Wynagrodzenia mają być jawne w Polsce. Czy poznamy zarobki kolegów z pracy? Co zmieni dyrektywa unijna od 2026 roku?

Jawność wynagrodzeń w Polsce. Jakie zmiany wprowadzi dyrektywa unijna od 2026 roku? Dlaczego warto wiedzieć ile zarabia kolega z pracy? / Shutterstock

Różne badania potwierdzają, że wysokość wynagrodzenia jest dla pracowników bardzo ważna ale i tak brak widełek płacowych w ogłoszeniu o pracę zwykle nie zniechęca kandydata do wysłania aplikacji. W naszej kulturze jest często obecna zasada, że o pieniądzach się nie rozmawia. Znajduje to swój wyraz nie tylko w procesie rekrutacji, lecz także przez cały okres zatrudnienia. Jak wynika z raportu Aplikuj.pl "Czy potrafimy rozmawiać o pieniądzach z pracodawcą" z kwietnia 2024 r., ponad połowa pracowników przyznaje, że w ich miejscu nie panuje jawność wynagrodzeń. Jednak już wkrótce ma się to zmienić.

Nowa dyrektywa od 2026 roku. Ma zapewnić jawność wynagrodzeń w firmach i zlikwidować dyskryminację płacową

Do 7 czerwca 2026 roku podanie widełek płacowych w ogłoszeniu o pracę będzie leżało w gestii pracodawcy, podobnie jak wprowadzenie polityki jawności wynagrodzeń w firmie. Po tym terminie kwestie finansowe będą musiały być transparentne. Wszystko za sprawą nowych przepisów, które zostały przyjęte przez Unię Europejską w kwietniu 2023 roku. 
Chodzi o Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania.
Celem unijnej dyrektywy jest zwalczanie dyskryminacji płacowej i likwidacja luk w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn
Według danych Unii Europejskiej (Przejrzystość wynagrodzeń w UE, Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej) już w 2020 roku luka ta wynosiła aż 13 proc.

Co nowe przepisy oznaczają dla pracodawców? Jeszcze przed rozmową rekrutacyjną będą oni zobowiązani do podania widełek płacowych lub początkowego poziomu wynagrodzenia na określonym stanowisku. Do tej pory informacje te często były niejawne, a kwestie przyszłych zarobków rekruter omawiał dopiero podczas spotkania z kandydatem.

Kolejną sporą zmianą będzie zobowiązanie pracodawcy do udzielenia pracownikowi informacji na temat średnich wynagrodzeń w firmie. Jeśli luka płacowa ze względu na płeć przekroczy 5 proc., przedsiębiorca będzie miał za zadanie ją zlikwidować. Co więcej, nowa dyrektywa daje pracownikowi prawo do informacji o obiektywnych i neutralnych kryteriach określania wysokości pensji.

Choć z naszego raportu wynika, że informacja o widełkach płacowych w ogłoszeniu o pracę nie jest obecnie czynnikiem decydującym o wzięciu udziału w rekrutacji, to nadal są jego istotnym elementem. Duże znaczenie ma oczywiście treść samego ogłoszenia, a dokładniej zwarte w nim obowiązki, wymagania czy korzyści dla kandydata. Nie mniej warto jednak dodawać informację o wysokości zarobków w ofercie, ponieważ są one zawsze mile widziane przez kandydatów i stanowią dodatkowy atut, a już niedługo staną się obligatoryjne – tłumaczy Izabela Foltyn, Aplikuj.pl.

Autopromocja

Brak jawność wynagrodzeń?  Wkrótce się to zmieni

Jak wygląda kwestia jawności wynagrodzeń w polskich firmach na nieco ponad 2 lata przed wejściem w życie nowych przepisów? Okazuje się, że nie najlepiej.

Z raportu Aplikuj.pl „Czy potrafimy rozmawiać́ o pieniądzach z pracodawcą” wynika, że przejrzystość wynagrodzeń obowiązuje jedynie w co czwartej firmie. Ponad 50 proc. ankietowanych przyznało, że ich pracodawca nie ujawnia informacji o zarobkach innych pracowników. Co ciekawe, aż 22 proc. osób nie wie, czy takie dane są jawne, co w praktyce oznacza, że odsetek firm, które nie zdecydowały się na transparentność płac, może być jeszcze wyższy.

– W najbliższych latach firmy będą musiały dokładniej przyjrzeć się tym kwestiom i coraz mocniej stawiać na transparentność w zakresie jawności płac. To dzięki niej pracownicy będą mieć pewność, że są sprawiedliwie wynagradzani. Firmy z kolei dzięki temu zyskują zmotywowany i zadowolony zespół – wyjaśnia Kamil Kozłowski, HR Business Partner, Intrum.

Pensje współpracowników nadal są tajemnicą?

Portal Aplikuj.pl postanowił również zapytać pracowników o to, czy mają wiedzę na temat zarobków swoich kolegów i koleżanek z pracy. Jednoznacznie twierdzącej odpowiedzi udzieliło zaledwie 14 proc. ankietowanych – przyznali oni, że w ich firmach obowiązuje pełna transparentność wynagrodzeń. Co czwarty zatrudniony zna wysokość wynagrodzenia jedynie niektórych współpracowników, a 40 proc. nie ma na ten temat żadnej wiedzy. Ciekawostką jest fakt, że co piątego pracownika nie interesują zarobki innych osób zatrudnionych w tej samej firmie.

Jacek Krajewski, HR Tech Advisor & Product Expert z Elevato, podkreśla, że rozmowy o pieniądzach nadal nie są dla nas proste. Co kandydaci mogą zrobić, by lepiej przygotować się do nich?

