Zmiany w składce zdrowotnej

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Zmiany w składce zdrowotnej / Zmiany w składce zdrowotnej / ShutterStock

Zmiany w składce zdrowotnej już niedługo! Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Zdrowia poinformowały, że analizy doprowadziły do jednoznacznego wniosku, że wyeliminowanie problemów wymaga wdrożenia zmiany normatywnej na poziomie ustawowym. Wejście w życie zaproponowanych zmian w zakresie składki zdrowotnej przewidziane są na 1 stycznia 2025 r.

Zmiany w składce zdrowotnej. MZ dostrzega problemy!

Wszyscy drobni przedsiębiorcy – w zakresie składki na ubezpieczenie zdrowotne – będą mieli równe warunki prowadzenia działalności gospodarczej. System obliczania składek będzie bardziej przejrzysty oraz zlikwidowany zostanie absurd płacenia składki zdrowotnej od zbycia środków trwałych.

Autopromocja

Minister Zdrowia w piśmie do Rzecznika Praw Obywatelskich, który pisał w sprawie zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców jasno wskazała, że: obecnie obowiązujące przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, regulujące instytucję składki zdrowotnej osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą z perspektywy tej grupy ubezpieczonych tworzą nieefektywny i zwiększający koszty prowadzenia działalności gospodarczej mechanizm, w którym przedsiębiorca, opodatkowujący dochody z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych - tj. w oparciu o skalę podatkową (ok. 50% podatników rozliczających dochody z działalności gospodarczej) lub w formie podatku liniowego, zmuszony jest do prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dla celów prawidłowego ustalenia podstawy składki zdrowotnej. Zmiany są więc konieczne

Ważne
Zmiany będą dotyczyły 93% przedsiębiorców

Minister Zdrowia Izabela Leszczyna, podkreśla: Chcemy płacić jak najniższe składki, ale też chcemy mieć jak najlepszą opiekę zdrowotną. Dlatego potrzebny był kompromis pomiędzy Ministerstwem Zdrowia i Ministerstwem Finansów przy ustalaniu nowych zasad naliczania składki zdrowotnej. Wszyscy korzystamy, bądź będziemy korzystać z publicznego systemu ochrony zdrowia, więc ważne jest, żebyśmy solidarnie płacili składkę zdrowotną. Z kolei Minister Finansów Andrzej Domański podkreśla, że:  nowa składka zdrowotna oznacza korzyść dla 93% podatników - szczególnie tych o niższych i średnich dochodach. Porządkujemy i upraszczamy zasady odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne i zapewniamy stabilność finansową systemu ochrony zdrowia.

W jakich przepisach nastąpią zmiany?

Zmiany wymagają wdrożenia nowych przepisów prawa, bądź uchyleniu lub zmodyfikowaniu dotychczasowych w:

  • ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 146);

  • ustawie z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 807);

  • ustawie z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265).

Ogromne problemy z obliczaniem składki zdrowotnej po wejściu Polskiego Ładu

Do Rzecznika Praw Obywatelskich trafiają pisma niezadowolonych przedsiębiorców, dotyczące zasad rozliczania składki zdrowotnej po wejściu w życie tzw. Polskiego Ładu: najczęstsze skargi od przedsiębiorców dotyczyły skomplikowanych zasad ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (dochód z działalności gospodarczej na cele składki zdrowotnej jest inaczej określany niż dla celów podatkowych); problemem był także brak możliwości uwzględnienia poniesionej straty w przypadku osób, które z przyczyn losowych nie osiągały dochodów; przedsiębiorcy, którzy mieli większe możliwości zarobkowania zwracali uwagę na brak górnego limitu podstawy wymiaru składki zdrowotnej; ponadto wskazywano, że składka zdrowotna w istocie zwiększa podstawę opodatkowania, od której liczona jest wysokość podatku i jednocześnie staje się quasi podatkiem; nowe zasady obliczania składki zdrowotnej w wielu przypadkach skutkowały zapłatą przez przedsiębiorców składki w nienależnej, zawyżonej wysokości. 

Jakie zmiany nastąpią w składce zdrowotnej?

