którym można przedłużyć dobowy wymiar czasu pracy, nie więcej jednak niż do 16 godzin, w okresie rozliczeniowym, także nieprzekraczającym jednego miesiąca. Istnieją pewne ograniczenia dotyczące stosowania tego systemu. Może on bowiem obowiązywać przy pracach, które polegają na dozorze urządzeń lub też związanych z pozostawaniem w pogotowiu do pracy.

Ostatnim z rodzajów równoważnego systemu czasu pracy jest taki, w którym można przedłużyć dobowy wymiar czasu pracy, nie więcej jednak niż do 24 godzin w okresie rozliczeniowym, który – tak jak w pozostałych przypadkach – nie przekracza jednego miesiąca. Ten system często jest stosowany przy pilnowaniu mienia lub też ochronie osób.

Inne systemy pracy

Zadaniowy

Z tego rodzaju system mamy do czynienia wówczas, gdy ustalamy z pracodawcą zakres zadań, z tym że samodzielnie decydujemy o tym, kiedy te zadania będą wykonywane. Ustalając taki tryb, pracodawca powinien zwrócić uwagę na fakt, aby liczba i rozmiar zadań były tak ustalone, by ich wykonywanie było realne do wykonania w czasie nie dłuższym niż osiem godzin na dobę oraz przeciętnie w ciągu czterdziestu godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w okresie rozliczeniowym. Gdy zakres będzie szerszy, należy się rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych.

Przerywany

W ramach tego systemu wolno pracować nie więcej niż osiem godzin, jednak można mieć tylko jedną, co najwyżej 5-godzinną przerwę w pracy w ciągu doby. Nie jest ona wliczana do czasu pracy, ale przysługuje za nią wynagrodzenie w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju.

Z zasady pracownik w jednej dobie pracowniczej zaczyna pracę tylko raz, natomiast w omawianym systemie, ze względu na przerwę, pracownik rozpoczyna pracę dwa razy w tej samej dobie pracowniczej. Należy dodać, iż system przerywany musi wynikać z postanowień układu zbiorowego pracy.

Skrócony tydzień pracy

Ten system polega na tym, iż praca jest wykonywana przez mniej niż pięć dni w tygodniu, jednak w tym wypadku dobowy wymiar czasu pracy ulega przedłużeniu. Nie może być ono jednak dłuższe niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym, który nie przekracza jednego miesiąca. Taki system może być wprowadzony na pisemny wniosek pracownika.

Czas pracy w podróży służbowej

System równoważnego czasu pracy - porada

Weekendowy

W powyższym systemie praca jest świadczona jedynie w piątki, soboty, niedziele oraz święta. Dopuszcza się tu także przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym, który nie przekracza jednego miesiąca. Także i ten system może być wprowadzony tylko na pisemny wniosek pracownika.

Różnorodność systemów pracy wynika, jak wiadomo, z zapotrzebowania, a często specyfiki samej pracy. Stąd też powstały pewne ograniczenia i pracodawcy nie mogą w pełni dobrowolnie ustalać godzin pracy, ale, czyniąc to, powinni brać pod uwagę przede wszystkim specyfikę danej pracy.

Pracownik powinien natomiast pamiętać, że niezależnie od tego, w jakim systemie wykonuje swoje obowiązki służbowe, powinien zawsze mieć zapewnioną odpowiednią liczbę dni wolnych od pracy oraz zakres dobowego i tygodniowego odpoczynku.

Joanna Niemyjska (Zielona Linia)

19524 - infolinia urzędu pracy
www.zielonalinia.gov.pl

Kadry
Zmiany w BHP 2024. Tak powinno wyglądać miejsce pracy po 17 maja. Laptopy, krzesła biurka i nowe zasady ergonomii
26 kwi 2024

W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.

Redukcja etatów w Poczcie Polskiej. Czy nowy plan transformacji przewiduje likwidację spółki?
26 kwi 2024

Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.

28 kwietnia Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
26 kwi 2024

W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.

Ważne zmiany dla pielęgniarek i położnych
26 kwi 2024

Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi.  Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.

Świadczenie przedemerytalne z ZUS w 2024, ile wynosi, komu przysługuje, ile czasu jest wypłacane, jak załatwić
26 kwi 2024

Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.

Zrób zakupy 28 kwietnia. Przed Tobą długi weekend!
26 kwi 2024

W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.

Zwolnienia grupowe: Jakie są zasady przyznawania i obliczania wysokości odprawy pieniężnej?
26 kwi 2024

Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową
25 kwi 2024

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.

MZ: dane wrażliwe nie mogą być ujawniane w rejestrze zawodów medycznych
26 kwi 2024

Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa do wykonywania przez daną osobę zawodu medycznego. Przyczyny utraty mogą być różne, np. z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym, nałogów, wyroków karnych czy dyscyplinarnych. To są dane wrażliwe - nie powinny więc być publicznie ujawniane. Łatwo sobie wyobrazić stygmatyzację tych osób i trudności życia społecznego czy zawodowego. Muszą zajść zmiany w prawie alarmują Ministerstwo Zdrowia i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem dyrektywy
25 kwi 2024

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów. Pomimo tego, że 2 kwietnia 2024 r. rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów, tj. osób zatrudnionych w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszających naruszenia prawa związane z pracą, to i tak TSUE nałożył karę na Polskę, bo znacznie przekroczyła termin. Trwają wzmożone prace w Sejmie nad projektem, ale kara 7 mln euro jednak jest!

pokaż więcej
Proszę czekać...