Od wynagrodzenia wypłaconego rodzinie zmarłego uczestnika PPK nie nalicza się wpłat. Inna jest sytuacja, gdy chodzi o wynagrodzenie wypłacone zmarłemu pracownikowi, od którego wpłaty zostały naliczone i dokonane po śmierci pracownika. Opracowanie tematu zwiera praktyczne przykłady.
- Wpłaty na PPK po śmierci pracownika - wypłata wynagrodzenia przed śmiercią
- Wpłaty na PPK po śmierci pracownika - śmierć przed wypłatą wynagrodzenia
Wpłaty na PPK po śmierci pracownika - wypłata wynagrodzenia przed śmiercią
Jeżeli od wynagrodzenia wypłaconego uczestnikowi PPK zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK, a uczestnik zmarł przed ich dokonaniem, to - mimo jego śmierci - należy przekazać te wpłaty do instytucji finansowej. Natomiast od wynagrodzenia wypłaconego po śmierci uczestnika jego bliskim nie oblicza się i nie pobiera wpłat do PPK.
Wpłaty do PPK stanowią określony procent wynagrodzenia uczestnika PPK. „Wynagrodzeniem”, w rozumieniu ustawy o PPK, jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, bez stosowania ograniczenia przewidzianego w art. 19 ust. 1 tej ustawy (czyli do tzw. 30-krotności), oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Podmiot zatrudniający oblicza i pobiera wpłaty do PPK w terminie wypłaty wynagrodzenia uczestnikowi PPK. Jeśli w terminie wypłaty wynagrodzenia uczestnik PPK żył oraz z jego wynagrodzenia zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK, to śmierć uczestnika - po wypłacie wynagrodzenia, a przed przekazaniem wpłat do instytucji finansowej - nie zwalnia podmiotu zatrudniającego z obowiązku dokonania tych wpłat. Środki te, tak jak inne środki zgromadzone na rachunku PPK, trafią do osób bliskich zmarłego uczestnika PPK.
Wynagrodzenie pracownika (uczestnika PPK) zostało wypłacone mu 4 sierpnia. Od tego wynagrodzenia zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK. W dniu 7 sierpnia pracownik zmarł. Pracodawca ma obowiązek przekazać wpłaty obliczone i pobrane z wynagrodzenia uczestnika PPK do instytucji finansowej prowadzącej rachunek PPK uczestnika, przy czym powinien zrobić to do 15 września. Załóżmy, że pracodawca dokona tych wpłat 1 września. W takim przypadku kwotę wpłaty na PPK, sfinansowanej przez pracodawcę, pomimo przekazania jej do instytucji ubezpieczeniowej 1 września, należy wykazać w raporcie ZUS RCA za sierpień (czyli za ostatni miesiąc, w którym zmarły pracownik uzyskał przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne).
Jeżeli w chwili śmierci uczestnik PPK pozostawał w związku małżeńskim, połowa środków zgromadzonych na jego rachunku PPK trafia do małżonka zmarłego uczestnika, w zakresie, w jakim te środki stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej. Pozostałe środki z rachunku PPK zmarłego są przekazywane wskazanym przez niego osobom uprawnionym. Osoby te wybiera uczestnik PPK, wskazując - pisemnie - instytucji finansowej imiennie jedną osobę lub więcej osób, które mają po jego śmierci otrzymać środki z jego rachunku PPK. W razie niedokonania takiego wskazania, osobami uprawnionymi są, co do zasady, spadkobiercy uczestnika PPK (w przypadku, gdy rachunek PPK jest prowadzony przez zakład ubezpieczeń, są to członkowie najbliższej rodziny ubezpieczonego - w kolejności ustalonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia, chyba że umowa o prowadzenie PPK przewiduje inną kolejność).
Wpłaty na PPK po śmierci pracownika - śmierć przed wypłatą wynagrodzenia
Natomiast w sytuacji, gdy uczestnik PPK zmarł przed wypłatą przysługującego mu wynagrodzenia, od tej kwoty nie oblicza się i nie pobiera wpłat do PPK (nie jest ona „wynagrodzeniem” w rozumieniu ustawy o PPK).
Załóżmy, że pracownik (uczestnik PPK) zmarł 7 sierpnia. Wynagrodzenia u tego pracodawcy wypłacane są pod koniec miesiąca. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasł, a prawa majątkowe ze stosunku pracy przeszły, w równych częściach, na małżonka zmarłego pracownika oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej - w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (w razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku). W sytuacji, gdy wynagrodzenie zmarłego uczestnika PPK za przepracowaną przez niego część sierpnia zostanie wypłacone członkom jego rodziny, nie będzie ono stanowić przychodu ze stosunku pracy, lecz będzie przychodem z praw majątkowych w rozumieniu przepisów podatkowych. Taki przychód nie jest podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w związku z czym pracodawca nie naliczy od niego wpłat do PPK.
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 427)
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350 ze zm.)
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 277)