Według aktualnych prac nad projektem zmian w składce zdrowotnej według tego co podaje Ministerstwo Zdrowia założenia są takie:

1. Dla osób rozliczających się na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 266 ze zm.; dalej jako „ustawa o PIT”), oraz osób, o których mowa w art. 30ca tej ustawy – uzyskujących kwalifikowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – projektowane zmiany przewidują niską, ryczałtową składkę, która będzie wynosić 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę dla wszystkich przedsiębiorców rozliczających się na skali podatkowej lub opłacających PIT z ww. dochodu kwalifikowanego, tj. niezależnie od poziomu rzeczywistych dochodów osiąganych z działalności gospodarczej. Wprowadzenie powyższej zmiany normatywnej pozwoli na obniżenie ekonomicznego obciążenia składką zdrowotną, co powinno zwiększyć rentowność prowadzenia działalności gospodarczej. Możliwa będzie także rezygnacja z obowiązku comiesięcznego wyliczania podstawy wymiaru składki oraz rozliczenia rocznego, co wyeliminuje problem obciążeń biurokratycznych. Proponowane rozwiązanie doprowadzi także do znacznego uproszczenia regulacji składki zdrowotnej przedsiębiorców rozliczających PIT w oparciu o skalę podatkową.

2. Dla osób rozliczających się w formie podatku liniowego, o którym mowa w art. 30c ustawy o PIT, proponuje się wprowadzenie stałej, niskiej składki zdrowotnej, która będzie wynosiła 9%od 75% minimalnego wynagrodzenia w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu dochód (liczony od początku roku kalendarzowego) do wysokości dwukrotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Po przekroczeniu dwukrotności przeciętnego wynagrodzenia składka wyniesie 4,9% od realnego dochodu, stanowiącego nadwyżkę ponad ww. próg (dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia). Projektowane rozwiązanie pozwoli na ograniczenie ciężaru ekonomicznego składki zdrowotnej w grupie przedsiębiorców uzyskujących dochodu poniżej proponowanego progu (wedle wyliczeń MF w warunkach 2024 r. ok. 265 tys. osób, tj. 53% podatników rozliczających PIT w formie podatku liniowego, osiągnie dochody poniżej 2-krotności przeciętnego wynagrodzenia), znacznie uprości regulacje składki zdrowotnej oraz pozwoli na zminimalizowanie obciążeń biurokratycznych. W odniesieniu do grupy przedsiębiorców uzyskujących dochody powyżej proponowanego progu projektowane jest rozwiązania służące wyeliminowaniu konieczności prowadzenia rozbudowanej księgowości składkowej, umożliwiające wyliczanie podstawy wymiaru składki miesięcznej od kwoty odpowiadającej 1/12 rocznego dochodu, który został wykazany w ostatnim rocznym rozliczeniu ZUS. Ze względu na zachowanie instytucji „urealnionej” składki zdrowotnej w odniesieniu do dochodu stanowiącego nadwyżkę ponad proponowany próg konieczne będzie utrzymanie dla tej grupy przedsiębiorców rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

3. Dla osób rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych proponowana jest stała, niska składka wynoszącą 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia w przypadku przedsiębiorców osiągających w danym miesiącu przychód do wysokości czterokrotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Po przekroczeniu czterokrotności przeciętnego wynagrodzenia składka wyniesie 3,5% od nadwyżki przychodu ponad czterokrotność przeciętnego wynagrodzenia. Dla tej grupy przedsiębiorców przewiduje się zachowanie obowiązującego obecnie rozwiązania, które pozwalanaopłacanie stałej składki miesięcznejobliczanejod kwoty przychodów uzyskanych w poprzednim rokukalendarzowym (pomniejszonejokwotęopłaconych w poprzednim roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżelinie zostały zaliczone dokosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu, na podstawie ustawy o PIT). Tak ustaloną miesięczną podstawę wymiaruskładkinaubezpieczenie zdrowotneubezpieczony będzie stosował przez cały rok kalendarzowy. Powyższe rozwiązania powinny dać analogiczne efekty pozytywne jak w grupie przedsiębiorców rozliczających PIT w formie podatku liniowego (zob. pkt 2). Także dla tej grupy przedsiębiorców, ze względu na zachowanie instytucji „urealnionej” składki zdrowotnej obliczanej od przychodu stanowiącego nadwyżkę ponad proponowany prób, konieczne będzie utrzymanie obowiązku rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

4. Dla osób stosujących opodatkowanie w formie karty podatkowej proponuje się modyfikację obciążanie składkowego poprzez wprowadzenie niższej składka wynoszącej 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.

5. Zmiana obejmie również osoby współpracujące z przedsiębiorcami, które będą opłacać składkę zdrowotną wynoszącą 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.

6. Projektowane rozwiązania przewidują także wyłączenie przychodów ze zbycia środków trwałych z podstawy obliczania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców rozliczających PIT na zasadach ogólnych (w oparciu o skalę podatkową lub w formie podatku liniowego) lub w formie podatku zryczałtowanego.

