Z osobą, którą dotychczas zatrudnialiśmy na podstawie umowy zlecenia z
miesięcznym wynagrodzeniem 1100 zł, zawarłem od 1 września 2006 r.
umowę o pracę na czas określony na 1/2 etatu z wynagrodzeniem 500 zł.
Wiem, że teraz od obydwu umów muszę liczyć składki społeczne jak od
wynagrodzenia z umowy o pracę. Czy tak samo jest ze składką na
ubezpieczenie zdrowotne? Jej wysokość różni się, kiedy liczę ją od
łącznego przychodu od sumy składek ustalonej odrębnie od każdego
przychodu. Jak prawidłowo należy liczyć tę składkę? Jeśli odrębnie od
każdego przychodu, to jak należy wypełnić raport rozliczeniowy, skoro
wpisana tam wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie będzie
wynikała z podanej podstawy jej wymiaru?
RADA
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy liczyć odrębnie od przychodu z umowy o pracę i umowy zlecenia. W raporcie rozliczeniowym należy wpisać faktyczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne obliczoną od sumy przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia. Jako kwotę składki należy podać sumę składek obliczonych odrębnie z tytułu każdej umowy.
UZASADNIENIE
Wypełniony w ten sposób raport rozliczeniowy będzie prawidłowy, bo zostanie sporządzony zgodnie z przepisami podatkowymi i ubezpieczeniowymi, które inaczej traktują umowę zlecenia zawartą między pracownikiem a pracodawcą.
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy liczyć odrębnie od przychodu z umowy o pracę i umowy zlecenia. W raporcie rozliczeniowym należy wpisać faktyczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne obliczoną od sumy przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia. Jako kwotę składki należy podać sumę składek obliczonych odrębnie z tytułu każdej umowy.
UZASADNIENIE
Wypełniony w ten sposób raport rozliczeniowy będzie prawidłowy, bo zostanie sporządzony zgodnie z przepisami podatkowymi i ubezpieczeniowymi, które inaczej traktują umowę zlecenia zawartą między pracownikiem a pracodawcą.
Jeżeli pracownik oprócz umowy o pracę zawarł z własnym pracodawcą umowę cywilną, m.in. umowę zlecenia, do celów składkowych taka umowa jest traktowana jak umowa o pracę.
Natomiast do celów podatkowych umowa o pracę i umowy cywilne są odrębnymi źródłami przychodów. W związku z tym zaliczka na podatek dochodowy dla osoby, która z własnym pracodawcą zawarła dodatkowo umowę zlecenia, jest obliczana odrębnie od przychodu uzyskiwanego na podstawie umowy o pracę i odrębnie od przychodu z umowy zlecenia.
Oznacza to również, że składka na ubezpieczenie zdrowotne:
• obliczona od przychodu z umowy o pracę może być sfinansowana wyłącznie z zaliczki obliczonej od przychodu z umowy o pracę (finansowaniu podlega składka w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru),
• obliczona od przychodu z umowy zlecenia może być sfinansowana jedynie z zaliczki obliczonej od tego przychodu (finansowaniu podlega składka w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru).
Konieczne jest zatem obliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne odrębnie od przychodów z tych dwóch źródeł. Od łącznego przychodu z tych umów oblicza się jednak składki na ubezpieczenia społeczne oraz podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne – ale wyłącznie w celu wykazania jej w raporcie rozliczeniowym.
Obliczone w ten sposób kwoty podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne i kwotę tej składki wykazuje się w imiennym raporcie miesięcznym, nawet jeśli wysokość tej składki nie wynika z wykazanej w raporcie podstawy jej wymiaru. Często ma to miejsce, gdy ze względu na niski przychód z umowy o pracę lub umowy zlecenia zaliczka na podatek jest wyższa od składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W takim przypadku składka na ubezpieczenie zdrowotne obniżana jest do wysokości zaliczki. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku Państwa pracownika, co wynika z obliczeń (zakładając, że stosują Państwo podstawowe koszty uzyskania przychodu i kwotę wolną od podatku na podstawie złożonego przez niego formularza PIT-2):
1. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (suma przychodów):
500 zł + 1100 zł = 1600 zł.
2. Składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez pracownika od sumy przychodów – 299,36 zł, w tym:
• na ubezpieczenie emerytalne: 1600 zł × 9,76% = 156,16 zł,
• na ubezpieczenia rentowe*: 1600 zł × 6,5% = 104 zł,
• na ubezpieczenie chorobowe: 1600 zł × 2,45% = 39,20 zł.
3. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą należy wykazać w raporcie rozliczeniowym:
1600 zł – 299,36 zł = 1300,64 zł.
4. Składka na ubezpieczenie zdrowotne:
• od wynagrodzenia z umowy zlecenia w wysokości 78,24 zł:
1100 zł – 205,81 zł (składki finansowane przez pracownika, tj. 18,71% podstawy wymiaru*) = 894,19 zł,
894,19 zł × 8,75%** = 78,24 zł,
– do odliczenia od zaliczki na podatek 894,19 zł × 7,75% = 69,30 zł,
• od wynagrodzenia z umowy o pracę w wysokości 35,56 zł:
500 zł – 93,55 zł (składki finansowane przez pracownika, tj. 18,71% podstawy wymiaru) = 406,45 zł,
406,45 zł × 8,75% = 35,56 zł,
– do odliczenia od zaliczki na podatek: 406,45 zł × 7,75% = 31,50 zł.
5. Zaliczka na podatek dochodowy do wpłaty na rachunek urzędu skarbowego:
• od wynagrodzenia z umowy zlecenia w wysokości 136 zł:
1100 zł – 205,81 zł = 894,19 zł,
894,19 zł × 20% (koszty uzyskania przychodów) = 178,84 zł,
894,19 zł – 178,84 zł = 715,35 zł, po zaokrągleniu 715 zł,
715 zł × 19% = 135,85 zł,
po pomniejszeniu o składkę na ubezpieczenie zdrowotne podlegającą odliczeniu od podatku zaliczka wynosi 67 zł (135,85 zł – 69,30 zł = 66,55 zł, po zaokrągleniu 67 zł),
• od wynagrodzenia z umowy o pracę w wysokości 0 zł:
500 zł – (102,25*** zł + 93,55 zł) = 304,20 zł, po zaokrągleniu 304 zł,
(304 zł × 19%) – 44,17**** zł = 13,59 zł.
Zaliczka jest niższa od kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne (35,56 zł), więc składka na to ubezpieczenie podlega obniżeniu do wysokości zaliczki i wynosi 13,59 zł. Ponieważ cała kwota może być odliczona od zaliczki na podatek (7,75% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne to kwota 31,50 zł), zaliczka na podatek dochodowy do przekazania na rachunek urzędu skarbowego wynosi 0 zł.
Po zsumowaniu kwot składek na ubezpieczenie zdrowotne obliczonych od wynagrodzenia z umowy zlecenia i umowy o pracę, kwota tej składki wynosi 91,83 zł (78,24 zł + 13,59 zł). Taką kwotę należy wykazać w raporcie rozliczeniowym, mimo że nie będzie ona wynikała z podanej w raporcie podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie (1300,64 zł), którą wykazuje się jako sumę przychodów z obydwu umów:
1600 zł – 299,36 zł (składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez ubezpieczonego) = 1300,64 zł.
Obliczona od tej kwoty składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosiłaby 113,81 zł (1300,64 zł × 8,75%).
---------------------------------------
* od 1 lipca do 31 grudnia 2007 r. pracownik finansuje składkę na ubezpieczenie rentowe w wysokości 3,5% podstawy jej wymiaru
** od 1 stycznia 2007 r. składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9%
** od 1 stycznia 2007 r. składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9%
*** od 1 stycznia 2007 r. koszty uzyskania przychodu wynoszą 108,50 zł miesięcznie
*** od 1 stycznia 2007 r. kwota wolna od podatku wynosi 47,71 zł miesięcznie
Podstawa prawna:
• art. 8 ust. 2a, art. 18 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
Podstawa prawna:
• art. 8 ust. 2a, art. 18 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
• art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 13 pkt 8, art. 22 ust. 2 pkt 1, ust. 9 pkt 4, art. 26 ust. 1 pkt 2, art. 27 ust. 1, art. 27b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.),
• art. 81 ust. 1 i ust. 6, art. 83 ust. 1, art. 242 pkt 3 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU nr 210, poz. 2135 ze zm.).