Ponieważ pracownik otrzymuje stałe i zmienne składniki wynagrodzenia, a w miesiącu, który wymaga uzupełnienia, otrzymał również wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, przy uzupełnianiu wynagrodzenia za ten miesiąc całość wynagrodzenia (w tym także składniki stałe) należy potraktować jak składniki zmienne. Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe należy uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej.
UZASADNIENIE
Wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego to przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę, a finansowanych przez pracownika składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe (art. 3 pkt 3–4 ustawy zasiłkowej). Jeżeli w okresie przyjmowanym do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego pracownik nie osiągnął pełnego wynagrodzenia z powodu usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np. choroby, opieki nad członkiem rodziny), wówczas ustalając podstawę zasiłku należy:
- wyłączyć wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy,
- przyjąć wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy, po uprzednim uzupełnieniu (art. 38 ust. 2 ustawy zasiłkowej).
Uzupełnianie wynagrodzenia stałego
W sytuacji gdy wynagrodzenie, które trzeba uzupełnić, jest określone w stałej miesięcznej stawce, należy uznać, że uzupełnione wynagrodzenie to kwota określona w umowie o pracę. Kwotę tę należy wliczyć do podstawy wymiaru po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe, chorobowe, finansowane przez ubezpieczonego (art. 37 ust. 1 pkt 2, art. 45 ust. 1 ustawy zasiłkowej).
PRZYKŁAD
Pracownikowi zatrudnionemu od 1 maja 2010 r. w umowie o pracę określono wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 4450 zł. Pracownik w okresie od 10 do 12 maja br. oraz od 28 do 31 sierpnia 2010 r. sprawował opiekę nad chorym dzieckiem. Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego będzie stanowić wynagrodzenie za maj 2010 r., tj. wynagrodzenie określone w umowie o pracę po pomniejszeniu o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika.:
4450 zł x 13,71% = 610,10 zł,
4450 zł – 610,10 zł = 3839,90 zł,
3839,90 zł x 80% = 3071,92 zł.
Uzupełnianie wynagrodzenia zmiennego
Uzupełnienie wynagrodzenia określonego w zmiennej wysokości polega na podzieleniu kwoty wynagrodzenia za dni robocze faktycznie przepracowane przez liczbę tych dni i pomnożeniu przez liczbę dni roboczych obowiązujących do przepracowania w danym miesiącu (art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej).
PRZYKŁAD
Krystyna P. jest zatrudniona od 1 lutego 2009 r. i otrzymuje zmienne składniki wynagrodzenia. W sierpniu 2010 r. Krystyna P. zachorowała. Do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należy przyjąć wynagrodzenie wypłacone pracownicy za okres od sierpnia 2009 r. do lipca 2010 r. W grudniu 2009 r., w którym pracownica była zobowiązana przepracować 20 dni roboczych, faktycznie świadczyła pracę przez 12 dni i otrzymała wynagrodzenie w wysokości 1340 zł (po pomniejszeniu o kwotę składek finansowanych przez ubezpieczoną – 1156,29 zł), natomiast przez 8 dni była niezdolna do pracy z powodu choroby.
Krystyna P. otrzymuje również premię miesięczną pomniejszaną proporcjonalnie za okresy niezdolności do pracy w wysokości do 15% wynagrodzenia zasadniczego. Za grudzień 2009 r. otrzymała 201 zł premii (po pomniejszeniu o składki finansowane przez ubezpieczoną 173,44 zł). W grudniu 2009 r. pracowała również w godzinach nadliczbowych, za co otrzymała wynagrodzenie w wysokości 136,50 zł (po pomniejszeniu o kwotę składek finansowanych przez ubezpieczoną – 117,79 zł).
Wynagrodzenie za pracę oraz premię za grudzień 2009 r. należy uzupełnić w następujący sposób:
1156,29 zł (wynagrodzenie) + 173,44 zł (premia) = 1329,73 zł,
1329,73 zł : 12 dni x 20 dni = 2216,22 zł.
Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe należy przyjąć w kwocie faktycznej, tj. 117,79 zł.
W podstawie wymiaru należy uwzględnić przychód za grudzień 2009 r. w wysokości:
2216,22 zł + 117,79 zł = 2334,01 zł.
Wynagrodzenie stałe i zmienne za czas urlopu
Jeśli pracownik otrzymuje zarówno wynagrodzenie stałe, jak i zmienne składniki wynagrodzenia, oddzielnie należy uzupełniać składniki stałe i składniki zmienne.
Zasada ta nie ma jednak zastosowania, gdy w miesiącu, z którego wynagrodzenie jest uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku, pracownik był na urlopie wypoczynkowym. Wówczas całość wynagrodzenia przy uzupełnieniu podstawy wymiaru świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego należy traktować jak wynagrodzenie zmienne (art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej).
PRZYKŁAD
Pracownik jest zatrudniony od 17 stycznia 2009 r. i otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 2000 zł. Ponadto otrzymuje wynagrodzenie za wykonywaną czasem pracę w godzinach nadliczbowych oraz premię pomniejszaną proporcjonalnie za okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Pracownik stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy w sierpniu 2010 r. Od tego dnia ma prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie za okres od sierpnia 2009 r. do lipca 2010 r. W marcu 2010 r. pracownik przepracował 11 dni roboczych, a powinien przepracować 23 dni. W tym miesiącu przez 5 dni roboczych przebywał na urlopie wypoczynkowym, a za 7 dni otrzymał zasiłek opiekuńczy. Za marzec 2010 r. pracownik otrzymał:
●wynagrodzenie za wykonaną pracę: 1294,35 zł (przychód 1500 zł po pomniejszeniu o kwotę składek finansowanych przez ubezpieczonego),
●wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy: 559,16 zł (przychód 648 zł po pomniejszeniu o kwotę składek finansowanych przez ubezpieczonego),
● premię pomniejszoną proporcjonalnie za okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy: 431,45 zł (przychód 500 zł po pomniejszeniu o kwotę składek finansowanych przez ubezpieczonego),
●wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych: 207,10 zł (przychód 240 zł po pomniejszeniu o kwotę składek finansowanych przez ubezpieczonego).
Wynagrodzenie za marzec 2010 r. należy uzupełnić na zasadach dla zmiennych składników wynagrodzenia w następujący sposób:
● 1294,35 zł (wynagrodzenie za 11 dni pracy) + 559,16 zł (wynagrodzenie za 5 dni urlopu) + 431,45 zł (premia) = 2284,96 zł,
● 2284,96 zł : 16 dni (suma dni pracy i urlopu) x 23 dni roboczych = 3284,63 zł,
● 3284,63 zł + 207,10 zł (wynagrodzenie za godziny nadliczbowe przyjmowane bez uzupełnienia w kwocie faktycznie wypłaconej) = 3491,73 zł.
Przychód za marzec 2010 r. uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłku po uzupełnieniu wynosi 3491,73 zł.
Gdyby premia była pomniejszana za okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy w sposób inny niż proporcjonalny, do podstawy wymiaru zasiłku należałoby ją przyjąć w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełnienia.
WAŻNE!
Składniki wynagrodzenia pomniejszane za czas choroby w sposób inny niż proporcjonalny należy przyjmować do podstawy wymiaru zasiłków w kwocie faktycznie wypłaconej.
Podstawa prawna
- art. 3 pkt 4, art. 37–38 ust. 1 i ust. 2, art. 43 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512).