Kadry
W 2025 r. ochrona przed zwolnieniem pracownika w wieku przedemerytalnym
06 wrz 2024

Również w 2025 r. pracownikom w wieku przedemerytalnym będzie przysługiwała ochrona przed zwolnieniem z pracy. Opisujemy kto i kiedy podlega ochronie przez rozwiązaniem umowy o pracę w 2025 r.

Świadczenie motywacyjne w 2025 r.: kwota miesięcznie i za ile lat
06 wrz 2024

Co to jest świadczenie motywacyjne? Komu należy się dodatek motywacyjny? Kto nie dostanie dodatku motywacyjnego? Opisujemy jakie będą zasady w 2025 r.

Nadal 3000 zł kary grzywny za niezatrudnienie kandydata na pracownika. Wszystko wskazuje na to, że w 2025 r. będą takie same kary
06 wrz 2024

Również w 2025 r. pracodawcy mają się czego obawiać, bo do inspekcji pracy ciągle trafiają przypadki dyskryminacji przy nawiązywaniu stosunku pracy i rozmowach rekrutacyjnych. Będą kontrole również w 2025 r. Pracodawca może być ukarany karą nawet w wysokości 3000 zł. A wszystko dotyczy tylko kandydatów na pracowników.

Wcześniejsza emerytura nauczycielska od 1 września 2024 - zmiany już obowiązują
06 wrz 2024

Wcześniejsza emerytura nauczycielska od 1 września 2024 - zmiany już obowiązują! Po ilu latach pracy należy się nowa emerytura dla nauczycieli? Ile lat można mieć przechodząc na emeryturę nauczycielską? Kiedy nauczyciel musi złożyć wniosek o wcześniejszą emeryturę?

Urlop opiekuńczy. Kto może starać się o dodatkowe 5 dni w 2025 r.?
06 wrz 2024

Co to jest urlop opiekuńczy? Kto może skorzystać z urlopu opiekuńczego? Czy urlop opiekuńczy jest płatny? Ile dni wynosi urlop opiekuńczy? Jak załatwić urlop opiekuńczy?

PFRON wyjaśnia: Dwa kroki w przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności [30 września 2024 r.]
06 wrz 2024

Co trzeba zrobić w PFRON, aby dalej ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń lub refundację składek ZUS/KRUS? Są dwa kroki dla dwóch osobnych wariantów. Pierwszy to niepełnosprawny przedsiębiorca (albo rolnik), drugi wariant obejmuje przedsiębiorcę zatrudniającego osoby niepełnosprawne.

Termin udzielenia zaległego urlopu wypoczynkowego. Czy ten termin zawsze mija 30 września?
06 wrz 2024

Pracownik powinien wykorzystać urlop wypoczynkowy w tym roku kalendarzowym, w którym mu przysługuje. Urlop niewykorzystany staje się urlopem zaległym. Termin udzielenia zaległego urlopu mija 30 września następnego roku kalendarzowego. Jednak w pewnych sytuacjach zaległego urlopu pracodawca może udzielić do 31 grudnia następnego roku.

35-godzinny tydzień pracy i 36 dni urlopu wypoczynkowego. Takie przepisy już obowiązują
05 wrz 2024

Trwa narodowa dyskusja nad wprowadzeniem skróconego tygodnia pracy. Jednak już są pracownicy, których obowiązuje 35-godzinny tydzień pracy. Ponadto mają oni prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego w wymiarze nawet 36 dni. O kogo chodzi?

Dwa nowe świadczenia dla pracujących rodziców dzieci do 3 roku życia! Wnioski już od 1 października 2024 roku
05 wrz 2024

Od dnia 1 października 2024 roku można składać wnioski o dwa nowe świadczenia dla pracujących rodziców małych dzieci. Aktywni rodzice w pracy i aktywnie w żłobku można otrzymać na dziecko od 1 do 3 roku życia. Jakie jeszcze warunki trzeba spełnić?

ZUS: Kolejne terminy wypłaty czternastych emerytur
05 wrz 2024

W piątek, 6 września, ZUS wypłaci kolejną transzę tzw. czternastej emerytury. W całym kraju dodatkowe świadczenia otrzyma ponad 1,1 mln osób na łączną kwotę przeszło 1,6 mld zł. W jakich terminach czternaste emerytury otrzymają pozostali świadczeniobiorcy?

pokaż więcej
Proszę czekać...