Zarówno kandydatom jak i pracownikom polecam zrobić rozeznanie w średnich stawkach wynagrodzenia dla danego stanowiska i regionu. Warto skorzystać z dostępnych narzędzi online, takich jak strony z ofertami pracy, raporty płacowe czy kalkulatory wynagrodzeń. To daje pewność, że propozycja płacy jest zasadna – tłumaczy Jacek Krajewski, Elevato.

Raport Aplikuj.pl „Czy potrafimy rozmawiać́ o pieniądzach z pracodawcą” przedstawia wyniki badań na temat stosunku kandydatów i pracowników do kwestii finansowych. Publikacja odpowiada również na pytanie, czy pracodawcy są przygotowani do wdrożenia nowych przepisów o przejrzystości wynagrodzeń. 

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Kadry
Najniższa krajowa 2025: minimalne wynagrodzenie za pracę i minimalna stawka godzinowa w 2025 r. jeszcze na starych zasadach. Co z minimalnym wynagrodzeniem w 2026 r.?
20 wrz 2024

Najniższa krajowa 2025: minimalne wynagrodzenie za pracę i minimalna stawka godzinowa w 2025 r. jeszcze na starych zasadach. Co z minimalnym wynagrodzeniem w 2026 r.? Jak zmieni się sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę?

Resort pracy: będzie aktualizacja minimalnego wynagrodzenia za pracę [jest projekt ustawy]. Co z 4666 zł na 2025 r.? Czas na zmianę przepisów jest do 15 listopada 2024 r.!
20 wrz 2024

Co dopiero rząd ogłosił wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej na 2025 r. a tu takie wieści. Resort pracy przygotował projekt z dnia 22 sierpnia 2024 r. ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dojdzie m.in. do aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przedstawiamy 12 najważniejszych zasad i pojęć zw. ze zmianami. Co ważne Polska ma czas do dnia 15 listopada 2024 r. na wdrożenie unijnych przepisów.

Sektorowe rady ds. kompetencji tworzą przyszłe kadry!
20 wrz 2024

Sektorowe rady ds. kompetencji to miejsca współpracy biznesu, edukacji, nauki i instytucji branżowych. Analizują sytuację w danej branży i na tej podstawie przygotowują rekomendacje, w których wskazują, jakich kwalifikacji brakuje w poszczególnych sektorach. Następnie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przyznaje dofinansowanie na usługi szkoleniowe i doradcze wynikające z przyjętych rekomendacji. Obecnie PARP prowadzi konkurs na wybór podmiotów, którym powierzy organizację i prowadzenie sektorowych rad ds. kompetencji (SRK). Konkurs potrwa do 25 lutego 2025 roku. 

Dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Co się dzieje z projektem nowelizacji?
20 wrz 2024

Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiana dotyczy m.in. podwyższenia wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.

Co po urlopie rodzicielskim? Zamiast urlopu wychowawczego można obniżyć czas pracy. Niewiele osób o tym wie
19 wrz 2024

Niewiele osób zna wszystkie swoje prawa związane z rodzicielstwem. Czy wiesz, ze osoba uprawniona do urlopu wychowawczego może zamiast korzystać z tego urlopu, który jest całkowicie bezpłatny, obniżyć wymiar czasu pracy nawet o połowę?

Maksymalnie 3 umowy na czas określony przez maksymalnie 33 miesiące. Są od tego wyjątki, ale pracodawcy muszą pamiętać o terminie 5 dni na zgłoszenie
19 wrz 2024

Co oznacza umowa o pracę na czas określony? Jak długo można być na umowie na czas określony? Jak się kończy umowa na czas określony? Ile wynosi umowa o pracę na czas określony? Rozwiewamy wszelkie wątpliwości czytelników.

Dodatkowe 3 dni [przy 3-miesięcznym okresie wypowiedzenia] i 2 dni [przy 2-tygodniowym i 1-miesięcznym]
20 wrz 2024

Kiedy przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy? Czy urlop na szukanie pracy jest płatny? Czy pracodawca może odmówić urlopu na szukanie pracy? Komu przysługują dwa dni na poszukiwanie pracy? Kiedy należą się 3 dni na poszukiwanie pracy?

MRPiPS: Dodatek 1000 zł brutto także za okres choroby. Jako zasiłek chorobowy
19 wrz 2024

Około 200 000 osób zatrudnionych przy świadczeniu usług związanych z pomocą społeczną aż do 2027 r. otrzymuje dodatek 1000 zł brutto. Powstały wątpliwości, czy dodatek można wypłacać za okres choroby. Odpowiedź MRPiPS jest prosta NIE. Ale jeszcze prostsze jest rozwiązanie tego problemu.

1000 zł dodatku motywacyjnego. Jak go naliczać? MRPiPS odpowiada
19 wrz 2024

Resort pracy wyjaśnia zasady prawidłowego naliczania dodatku motywacyjnego dla pracowników pomocy społecznej z rządowego programu dofinansowania. Komu przysługuje 1000 zł dodatku motywacyjnego? Jak go prawidłowo ustalać?

Tłumienie uczuć w pracy już nie świadczy o sile. Wrażliwy człowiek ma przewagę konkurencyjną
19 wrz 2024

Nie osoba, która nigdy nie pokazuje swoich emocji w pracy, a osoba wrażliwa zyskuje na znaczeniu w biznesie. Wrażliwość to cecha coraz bardziej ceniona. Może stać się fundamentem odporności psychicznej. Ukrywanie i tłumienie uczuć już nie świadczy o sile.

pokaż więcej
Proszę czekać...