Kiedy można wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlop?

Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).
rozwiń więcej
Pracownikowi skończyła się umowa o pracę. Po dwóch tygodniach od ustania tamtej umowy pojawiły się jednak plany, aby podpisać z tym samym pracownikiem kolejną umowę. Czy musimy wypłacać mu ekwiwalent za urlop w momencie, gdy chcemy zawrzeć porozumienie w sprawie wykorzystania urlopu w trakcie tej kolejnej umowy?

Tak, ponieważ pracodawca i pracownik mogą jedynie ustalić, że urlop wypoczynkowy niewykorzystany do chwili zakończenia umowy nie będzie rozliczany ekwiwalentem, a pracownik wykorzysta go podczas trwania kolejnej umowy w sytuacji, gdy dwie umowy są zawarte bezpośrednio po sobie.

Autopromocja

Przepisy przewidują wyjątek od obowiązku rozliczenia ekwiwalentem pieniężnym urlopu niewykorzystanego do dnia zakończenia stosunku pracy. Pracodawca nie jest zobowiązany do jego wypłaty w sytuacji, gdy obie strony umowy (czyli pracodawca i pracownik) postanowią o wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego w czasie kolejnego zatrudnienia danej osoby u tego samego pracodawcy. Konieczne jest jednak, aby następny stosunek pracy powstał na podstawie umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę.

Aby skorzystać z tej możliwości, muszą łącznie wystąpić dwie przesłanki:

strony stosunku pracy zgodnie ustalą, że niewykorzystany urlop wypoczynkowy zostanie udzielony w trakcie trwania kolejnego stosunku pracy łączącego te dwa podmioty,

następny stosunek pracy powstaje bezpośrednio po zakończeniu aktualnego.

Przepisy nie narzucają obowiązku zawarcia porozumienia w formie pisemnej. Jak najbardziej ważne jest porozumienie zawarte ustnie lub nawet – zgodnie z art. 60 k.c. – samo zachowanie się strony, z którego jasno wynika wola osoby składającej oświadczenie. Zawarcie kolejnej umowy, niedomaganie się przez pracownika wypłaty ekwiwalentu i wydania świadectwa pracy powinno oznaczać, że strony w sposób dorozumiany doszły w tej kwestii do porozumienia. Do celów dowodowych zalecane jest tutaj jednak zachowanie formy pisemnej porozumienia. Ponadto przepisy dotyczące prowadzenia akt osobowych wskazują na to, że w części C akt osobowych należy umieścić dokumenty związane z niewypłaceniem pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Pracodawca nie może jednostronnie narzucić takiego rozwiązania. Nie może być ono zastosowane także wówczas, gdy tylko pracownik będzie nim zainteresowany.

W kontekście pytania istotne staje się pojęcie „bezpośredniości” nawiązania kolejnego stosunku pracy po zakończeniu poprzedniego. Należy przyjąć, że warunek ten będzie spełniony, gdy np. daty zakończenia umowy i zawarcia kolejnej przedzielone są dniami wolnymi od pracy.

Przepisy wskazują na to, że bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej umowy o pracę musi zostać zawarta kolejna. Bezpośredniości nie odnoszą zatem do rozpoczęcia świadczenia pracy na podstawie następnej umowy, a jedynie do faktu jej zawarcia. W przedstawionej w pytaniu sytuacji nie możemy jednak mówić o zawarciu kolejnej umowy bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej.

Nie ma tutaj także znaczenia porozumienie stron. Ustawodawca wskazał wyraźnie sytuacje, w jakich porozumienie o wykorzystaniu urlopu w naturze podczas kolejnej łączącej strony umowy może zostać zawarte. Nie można rozszerzyć tego wolą stron na inne sytuacje – np. takie, gdy następna umowa zawarta zostanie dopiero dwa tygodnie po dniu zakończenia obecnej.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy podlega takiej samej ochronie jak wynagrodzenie za pracę. Przepis odnoszący się do możliwości nierozliczania ekwiwalentu wskazuje nie na powstanie kolejnego stosunku pracy bezpośrednio po zakończeniu poprzedniego, lecz na powstanie kolejnego stosunku pracy na podstawie umowy zawartej bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej.

