Oszczędności gromadzone przez uczestnika PPK są jego prywatną własnością. Oznacza to, że można w dowolnym momencie z nich skorzystać, dokonując zwrotu środków lub wypłaty w trudnych sytuacjach życiowych.
Zwrot środków to wycofanie przez uczestnika PPK oszczędności zgromadzonych na jego rachunku PPK w dowolnym momencie przed 60. rokiem życia, bez konieczności podawania przyczyny. Przy zwrocie należy mieć jednak na uwadze to, że wypłata nie obejmie całości zgromadzonych środków. Zostanie ona pomniejszona o dopłaty pochodzące ze środków publicznych (wpłata powitalna i dopłaty roczne), 30% środków pochodzących z wpłat pracodawcy oraz 19% podatek od zysków kapitałowych wypracowanych przez pozostałą część środków, pochodzącą z wpłat pracodawcy oraz wpłat pracownika.
Polecamy: Pracownicze Plany Kapitałowe. Praktyczny komentarz do ustawy
Warto jednak pamiętać, że nawet w przypadku zwrotu wypłacimy więcej, niż wpłaciliśmy – dla oszczędności rocznych zysk wyniesie ok. 50%, a przy oszczędzaniu przez 10 lat możemy wypłacić ok. 2 razy więcej niż wpłaciliśmy, już po odliczeniu zwrotu wpłat państwa, przekazaniu 30% wpłat pracodawcy na ZUS i opłaceniu podatku od zysków kapitałowych.
Natomiast przez wypłatę w szczególnych sytuacjach życiowych należy rozumieć możliwość wypłaty - do 25% środków (jednorazowo lub w ratach) - w przypadku poważnego zachorowania uczestnika, jego współmałżonka lub dziecka oraz wypłatę - do 100% środków - na „cele mieszkaniowe”.
O wypłatę z tytułu poważnego zachorowania uczestnik PPK może wnioskować w razie zdiagnozowania jednej z jednostek chorobowych wskazanych w ustawie o PPK (odrębny katalog dla osoby dorosłej i dla dziecka), całkowitej niezdolności do pracy bądź umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. Wypłata środków z tytułu poważnego zachorowania następuje na wniosek uczestnika, do którego trzeba dołączyć zaświadczenie potwierdzające diagnozę wystąpienia poważnego zachorowania albo orzeczenie o niezdolności do pracy lub stopniu niepełnosprawności.
Z kolei wypłata środków na cele mieszkaniowe jest rodzajem pożyczki, z przeznaczeniem na pokrycie wkładu własnego - w związku z zaciągnięciem przez uczestnika PPK kredytu hipotecznego na budowę/przebudowę budynku mieszkalnego, zakup domu, mieszkania lub gruntu. Z tej możliwości mogą skorzystać tylko ci uczestnicy, którzy w dniu złożenia wniosku o wypłatę środków nie ukończyli 45 lat.
Pieniądze pożyczone na wkład własny należy zwrócić. Ustawa o PPK wskazuje, że zwrot środków nie może rozpocząć się później niż 5 lat od dnia takiej wypłaty, a na zwrot całości środków uczestnik PPK ma maksymalnie 15 lat.
(jg)