Komu przysługuje zasiłek?
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:
1) nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
2) rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
- w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Polecamy produkt: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Kryterium dochodowe
Specjalny zasiłek opiekuńczy wynosi 520 zł na miesiąc. Warunkiem przyznania zasiłku jest spełnienie kryterium dochodowego. Zatem przysługuje, gdy łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na jedną osobę nie przekracza kwoty 764 zł netto na miesiąc.
Wniosek o przyznanie zasiłku
Podstawą do otrzymania specjalnego zasiłku opiekuńczego jest wniosek, który składa się we właściwym urzędzie gminy lub miasta.
Czym jest dochód
Dochodem rodziny osoby wymagającej opieki są dochody następujących członków rodziny:
a) osoby wymagającej opieki,
b) małżonka osoby wymagającej opieki,
c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko,
d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-c, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia - z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka mającego własne dziecko.
Zobacz serwis: Urlopy
Kiedy nie przysługuje zasiłek?
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
- Osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
- legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- Osoba wymagająca opieki:
- została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.
Zmiany od 1 stycznia 2017 r.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, po śmierci podopiecznego, opiekun traci prawo do świadczeń z tytułu opieki nad chorym członkiem rodziny (świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy czy zasiłek dla opiekuna). W takiej sytuacji powrót do pracy często jest niemożliwy, z uwagi na brak kwalifikacji bądź zbyt długą nieobecność na rynku pracy.
Od 1 stycznia 2017 r. mają obowiązywać nowe przepisy, zgodnie z którymi opiekunowie osób niepełnosprawnych w razie śmierci podopiecznego albo utraty ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy - otrzymają zasiłek dla bezrobotnych oraz świadczenie przedemerytalne. W celu otrzymania świadczeń, opiekunowie będą musieli spełnić określone warunki.
Przy ubieganiu się o zasiłek dla bezrobotnych, należy pobierać świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna przez co najmniej 365 dni przypadających w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień rejestracji w urzędzie pracy jako bezrobotny.
W projekcie nowelizacji ustawy o świadczeniach przedemerytalnych wskazano, że aby otrzymać świadczenie przedemerytalne, należy łącznie spełnić następujące warunki:
- zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna;
- do dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna należało przez co najmniej 365 dni nieprzerwanie pobierać te świadczenia;
- do dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna – trzeba mieć ukończone co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni);
- trzeba legitymować się okresem uprawniającym do emerytury: w przypadku kobiet – co najmniej 20 lat, a w przypadku mężczyzn - co najmniej 25 lat.
Etap legislacyjny: Senat 4 listopada 2016 r. przyjął nowelizację ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Ustawa trafiła do podpisu prezydenta.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.