Kadry
W maju 2024 r. ogromna liczba Polaków otrzyma pisma z ZUS. Co jest w tych listach?
06 maja 2024

ZUS wysyła pisma do 8 mln Polaków. Sprawdź, kto je otrzyma i jakie informacje zawierają listy z maja 2024 r.

Elektroniczne akta osobowe pracowników 2024 - jak prowadzić? Obowiązki informacyjne pracodawca – pracownik. Jak długo trzeba przechowywać dokumentację pracowniczą?
06 maja 2024

Co trzeba wiedzieć o elektronicznych aktach osobowych pracowników? Jakie są zasady prowadzenia dokumentacji pracowniczej? Jak długo trzeba przechowywać akta?

NIK skontrolował ZUS: problemy z egzekucją składek i przeciwdziałaniem ich przedawnieniu
06 maja 2024

Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, działania ZUS w zakresie dochodzenia składek i udzielania ulg w ich pobieraniu w latach 2019-2022, co do zasady, były prowadzone prawidłowo, jednak - zwłaszcza jeżeli chodzi o prawidłowość i terminowość realizowanych zadań - nie były one w pełni skuteczne.

ZUS: dwie ważne decyzje w jednej kopercie; emeryci i renciści otrzymają w maju list
06 maja 2024

W ciągu najbliższych dni i tygodni (do końca maja) emeryci i renciści otrzymają list z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.  W jednej kopercie znajdą oni dwie decyzje - o marcowej waloryzacji oraz o dodatkowym świadczeniu rocznym czyli tzw. trzynastce.

Świadczenie wspierające. Komu ZUS przyzna to świadczenie, w jakiej wysokości i na jak długo?
06 maja 2024

Nawet o 3918,11 zł miesięcznie mogą starać się osoby posiadające status osoby z niepełnosprawnością. Jak uzyskać świadczenie wspierające?

Jaki temat rozprawki na maturze 2024?
04 maja 2024

Wiele abiturientów zastanawia się jaki będzie temat rozprawki na maturze 2024? Możliwości i motywów literackich jest bardzo dużo. Warto zwrócić jednak szczególną uwagę na motyw pracy i rolę człowieka pracującego w polskiej literaturze.

Od maja urlopy dla dużej grupy pracowników: jest już wykaz stanowisk
04 maja 2024

Od maja obowiązują nowe przepisy i urlopy dla dużej grupy pracowników. Konkretnie chodzi o wykaz stanowisk pracy uprawniających do urlopu oraz wzór zaświadczenia o okresie korzystania przez pracownika z urlopu. Rozporządzenie wchodzi w życie 10 maja 2024 r. Kto ma prawo do tych uprawnień urlopowych?

Kiedy matury 2024? Terminy, przedmioty i praca nauczycieli
04 maja 2024

Około 263 000 zdających, którzy ukończą szkołę ponadpodstawową w roku szkolnym 2023/2024, przystąpi do egzaminu maturalnego z przedmiotów obowiązkowych. Ogółem w 2024 r. przeprowadzonych zostanie ok. 556 885 egzaminów w części ustnej oraz ok. 1 405 725 egzaminów w części pisemnej. Kiedy matury 2024? Poniżej szczegółowe terminy, godziny, przedmioty i praca nauczycieli podczas matur.

5000 zł do 8000 zł zasadniczego wynagrodzenia od 30 kwietna 2024, z wyrównaniem od 1 stycznia, podwyżka o 20% - ale nie dla każdego
04 maja 2024

5000 zł do 8000 zł zasadniczego wynagrodzenia od 30 kwietna 2024, z wyrównaniem od 1 stycznia, podwyżka o 20% - ale nie dla każdego. Konkretna wysokość stawek zależy od kwalifikacji, posiadanego doświadczenia oraz od jednostki zatrudniającej. Która grupa zawodowa otrzyma takie podwyżki? 

Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa?
03 maja 2024

Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Poniżej wykaz niedziel handlowych na 2024 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...