8 miesięcy - nawet tyle czeka się na orzeczenie o niepełnosprawności

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
8 miesięcy - nawet tyle czeka się na orzeczenie o niepełnosprawności / Shutterstock

Jaki jest termin oczekiwania na uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności? Okazuje się, że nawet do 8 miesięcy. Uchylenie przepisów, które obowiązywały w pandemii spowodowało wydłużenie kolejek do lekarzy i komisji orzeczniczych. W sprawie interweniuje RPO.

rozwiń >

Jaki jest termin oczekiwania na uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności?

Jak podaje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pismo z informacją o terminie posiedzenia co do orzeczenia o stopniu niepełnosprawności zainteresowany dostaje:

Autopromocja
  • do miesiąca od złożenia kompletnego wniosku,
  • do 2 miesięcy od złożenia kompletnego wniosku jeśli okaże się, że sprawa jest skomplikowana i zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności będzie potrzebował więcej czasu na jej rozpatrzenie. Jeśli tak się stanie zespół uprzedzi, że termin będzie dłuższy i wyjaśni dlaczego.

Co jeśli nie można się stawić na posiedzenie komisji orzekającej o stopniu niepełnosprawności?

Jeśli nie można przyjść na posiedzenie, na przykład przez nagłą chorobę albo wypadek, i jeśli:

  • wyjaśni się swoją nieobecność do 14 dni od dnia, kiedy miało być posiedzenie zespół wyznaczy nowy termin posiedzenia, 
  • nie usprawiedliwi się swojej nieobecności zespół nie rozpatrzy sprawy.

Niestawienie na komisji ze względu na stan zdrowia

Jeżeli okaże się,  że przez stan zdrowia nie można przyjść na posiedzenie komisji przez dłuższy czas - wówczas należy poprosić lekarza o zaświadczenie, które to potwierdzi. Zaświadczenie należy przekazać do zespołu. Jeśli okaże się, że dokumenty, które potwierdzają stan zdrowia, są wystarczające wtedy zespół wyda orzeczenie bez badania (zaocznie). Jeśli okaże się, że badanie jest niezbędne zespół poinformuje o tym. W takiej sytuacji należy napisać i złożyć do zespołu wniosek o przeprowadzenie badania w miejscu, w którym się przebywasz.

Ile czeka się na orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie otrzymuje się generalnie do 14 dni kalendarzowych od posiedzenia. Można je dostać:

  • pocztą na adres, który wpiszesz we wniosku,
  • w zespole  jeśli chce się je odebrać osobiście.

Zespół zapozna się z całą dokumentacją. Jeśli okaże się, że brakuje jakiegoś dokumentu pisemnie poprosi o uzupełnienie i poda termin, do którego należy to zrobić. Jeśli nie uzupełni się dokumentacji zespół nie wyda orzeczenia (pozostawi sprawę bez rozpoznania).

Jeśli w dokumentach będą sprzeczne informacje można dodatkowo dostać skierowanie na specjalistyczne badania do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Takie badania są bezpłatne. 

Kolejki po zmianie przepisów

Od dnia 6 sierpnia 2023 r. nie obowiązuje przepis art. 15h ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Na mocy tego przepisu szczególnego przedłużono ważność orzeczeń o niepełnosprawności, orzeczeń o stopniu niepełnosprawności oraz kart parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami, a także przedłużono okres, na jaki przyznano świadczenia pomocy społecznej z tytułu niepełnosprawności.

Ważne
W związku z uchyleniem art. 15h orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,  okres ważności upłynąłby:
  • do 31 grudnia 2020 r. - zachowuje ważność do 31 grudnia 2023 r.,
  • w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. - zachowuje ważność do 31 marca 2024 r.,
  • w okresie od 1 stycznia 2022 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie niniejszego przepisu - zachowuje
  • ważność do 30 września 2024 r., ale nie dłużej niż do dnia wydania nowego ostatecznego orzeczenia.

​Osoby niepełnosprawne masowo występują więc o przedłużenie orzeczeń. Kolejki są coraz dłuższe. Sprawa trafiła nawet do RPO, z prośbą o jak najszybsze rozwiązanie tego problemu. 

Długi okres oczekiwania na nowe orzeczenie o niepełnosprawności - sprawa trafiła do RPO

Zwiększa się liczba skarg do Rzecznika Praw Obywatelskich na długi okres oczekiwania na nowe orzeczenie o niepełnosprawności. Skarżący wskazują, że z tego powodu m.in. mogą utracić prawo do świadczeń z tytułu niepełnosprawności.

Rzecznik Praw Obywatelskich w związku z tą sytuacją skierował zapytanie do pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, o działania w celu skrócenia oczekiwania na wydanie orzeczenia.

Ważne
Termin oczekiwania na otrzymanie nowego orzeczenia wynosi nawet do 8 miesięcy

Jak podaje RPO: Wynika to nie tylko ze wzrostu liczby wniosków wpływających do zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności, ale także braku lekarzy do obsadzania komisji oraz środków na dodatkowe etaty. 

