Zmiana charakteru premii z regulaminowej na uznaniową wymaga wręczenia pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego.
Specjalistka ds. administracji zatrudniona w Pekao Leasing domagała się od swojego pracodawcy wypłaty premii za okres od stycznia 2001 r. do grudnia 2003 r. W pozwanej firmie początkowo obowiązywał regulamin wynagradzania, w którym określono zasady przyznawania premii i nagród. Premia określona w regulaminie nazwana była uznaniową.
Wypłacano ją miesięcznie, a jej wysokość (nie więcej niż 50 proc. płacy zasadniczej) uzależniona była od wyników i jakości pracy. Przyznawał ją prezes zarządu. Do końca 2000 roku powódka co miesiąc otrzymywała premię. W grudniu 2000 r. wprowadzono nowy regulamin. Stwierdzono w nim, że nagrody (już nie premie) przyznaje zarząd. Od tego czasu - mimo braku negatywnych zmian w pracy powódka dodatkowego świadczenia już nie otrzymała.
Sąd I instancji uznał, że pracodawca nie musiał nagradzać powódki, gdyż premie określone w nowym regulaminie miały charakter uznaniowy. Wynikało to z tego, że o ich przyznaniu zawsze decydował pracodawca.
Zatem, nawet jeśli pracownik spełnił wszelkie kryteria niezbędne do przyznania dodatkowego świadczenia, bez podjęcia decyzji przez pracodawcę nie było podstaw do jego wypłaty. Nadto sąd stwierdził, że zmiana regulaminu nie wymagała wypowiedzenia zmieniającego, gdyż nie był on mniej korzystny od dotychczas obowiązującego. T
Takie samo stanowisko zajął sąd II instancji. Wyrok ten został zaskarżony przez rzecznika praw obywatelskich, który argumentował, że stary regulamin wynagradzania przewidywał konkretne i sprawdzalne warunki premiowania pracowników oraz stanowił, że fundusz premiowy jest integralną częścią wynagrodzenia pracowników.
Ponadto warunki premiowania były skonkretyzowane - wskazano zarówno przesłanki nabycia, jak i nienabycia prawa do premii. To zaś dało podstawę do stwierdzenia, że premia miała charakter regulaminowy, a pracownik miał roszczenie o jej wypłatę. Zmiana na niekorzyść nie obowiązywała powódki, gdyż nie wręczono jej wypowiedzenia zmieniającego.
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu sąd wskazał, że decydujące dla oceny charakteru premii jest to, czy odpowiednie akty prawne (umowa o pracę) przewidują konkretne przesłanki nabycia lub obniżenia premii.
Jeśli tak jest, to mamy do czynienia z premią regulaminową - niezależnie od tego, czy wprowadzona zostanie dodatkowa przesłanka w postaci uprawnienia pracodawcy do przyznania bądź nieprzyznania premii. Pracodawca sprawdza jedynie, czy zostały spełnione warunki do przyznania premii, a jego decyzja podlega kontroli sądu.
W przypadku powódki wprowadzenie nowego regulaminu spowodowało niekorzystną zmianę - premia z regulaminowej stała się nagrodą - i dlatego konieczne było dokonanie wypowiedzenia zmieniającego. Niedopełnienie tego warunku stało się przyczyną, dla której sprawa wraca do II instancji.
Sygn. akt II PK 13/06
Wypłacano ją miesięcznie, a jej wysokość (nie więcej niż 50 proc. płacy zasadniczej) uzależniona była od wyników i jakości pracy. Przyznawał ją prezes zarządu. Do końca 2000 roku powódka co miesiąc otrzymywała premię. W grudniu 2000 r. wprowadzono nowy regulamin. Stwierdzono w nim, że nagrody (już nie premie) przyznaje zarząd. Od tego czasu - mimo braku negatywnych zmian w pracy powódka dodatkowego świadczenia już nie otrzymała.
Sąd I instancji uznał, że pracodawca nie musiał nagradzać powódki, gdyż premie określone w nowym regulaminie miały charakter uznaniowy. Wynikało to z tego, że o ich przyznaniu zawsze decydował pracodawca.
Zatem, nawet jeśli pracownik spełnił wszelkie kryteria niezbędne do przyznania dodatkowego świadczenia, bez podjęcia decyzji przez pracodawcę nie było podstaw do jego wypłaty. Nadto sąd stwierdził, że zmiana regulaminu nie wymagała wypowiedzenia zmieniającego, gdyż nie był on mniej korzystny od dotychczas obowiązującego. T
Takie samo stanowisko zajął sąd II instancji. Wyrok ten został zaskarżony przez rzecznika praw obywatelskich, który argumentował, że stary regulamin wynagradzania przewidywał konkretne i sprawdzalne warunki premiowania pracowników oraz stanowił, że fundusz premiowy jest integralną częścią wynagrodzenia pracowników.
Ponadto warunki premiowania były skonkretyzowane - wskazano zarówno przesłanki nabycia, jak i nienabycia prawa do premii. To zaś dało podstawę do stwierdzenia, że premia miała charakter regulaminowy, a pracownik miał roszczenie o jej wypłatę. Zmiana na niekorzyść nie obowiązywała powódki, gdyż nie wręczono jej wypowiedzenia zmieniającego.
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu sąd wskazał, że decydujące dla oceny charakteru premii jest to, czy odpowiednie akty prawne (umowa o pracę) przewidują konkretne przesłanki nabycia lub obniżenia premii.
Jeśli tak jest, to mamy do czynienia z premią regulaminową - niezależnie od tego, czy wprowadzona zostanie dodatkowa przesłanka w postaci uprawnienia pracodawcy do przyznania bądź nieprzyznania premii. Pracodawca sprawdza jedynie, czy zostały spełnione warunki do przyznania premii, a jego decyzja podlega kontroli sądu.
W przypadku powódki wprowadzenie nowego regulaminu spowodowało niekorzystną zmianę - premia z regulaminowej stała się nagrodą - i dlatego konieczne było dokonanie wypowiedzenia zmieniającego. Niedopełnienie tego warunku stało się przyczyną, dla której sprawa wraca do II instancji.
Sygn. akt II PK 13/06