Poniżej znajduje się zbiór świadczeń dla osób niepełnosprawnych wraz z informacjami o tym, jakie warunki należy spełniać by ubiegać się o konkretne świadczenia, jak o nie wystąpić, a także o ich wysokości.
- Świadczenie wspierające
- Świadczenie pielęgnacyjne
- Zasiłek pielęgnacyjny
- Inne świadczenia dla osób niepełnosprawnych
Świadczenie wspierające
Świadczenie wspierające weszło w życie 1 stycznia 2024 r. Przyznaje je i wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. By otrzymać to świadczenie, należy uzyskać od wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia. Po otrzymaniu decyzji, można złożyć wniosek do ZUS o wypłatę świadczenia. Wniosek można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez platformę PUE ZUS, portal Emp@tia, lub bankowość elektroniczną. Od 2024 r. o świadczenie mogą ubiegać się osoby, które uzyskały od 87 do 100 pkt., od 2025 r. będą mogły ubiegać się o świadczenie osoby, które uzyskały od 78 do 86 pkt, a od 2026 r. będą mogły się ubiegać o świadczenie osoby mające od 70 do 77 pkt.
Wysokość świadczenia wpierającego zależna jest od poziomu potrzeby wsparcia może wynosić od 40 do 220 proc. renty socjalnej. Renta socjalna od 1 marca 2024 r. wynosi 1780,96 zł.
- 95–100 pkt – 220 proc. renty socjalnej,
- 90–94 pkt – 180 proc. renty socjalnej,
- 85–89 pkt – 120 proc. renty socjalnej,
- 80–84 pkt – 80 proc. renty socjalnej,
- 75–79 pkt – 60 proc. renty socjalnej,
- 70–74 pkt – 40 proc. renty socjalnej.
Świadczenie pielęgnacyjne
Od 1 stycznia 2024 r. w związku z wejściem w życie świadczenia wspierającego, zmieniły się zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Świadczenie to mogą otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobą z niepełnosprawnościami do ukończenia przez nią 18 lat. Rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymagane przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne nie uległy zmianie. Rozszerzono krąg osób uprawnionych do pobierania tego świadczenia. Mogą je pobierać: matka lub ojciec, inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkowie, opiekun faktyczny dziecka, a także rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego. Wniosek można złożyć w formie papierowej m.in. w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. W wersji elektronicznej wniosek można przesłać przez portal Emp@tia. Od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2988 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niepełnosprawnemu dziecku, osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 r.ż. pod warunkiem, że legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 r.ż., w przypadku legitymowania się przez nią orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (pod warunkiem, że niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 r.ż., a także osobom, które ukończyły 75 r.ż. Wniosek można złożyć w urzędzie miasta lub gminy. Można przesłać go także w formie elektronicznej za pośrednictwem portalu Emp@tia.
Inne świadczenia dla osób niepełnosprawnych
Ponadto, rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mogą się także ubiegać m.in. o dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. Przysługuje on na dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności do ukończenia przez 16 r.ż. a także na dziecko z orzeczeniem o umiarkowanym lub o znacznym stopniu niepełnosprawności, również po skończeniu 16 lat, ale maksymalnie do ukończenia 24 r.ż. Do 5 r.ż. dziecka, wypłacany jest w wysokości 90 zł miesięcznie, a od 5 r.ż. do 24 r.ż. wynosi 110 zł miesięcznie.
Należy także pamiętać, że można się także ubiegać o renty. Po marcowej waloryzacji renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrosła do 1780,96 zł, renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi aktualnie 1335,72 zł, a renta socjalna została podniesiona do 1780,96 zł. Warto mieć na uwadze, że nie jest to cały koszyk świadczeń dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Informacje o dostępnych świadczeniach można wyszukać m.in. na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czy na stronie resortu rodziny.