  • Osoba, której wygasa orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, nie może już np. korzystać z parkowania "na kopercie" i zniżek komunikacyjnych.
  • Skutkiem jest też utrata zasiłku pielęgnacyjnego czy świadczenia pielęgnacyjnego.
  • Kolejna negatywna konsekwencja to brak prawa do ulgi rehabilitacyjnej (co pozwala odliczyć wydatki na leki). Gdy orzeczenie traci ważność, pracownik ma status osoby pełnosprawnej. Nie przysługuje mu ani skrócona norma czasu pracy, ani dodatkowa przerwa w pracy, ani zakaz pracy w godzinach nadliczbowych i porze nocnej. 
  • Osobom, którym wygasa orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, nie przysługuje już zwolnienie z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym lub w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających.
Kadry
Ile za "wczasy pod gruszą", a co z bonem turystycznym? Tak będą wyglądały wakacje w 2024 roku
13 maja 2024

"Wczasy pod gruszą" i bon turystyczny - te dwa terminy na pewno kojarzą się wszystkim pracownikom. Ale co z nimi w 2024 roku? Czy możemy spodziewać się powrotu tych popularnych form wsparcia? A może czekają nas zupełnie nowe rozwiązania? Sprawdźmy, co przyniesie nam najbliższy rok w kontekście planowania wakacji.

Różnice w wysokości emerytury mogą wynosić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Sprawdź, co zrobić, aby świadczenie, było jak najwyższe
13 maja 2024

Rzeszowski oddział ZUS wypłaca najwyższą emeryturę w regionie, wynoszącą ponad 22 tys. zł brutto miesięcznie. Z drugiej strony, najniższa emerytura wynosi zaledwie 11 groszy - informuje rzecznik prasowy ZUS w województwie podkarpackim, Wojciech Dyląg.

Jak sprawdzić elektroniczne zwolnienie lekarskie? Czy e-ZLA może być wystawione na papierze?
13 maja 2024

Zwolnienia lekarskie wystawiane są wyłącznie elektronicznie. Pracownik może je łatwo sprawdzić za pomocą swojego Internetowego Konta Pacjenta. Jak to zrobić?

Urlop na żądanie w 2024 roku. Czy jest płatny? Ile dni przysługuje pracownikowi?
13 maja 2024

Urlop na żądanie to jeden z powodów, dla których warto znać przepisy Kodeksu pracy. Pozwala pracownikom na elastyczne korzystanie z wolnego. Ile dni przysługuje? Czy urlop na żądanie jest płatny? Oto najważniejsze informacje.

Praca w nocy w 2024 roku. Czy dodatek zmieni się wraz ze zmianą minimalnego wynagrodzenia?
13 maja 2024

Od 1 lipca 2024 roku nastąpi zmiana minimalnego wynagrodzenia za pracę, które wyniesie 4300 zł. Ta zmiana ma bezpośredni wpływ na wysokość dodatku za pracę w porze nocnej. Jak obliczyć dodatek do pracy nocnej?

Od 3300 zł do 5200 zł obecnie w zależności od stopnia zaszeregowania dla tej grupy pracowników. Od 1 lipca 2024 r. stawki minimalnego wynagrodzenia wzrosną od 700 zł do 1000 zł
13 maja 2024

Osoby zatrudnione w jednostkach samorządu terytorialnego zarabiają obecnie od 3300 zł do 5200 zł - w zależności od zaszeregowania. Od 1 lipca minimalne pensje będą wyższe. 

Zwolnienie od pracy na dwa sposoby. Wymiar zwolnienia, wynagrodzenie, wzór wniosku
13 maja 2024

Pracownik wychowujący dziecko ma prawo do zwolnienia od pracy. Należne mu zwolnienie może wykorzystać na dwa sposoby.

Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem?
13 maja 2024

Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem? Okazuje się, że tak. Poniżej szczegóły dotyczące zasad udzielania i rozliczania szkoleń pracowników.

Minimalne wynagrodzenie od lipca 2024
13 maja 2024

Minimalne wynagrodzenie od lipca 2024 - ile będzie wynosiło? Kogo dotyczy minimalne wynagrodzenie za pracę a kogo minimalna stawka godzinowa? Okazuje się, że według danych GUS i ZUS w 2024 r. w Polsce minimalną płacę pobiera około 3,6 mln. osób. Już niebawem będzie znana kwota minimalnego wynagrodzenia za 2025 r.!

Składki ZUS za osoby prowadzące działalność gospodarczą. Co musisz wiedzieć?
13 maja 2024

Przedsiębiorca, który prowadzi firmę, musi płacić składki do ZUS. Jaka jest wysokość składek za osobę prowadzącą działalność gospodarczą?

pokaż więcej
Proszę czekać...