Pracownikom przysługują świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych np. w postaci dofinansowania do wypoczynku czy świadczeń wypłacanych z okazji świąt. Na jaką chwilę powinna być dokonana ocena, czy dana osoba spełnia warunki do wypłaty świadczeń z zfśs?
- Ocena warunków uprawniających do świadczeń z zfśs
- Osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń
- Regulamin zfśs decyduje o wypłacie świadczenia
Ocena warunków uprawniających do świadczeń z zfśs
Przedstawiciele zarządu jednego z powiatów zwrócili się do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku z wnioskiem o wyjaśnienie zasad wypłacania pracownikom środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs). Samorządowcy mieli wątpliwości czy należy wypłacać świadczenia z zfśs osobom, które w momencie składania wniosków były zatrudnione w samorządowej jednostce oświatowej, lecz w dniu przyznawania tego świadczenia nie byli już pracownikami tej placówki.
Wyjaśnienia udzieliła Luiza Budner–Iwanicka, prezes RIO w Gdańsku. Zdaniem Izby ocena, czy dana osoba spełnia warunki uprawniające do otrzymania świadczeń z zfśs, powinna zostać dokonana na chwilę rozpatrywania wniosku, a nie na chwilę jego złożenia.
Osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń
W wyjaśnieniu RIO wskazano, że ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych określa katalog podmiotów objętych obowiązkowo działaniem funduszu. Zgodnie z art. 2 pkt 5 tej ustawy osobami uprawnionymi do korzystania ze środków zfśs są pracownicy i ich rodziny, a także emeryci i renciści – byli pracownicy oraz ich rodziny.
Pracodawca może przyznać prawo do korzystania ze świadczeń z funduszu również innym osobom, które zostaną wskazane w regulaminie zfśs. Pracodawca może zatem przyznać takie świadczenie również byłym pracownikom niebędącymi jednocześnie emerytami lub rencistami pod warunkiem, że będzie to wynikać z treści regulaminu.
Regulamin zfśs decyduje o wypłacie świadczenia
Zdaniem RIO, jeżeli w regulaminie zfśs nie ujęto przyznawania świadczeń byłym pracownikom, brak jest podstaw do wypłaty świadczenia, niezależnie od momentu złożenia wniosku.
W wyjaśnieniach Izba przywołała orzeczenie Sądu Rejonowego IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu, który w wyroku z dnia 11 marca 2022 r., sygn. akt IV P 283/21 uznał, że przepis art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nadaje świadczeniom socjalnym charakter uznaniowy, co oznacza, że do czasu ich wyraźnego przyznania przez pracodawcę nie mają one charakteru roszczeniowego. Zgodnie z orzecznictwem nawet spełnienie przez pracownika warunków określonych w obowiązującym regulaminie zfśs nie gwarantuje praw do jego przyznania, np. z powodu zbyt dużej liczby wniosków i wyczerpania się puli środków zgromadzonych w Funduszu.