Zdarza się, że w okresie, z którego jest ustalana podstawa wymiaru świadczeń chorobowych, pracownik wskutek nieobecności w pracy nie osiąga pełnego wynagrodzenia.
Jeśli powodem osiągnięcia przez pracownika niepełnego wynagrodzenia jest usprawiedliwiona nieobecność w pracy, wówczas – ustalając podstawę świadczeń – należy:
- wyłączyć wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy,
- przyjąć wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy, po uprzednim uzupełnieniu.
Sposób uzupełniania wynagrodzenia
W przypadku składników pensji przysługujących w stałej miesięcznej wysokości uzupełnienie polega na przyjęciu do podstawy wymiaru wynagrodzenia miesięcznego określonego w umowie o pracę.
Gdy pracownikowi przysługuje pensja o charakterze zmiennym, uzupełnia się ją, dzieląc wynagrodzenie osiągnięte przez pracownika za przepracowane dni robocze przez liczbę tych dni. Następnie otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, które pracownik był zobowiązany przepracować w danym miesiącu.
Uzupełnienie wynagrodzenia a urlop wypoczynkowy
Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy jest składnikiem przychodu pracownika stanowiącym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jest zatem składnikiem pensji uwzględnianym w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych.
Jeżeli w okresie, z którego jest ustalana podstawa wymiaru świadczeń, pracownikowi zostało wypłacone wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, a wynagrodzenie za ten miesiąc nie wymaga uzupełniania, gdyż pracownik przepracował w tym miesiącu pozostałe dni robocze, to wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy powinno być sumowane z wynagrodzeniem za czas przepracowany i uwzględniane w podstawie wymiaru świadczeń na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę.
Jeżeli jednak w miesiącu, w którym pracownik otrzymał wynagrodzenie za pracę oraz wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, pracownik był też nieobecny w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, za które nie przysługuje wynagrodzenie, to wynagrodzenie za taki miesiąc wymaga uzupełnienia, jeśli łączna liczba dni pracy i dni urlopu wypoczynkowego (które są traktowane tak jak dni pracy) stanowi co najmniej połowę czasu pracy, który pracownik był zobowiązany w tym miesiącu przepracować.
W takim przypadku sposób uzupełniania zależy od tego, czy pracownik otrzymuje:
- wyłącznie wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości,
- wyłącznie wynagrodzenie zmienne,
- wynagrodzenie składające się ze stałych i zmiennych składników wynagrodzenia.
Jeżeli pracownik otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości i w miesiącu wymagającym uzupełnienia otrzymał za część miesiąca wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, przy uzupełnianiu wynagrodzenia nie jest brana pod uwagę ani kwota faktycznie otrzymanego wynagrodzenia za dni pracy, ani kwota wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Jako uzupełnione wynagrodzenie przyjmuje się w takim przypadku wynagrodzenie pracownika określone w umowie o pracę lub innym akcie, na którego podstawie powstał stosunek pracy, tj. pełny miesięczny przychód pracownika, który zostałby pracownikowi wypłacony, pomniejszony o pełną miesięczną składkę na ubezpieczenia społeczne, która zostałaby pracownikowi potrącona, gdyby przepracował cały miesiąc.
W przypadku gdy pracownikowi przysługuje wyłącznie wynagrodzenie zmienne, to należy postąpić w następujący sposób:
- wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy zsumować z wynagrodzeniem za dni przepracowane,
- łączną kwotę wynagrodzenia podzielić przez dni pracy zsumowane z dniami urlopu wypoczynkowego,
- otrzymaną kwotę pomnożyć przez dni, które pracownik był zobowiązany przepracować, łącznie z dniami urlopu wypoczynkowego.
W sytuacji gdy pensja pracownika składa się zarówno ze stałych, jak i zmiennych składników wynagrodzenia, zmniejszanych proporcjonalnie za okresy nieobecności w pracy, a w miesiącu, który wymaga uzupełnienia, pracownik otrzymał także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, wówczas całość wynagrodzenia, w tym także składniki stałe, należy przy uzupełnianiu potraktować jako składniki zmienne i całość wynagrodzenia uzupełnić na zasadach określonych dla wynagrodzenia zmiennego.
Przykład
Pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 4500 zł oraz prowizję, której wysokość ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do okresu nieobecności w pracy.
W okresie od 2 do 10 czerwca 2012 r. pracownik był nieobecny w pracy z powodu choroby. Podstawą wymiaru wynagrodzenia chorobowego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od czerwca 2011 r. do maja 2012 r. W listopadzie 2011 r. pracownik przepracował 5 dni, przez 10 dni roboczych przebywał na urlopie wypoczynkowym, natomiast w okresie od 24 do 30 listopada 2011 r. był nieobecny w pracy z powodu choroby. W miesiącu tym pracownik był zobowiązany przepracować 20 dni.
W listopadzie 2011 r. pracownik otrzymał:
- wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy w wysokości 3100 zł, a po pomniejszeniu o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (13,71%): 3100 zł – 425,01 zł = 2674,99 zł,
- wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1200 zł, a po pomniejszeniu o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (13,71%): 1200 zł – 164,52 zł = 1035,48 zł,
- prowizję w wysokości 780 zł, a po pomniejszeniu o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (13,71%): 780 zł – 106,94 zł = 673,06 zł.
Wynagrodzenie za listopad 2011 r. należy uwzględnić w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego po uprzednim uzupełnieniu.
Ponieważ pensja pracownika składa się ze składników stałych i zmiennych, a w miesiącu, który wymaga uzupełnienia, pracownik otrzymał również wynagrodzenie urlopowe, całość pensji, w tym także składniki stałe, przy uzupełnianiu należy potraktować jako składniki zmienne.
Uzupełnienie wynagrodzenia za listopad polega na:
- zsumowaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy z wynagrodzeniem za pracę i prowizją (składnik stały i zmienny): 2674,99 zł + 1035,48 zł + 673,06 zł = 4383,53 zł,
- podzieleniu sumy wynagrodzeń przez liczbę dni pracy i udzielonego urlopu wypoczynkowego (15 dni): 4383,53 zł : 15 dni = 292,24 zł,
- pomnożeniu przez liczbę dni, które pracownik był zobowiązany przepracować w listopadzie 2011 r. (20 dni): 292,24 zł x 20 dni = 5844,80 zł.
Ustalając przeciętne wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pracownik zachorował, za listopad 2011 r. należy przyjąć wynagrodzenie w wysokości 5844,80 zł.
Podstawa prawna:
- art. 36–45 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).